بررسی تاریخچه ستاد توسعه نانو در پنل سیاست‌های نوآوری - تسنیم
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری در پنل «سیاست های نوآوری مأموریت گرا در حوزه فناوری نانو» به تاریخچه تشکیل ستاد توسعه فناوری نانو پرداخت.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، پنل «سیاست‌های نوآوری مأموریت‌گرا در حوزه فناوری نانو؛ الزامات و چالش‌ها» امروز با حضور دکتر سید مجید معنوی؛ مدیرعامل هلدینگ صنایع نانو تک آینده (صنتا)، دکتر رضا اسدی‌فرد؛ عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری، مهندس علی‌اصغر قانع؛ رئیس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار آب و فاضلاب، و دکتر کیومرث اشتریان؛ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران برگزار شد.
روایت شکل‌گیری فناوری نانو در ایران
دکتر اسدی‌فرد در این نشست بیان کرد: از سال 1382 تا 1400 یک دوره طولانی را پشت سر گذاشتیم.
حالا اجازه دهید در چند دقیقه، روایتی کوتاه ارائه کنم تا فضای شکل‌گیری فناوری‌هایی که امروز درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم، روشن‌تر شود.
وی توضیح داد: در سال 1379، پس از پایان دوره کارشناسی در رشته متالورژی دانشگاه شریف، وارد حوزه کار شدم.
نخستین تجربه کاری‌ام مرتبط با نهادهای علم و فناوری بود.
در آن زمان، هنوز معاونت علمی و فناوری شکل نگرفته بود.
اما در مرکز همکاری‌های فناوری (که اکنون مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت است)، گروه کوچکی متشکل از پنج یا شش نفر، طراحی نهادی جدید برای توسعه یک حوزه تکنولوژیک تازه را آغاز کردند.
تأسیس ستاد نانو به‌عنوان یک نهاد مأموریت‌گرا
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری افزود: در سال 1382، با دستور رئیس‌جمهور وقت، آقای خاتمی، ستاد نانو تشکیل شد.
این نخستین تجربه کشور در ایجاد نهادی مأموریت‌گرا تحت نظر نهاد ریاست‌جمهوری بود.
پیش از آن، حوزه‌هایی مانند بیوتکنولوژی یا ژنتیک در وزارتخانه‌های مربوط شکل گرفته بودند، اما مدل ستاد نانو نوآوری تازه‌ای محسوب می‌شد.
وی ادامه داد: این مدل به حدی موفق بود که حتی رهبر انقلاب نیز تأکید کردند علم و فناوری باید در سطح نهاد ریاست‌جمهوری مدیریت شود.
این ایده در نهایت به تشکیل معاونت علمی و فناوری در سال 1385 منجر شد که به‌عنوان نهادی بالادستی برای ستاد نانو و سایر ستادهای فناوری عمل می‌کرد.
توسعه زنجیره کامل فناوری نانو
اسدی‌فرد خاطرنشان کرد: از روز نخست، ستاد نانو زنجیره‌ای کامل را برای توسعه این فناوری در نظر گرفت.
این زنجیره شامل تمرکز بر نیروی انسانی، ایجاد شرکت‌های نوپا و تشکیل کارگروه‌هایی برای زیرساخت‌ها، کاربردها و آموزش بود.
این فرآیند، البته زمان‌بر بود تا نیروی انسانی مناسب تربیت شود و کارآفرینانی از دل این مجموعه ظهور کنند.
وی افزود: از سال 1390، پس از پایان دوره دکترا و انتصابم به‌عنوان معاون توسعه صنعت و بازار ستاد نانو، مأموریت اصلی ما، درگیر کردن بدنه اصلی اقتصاد کشور با فناوری نانو بود.
طی این دوره 10 ساله، تلاش شد تا فناوری نانو وارد صنایع بزرگ کشور مانند پتروشیمی، فولاد و سایر حوزه‌ها شود.
کاربردهای گسترده فناوری نانو
اسدی‌فرد تأکید کرد: یکی از ویژگی‌های برجسته فناوری نانو این است که برخلاف تصور برخی، محدود به یک یا چند حوزه نیست.
همان‌طور که فناوری اطلاعات (IT) در تمام صنایع قابل‌استفاده است، فناوری نانو نیز به‌دلیل ارتباط با مواد و مهندسی مواد، در تمامی صنایع کاربرد دارد.
وی افزود: برای مثال، در فناوری‌های پیشرفتهای مانند ترانزیستورهای هفت نانومتری، پیشرفتهای نانو توانسته محدودیت‌های تکنولوژیک را پشت سر بگذارد.
همچنین، در سند جدید ستاد نانو که افق آن سال 1412 تعیین شده است، تمرکز بر حوزه‌هایی با اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی بیشتر، در اولویت قرار دارد.
تأثیرات آینده فناوری نانو
اسدی‌فرد تصریح کرد: با تلاش‌های صورت‌گرفته، نیروی انسانی مناسبی آموزش دیده و زنجیره توسعه فناوری نانو اکنون وارد سطح کسب‌وکار شده است.
با این رویکرد جدید، فناوری نانو می‌تواند تأثیرات عمیق‌تری بر اقتصاد و جامعه کشور داشته باشد.
انتهای پیام/