نبود برنامه مناسب تولید علوفه عامل اصلی واردات ۱۷۰ هزارتن گوشت
معاون وزیر جهاد گفت: نبود الزامات اجرایی و تخصیص بودجه کافی موجب شده تا اهداف برنامه‌های پنج سال گذشته به طور متوسط ۳۰ درصد محقق شود.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی- شاهپور علایی مقدم معاون توسعه و منابع وزارت جهاد در یازدهمین نمایشگاه تخصصی نهاده های کشاورزی با تاکید بر اهمیت کشاورزی در امنیت غذایی و اقتصاد کشور، گفت: بخش کشاورزی با وجود تمام چالش‌ها، همچنان ۸۰ درصد امنیت غذایی کشور را تأمین می‌کند و به‌عنوان مردمی‌ترین بخش اقتصاد ایران، نقش مهمی در توسعه پایدار دارد.
او با اشاره به اهمیت بهره‌وری در منابع کشاورزی، افزود: برای دستیابی به امنیت غذایی و توسعه پایدار، باید راندمان در بخش کشاورزی افزایش یابد که براین اساس علاوه بر شعار آب مایع حیات است، باید به خاک به‌عنوان بستر حیات توجه ویژه داشت و با استفاده از دانش و فناوری‌های نوین، بهره‌وری را به حداکثر رساند.
علایی مقدم به دستاوردهای کشاورزی ایران در چهار دهه گذشته اشاره کرد و گفت: تولیدات کشاورزی از ۴۰ میلیون تن در ابتدای انقلاب اکنون به ۱۲۵ میلیون تن رسیده است.
این افزایش تولید، علی‌رغم محدودیت‌های منابع آبی، تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها، حاصل تلاش کشاورزان، محققان و مروجان کشاورزی بوده است.
معاون وزیر جهاد ادامه داد: در ابتدای انقلاب تنها ۱۴ دشت بیابانی در کشور وجود داشت، اما این عدد امروز به بیش از ۲۰ دشت رسیده است که این موضوع نیازمند توجه ویژه و اقدام جدی برای تغییر روش‌های سنتی کشاورزی به شیوه‌های مدرن و پایدار است.
او با تاکید بر لزوم اجرای قوانین مؤثر برای یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی و استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا بیان کرد: نبود قوانین جامع برای جلوگیری از خرد شدن زمین‌ها، مانع اجرای مکانیزاسیون و بهره‌وری مناسب در کشاورزی شده است.
اکنون سرانه زمین هر کشاورز کمتر از ۵ هکتار است که این مسئله چالش بزرگی برای توسعه کشاورزی پایدار ایجاد کرده است.
علایی مقدم با بیان اینکه کشورهای کمتر از ۵۰۰ میلیمتر بارندگی کشاورزی با ریسک همراه است، افزود: ایران با میانگین بارش ۲۳۰ میلیمتر در سال، در زمره کشورهایی قرار دارد که کشاورزی در آن با ریسک‌های فراوانی مواجه است.
از ۴۴ نوع مخاطره کشاورزی در دنیا، ۳۶ مورد آن در ایران وجود دارد، از جمله تگرگ، سرمازدگی، سیل و آفات.
بنابراین، استفاده از فناوری‌های نوین و نهاده‌های کیفی مانند بذر، کود و سم ضروری است.
او به وضعیت خاک‌های کشاورزی اشاره کرد و گفت: بیش از ۸۰ درصد خاک‌های کشور کمتر از یک درصد کربن آلی دارند و تنها ۲۵ درصد از اراضی قابل کشت ایران دارای خاک درجه یک و دو هستند که برای مقابله با این چالش، باید تغذیه مناسب خاک و به‌کارگیری شیوه‌های علمی کاشت، داشت و برداشت در دستور کار قرار گیرد.
معاون توسعه و منابع وزارت جهاد کشاورزی بر ضرورت حمایت از تشکل‌ها و اتحادیه‌ها تأکید کرد و افزود: جهش تولید با مشارکت مردم امکان‌پذیر است، اما برای تحقق این امر، باید نقش انجمن‌ها و اتحادیه‌ها در اقتصاد کشاورزی تقویت شود و موانع موجود برای واردات و تولید برطرف گردد.
او با اشاره به وابستگی کشور به واردات برخی محصولات استراتژیک همچون جو، ذرت و روغن، گفت: اگر مشکلات مربوط به پنج محصول استراتژیک را حل کنیم، می‌توانیم مشکلات دام و طیور کشور را نیز برطرف کنیم.
برای این کار، برنامه‌ریزی دقیق، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و مدیریت صحیح منابع ارزی ضروری است.
صادرات محصولات کشاورزی به ۶ میلیارد دلار رسید
معاون توسعه و منابع وزارت جهاد کشاورزی، با انتقاد از عقب‌ماندگی کشاورزی ایران در بهره‌برداری از محیط‌های کنترل‌شده، خواستار اجرای برنامه‌های عملیاتی برای افزایش بهره‌وری و کاهش واردات شد.
او با اشاره به وضعیت گلخانه‌ای در کشور گفت: استان زنجان تنها ۵۰ هکتار گلخانه دارد، درحالیکه تولید خیار، گوجه‌فرنگی و سبزیجات در فضای باز دیگر توجیه اقتصادی ندارد.
تولید محصولات کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده باید افزایش یابد تا بتوانیم واردات ۱۶ میلیون تنی خود را کاهش دهیم.
علایی مقدم به عدم توازن در تراز تجاری کشاورزی ایران اشاره کرد و افزود: علی رغم آنکه ۱۲۵ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می شود، اما ۲۴ میلیارد دلار واردات و تنها ۶ میلیارد دلار صادرات دارد که این نشان‌دهنده ضعف در تراز تجاری کشاورزی است که باید اصلاح شود.
اوبا تأکید بر فراهم شدن الزامات برنامه هفتم کشور افزود: برنامه هفتم اهداف آرمانی بلندی دارد، ازجمله کاهش ۲۰ میلیارد متر مکعب مصرف آب و در مقابل رسیدن به خودکفایی ۹۰ درصدی در محصولات اساسی، اما با راندمان آبیاری ۳۵ درصدی فعلی و محدودیت منابع، تحقق این اهداف دشوار است.
براین اساس الزامات این برنامه، از جمله تأمین بودجه کافی، باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرد.
علایی مقدم با انتقاد از عملکرد پایین برنامه‌های پنج‌ساله گذشته افزود: برنامه‌های چهارم تا ششم، به‌طور میانگین تنها ۳۰ درصد تحقق یافته‌اند که علت اصلی این ناکامی، نبود الزامات اجرایی و تخصیص بودجه کافی است.
از این رو سازمان برنامه و بودجه باید مکلف شود تا سالانه بودجه کامل این برنامه‌ها را به بخش کشاورزی تخصیص دهد.
معاون وزیر جهاد با بیان اینکه سالانه یک میلیون تن گوشت قرمز در کشور مصرف می شود، گفت: علی رغم آنکه ظرفیت تولید این میزان در کشور وجود دارد، اما به سبب آنکه در زمینه الگوی کشت و تامین علوفه برنامه کمتری داریم، امسال ۱۷۰ هزارتن گوشت وارد شده است.
او بر اهمیت عمل‌گرایی تأکید کرد و گفت: نوشتن برنامه‌های جامع کافی نیست، بلکه باید با الزامات و تعهدات مالی مناسب همراه باشد تا بتوانیم به اهداف تعیین‌شده در بخش کشاورزی دست یابیم.