از نبود امکانات بهداشتی مناسب تا مدارسی که فاقد پایگاه تغذیه مناسب هستند

چندی پیش صابر جباری فاروجی، رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با حضور در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد که ۷ هزار مدرسه فاقد لوله آب، ۱۵ هزار مدرسه فاقد روشویی و ۵ هزار مدرسه فاقد دستشویی هستند.
اظهارات رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت در شبکه سلامت سیما باعث شد تا خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره این موضوع از سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس وزارت آموزش و پرورش پرس و جو کند.
آمار دقیق از کمبود یا نبود سرویس‌های بهداشتی در مدارس وجود ندارد
پس از تماس خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان، صالحانی، مدیر روابط عمومی سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس وزارت آموزش و پرورش به خبرنگار ما این گونه پاسخ داد: دوستان در وزارت بهداشت هر ۵ سال یک بار ‌شرایط مدارس را به لحاظ بهداشتی بررسی می کنند؛ آماری که اعلام شده مربوط به سال ۱۳۹۸ است!
متاسفانه و با توجه به این که به تازگی تابستان تمام شده است و ما نیز در تابستان مشغول بهسازی و ساخت مدارس بوده‌ایم، آمار دقیق از کمبود یا نبود سرویس‌های بهداشتی در مدارس، روشویی و لوله آب نداریم.
در ادامه صالحانی، مدیر روابط عمومی سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس نتایج یک پژوهش را که مربوط به سال ۱۴۰۱ است را در اختیار باشگاه خبرنگاران جوان گذاشت که بررسی آن خالی از لطف نیست؛ البته باید متذکر شد که این نتایج صرفا از یک پژوهش منتج شده اند و به عنوان آمار رسمی نمی توان به آن ها استناد کرد.
بیش از ۱۵ هزار مدرسه فاقد آب‌خوری مجزا از روشویی
بر اساس این پژوهش که ۱۷ اردیبهشت سال ۱۴۰۱ انجام شده است، ۱۹ هزار و ۹۰۰ مدرسه مراقب سلامت ندارند و حدود ۹۱ هزار و ۲۹۲ مدرسه فاقد پایگاه تعذیه سالم هستند.
همچنین بر اساس این پژوهش ۷۰۱۷ مدرسه فاقد آب آشامیدنی، لوله کشی شهری یا روستایی، ۱۵ هزار و ۲۶۵ مدرسه فاقد آب‌خوری مجزا از روشویی، ۱۱ هزار و ۸۵۷ مدرسه فاقد سیستم دفع بهداشتی فاضلاب، ۱۰۳۶۱ مدرسه فاقد دستشویی و روشویی، ۱۸۰۹۴ مدرسه فاقد لوله کشی صابون مایع، ۵۲۴۷۲ مدرسه فاقد اتاق بهداشت مجهز شده و ۳ هزار و ۳۹۴ مدرسه دارای سازه خشت و گلی یا چادر، کپر و کانکس هستند.
البته ۲۲ مرداد سال گذشته علی تیرگیر، سرپرست دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفته بود: بر اساس طرح شهید پناهی، سازمان نوسازی مدارس درصدد است تا مدارس کانکسی را جمع آوری کند.
وعده‌هایی که عملی نشد
در همین باره حمیدرضا خان‌محمدی، رئیس سازمان نوسازی مدارس ۲۲ شهریور سال جاری در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: در قالب طرح شهید پناهی مدارس کانکسی هم جای خود را به مدارس مستحکم خواهند داد.
وی افزود: در آموزش و پرورش عشایر نسبت به دیگر مناطق، تعداد مدارس کانکسی بیشتر است و ما به دنبال آن هستیم تا تعداد آن را کاهش دهیم.
در ادامه مرور پژوهش مذکور بررسی اعتبارات مرتبط با برنامه ارتقای سلامت دانش آموزان در قوانین بودجه سنواتی در سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که اگرچه اعتبارات مذکور در هر سال نسبت به سال گذشته با رشد همراه بوده؛ اما روند تخصیص اعتبارات مصوب شده به استثنای سال‌های ۹۶ و ۹۷ به ترتیب حدود ١۶ و ۴٢ درصد تخصیص یافته است.
این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که تخصیص انجام شده در سال‌های بعدی با روند کاهشی زیادی همراه بوده است؛ به طوری که در سال ۹۸ حدود ۲۷ درصد، ۱۳۹۹ حدود ۲۱ درصد و در سال ۱۴۰۰ حدود ۸.۲ درصد تخصیص از محل اعتبارات مصوب برنامه ارتقای سلامت دانش آموزان انجام شده است.
برای مشاهده پژوهش انجام شده کلیک کنید.
البته باشگاه خبرنگاران جوان تلاش کرد تا پاسخ روشنی از مسئولان سازمان نوسازی و وزارت آموزش و پرورش پیرامون اظهارات آقای جباری دریافت کند و همچنان هم آماده دریافت نظرات و مستندات این سازمان است.
همچنین خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان افزون بر امکانات مدارس (سرویس‌ بهداشتی، روشویی و آب‌خوری) در خصوص پایگاه تغذیه سلامت نیز از مسئولان ذی‌ربط پیگیری کرد که هنوز پاسخی دریافت نکرده است.