97.8درصد سیستان‌وبلوچستان درگیر خشکسالی است - تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، استان سیستان و بلوچستان در جنوب شرق ایران، همواره در معرض سیلاب‌های فصلی ویرانگر و خشکسالی‌های طاقت‌فرسا قرار داشته است.
معضل و بحرانی که ریشه در مدیریت ناکارآمد منابع آبی، کمبود زیرساخت‌های مناسب و عدم سرمایه‌گذاری‌های هدفمند دارد.
این وضعیت، علیرغم وجود هفت سد مخزنی و 20 سد تغذیه‌ای با ظرفیت ذخیره‌سازی بالغ بر دو میلیارد و 30 میلیون مترمکعب آب، به بحرانی مداوم تبدیل شده است.
تبخیر بالای آب در این سدها به دلیل فقدان پوشش مناسب، سیستم‌های مدرن مدیریت آب و نبود شبکه پایین دست سدها به همراه افزایش دمای هوا و کاهش بارندگی درسال‌های اخیر به تشدید این بحران کمک کرده‌ است.
به عنوان مثال، سیلاب‌های سال‌های 1398 و 1400، ضمن وارد آوردن خسارات فراوان به زیرساخت‌ها و مزارع، نشان داد که سیستم‌های انتقال و مدیریت آب استان، نمی‌توانند حجم بالای آب را به نحو مؤثری مدیریت کنند.
آب‌های جاری، به جای ذخیره‌سازی و استفاده بهینه، به دریا ریخته و فرصت‌های ارزشمند برای تغذیه سفره‌های زیرزمینی، کشاورزی و آب شرب از دست رفت.
با وجود این تجارب تلخ، برنامه‌ریزی برای احداث سدهای جدید در استان، نگرانی‌های جدی را ایجاد می‌کند.
اخیراً مطالعات احداث 12 سد جدید در سطح استان نهایی شده است.
این تصمیم، بدون توجه به مشکلات اساسی موجود و بدون حل مشکلات مدیریت منابع آبی، به نظر می‌رسد صرفاً تکرار اشتباهات گذشته باشد.
به جای ساخت سدهای جدید، باید روی بهبود مدیریت منابع آبی موجود، احداث شبکه‌های انتقال آب کارآمد و مقاوم در برابر سیلاب، استفاده از فناوری‌های نوین برای کاهش تبخیر، و آموزش کشاورزان در زمینه‌های آبیاری نوین تمرکز کرد.
خشک‌ترین پاییز سیستان و بلوچستان در هشت سال اخیر
مدیرکل هواشناسی استان سیستان و بلوچستان گفت: از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون، میانگین بارش استان فقط یک میلی‌متر ثبت شده است که 93 درصد کمتر از میانگین بلندمدت این دوره است.
میانگین بلندمدت بارش استان در این مدت 13.9 میلی‌متر بوده است و استان سیستان و بلوچستان رکورددار کاهش بارش‌های پاییز در کشور محسوب می‌شود.
وی با اشاره به شاخص بارش، تبخیر و تعرق استاندارد شده(SPEI) در بازه یک ساله تا پایان آبان 1403، افزود: 97.8 درصد مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی قرار دارد.
از این میزان 7.6 درصد با خشکسالی خفیف، 18.7 درصد با خشکسالی متوسط، 26.6 درصد با خشکسالی شدید و 44.9 درصد با خشکسالی بسیار شدید مواجه هستند.
سیستان و بلوچستان بیش از 2 دهه درگیر خشکسالی
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان درباره تأثیرات خشکسالی بر استان گفت: خشکسالی گسترده پیامدهای جدی بر منابع آبی، کشاورزی و معیشت مردم به‌ویژه در مناطق روستایی داشته است.
کاهش بارش‌ها به افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی، کاهش دبی چشمه‌ها و قنات‌ها، و پایین آمدن کیفیت آب آشامیدنی منجر شده است.
این وضعیت علاوه بر تهدید جدی تولیدات کشاورزی، موجب مهاجرت بسیاری از ساکنان روستاها به شهرها شده است.
حیدری افزود: استان سیستان و بلوچستان بیش از دو دهه است که با خشکسالی‌‌های متوالی مواجه است و بر اساس شاخص بارش تبخیر و تعرق استاندارد شده(SPEI) در بازه 10 ساله 99.7 درصد از مساحت استان تحت تاثیر خشکسالی قرار دارد و این شرایط یکی از طولانی‌ترین دوره‌های خشکسالی در کشور را رقم زده است.
وی درباره پیش‌بینی‌های فصلی استان گفت: بر اساس الگوهای همدیدی، شرایط دورپیوندها و مدل‌های پیش‌بینی مختلف، میانگین بارش استان تا نیمه دی‌ماه کمتر از نرمال خواهد بود.
از نیمه دی‌ماه تا اسفندماه نیز بارش‌ها با نوساناتی در محدوده نرمال بلند مدت پیش‌بینی می‌شود.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان عنوان کرد: میانگین دمای استان تا نیمه بهمن‌ماه در نیمه شمالی در محدوده نرمال و در نیمه جنوبی حدود 0.5 تا 1 درجه بیشتر از نرمال خواهد بود.
از نیمه بهمن‌ماه تا اردیبهشت‌ماه نیز انتظار می‌رود میانگین دمای استان 1 تا 2 درجه بیشتر از نرمال باشد.
انتهای پیام/