گره دلالان بر هنر دست بافندگان؛ صنایع دستی دروازه راهیابی به بازارهای جهانی است
یاسوج_ تار و پود زندگی بر دار قالی نقش میبندد و نبض زندگی در هنر دستان بافندگان صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد جاری میشود، اما دست واسطهها و دلالان همچنان بر این هنر گره میزند.
خبرگزاری مهر، گروه استانها_ پژمان امیدی: صنایع دستی، خوش نگارترین هنر مردمان سرزمینی است که سالیان متعدد، این نقاشی زنده را با محیط تلفیق کرده و بازی تار و پود و رنگها به سان یک نقاشی چشمها را خیره میکند.
در این بین استانیهایی در کشور توانستهاند با عبور از مرحله برند سازی، دستیابی به بازارهای حاشیه خلیج همیشه فارس و کشورهای آسیایی و اروپایی را به عنوان توشه حمایت از هنر داشته باشند.
محصولاتی که هویت هنرمندان است
کهگیلویه و بویراحمد نیز دستی بر آتش دارد و تولید صنایع دستی آن گره به گره از نسلی به نسل دیگر منتقل شده تا امروز نیز محصولاتش شناسنامهای برای هویت هنرمندانش شود.
در این بین، حفظ این هنر به تنهایی کفایت نکرده و میطلبد تا با برند سازی و تطبیق با بازارهای جهانی، این تولیدات با نگاهی فرا استانی به صادرات و ارزآوری ختم شود.
ضعف حضور در بازار جهانی
کهگیلویه و بویراحمد علیرغم داشتههای صنایع دستیاش، همچنان نتوانسته به بازارهای رقابتی آسیا و اروپا دست پیدا کند و تولیداتش گاهاً با قیمتی پایین به نام دیگر استانها صادر میشود.
حضور در نمایشگاههای فصلی و تقویمی شاید محصولی را مستقیم ارائه کند، اما نتوانسته خلأ یک انسجام و یک مسیر مدون در برند سازی و بازاریابی را برطرف کند.
دست واسطهها در سالهای گذشته در تار و پود این هنر موج میزد و در مناطق روستایی و حتی پایلوت، برخیها از ضعف ارتباط بافندگان با بازارهای اصلی بهره برده و آن را به سمت و سویی دلال گونه سوق میدادند.
کهگیلویه و بویراحمد دروازه صادرات شود
علیرغم تمام این چالشها، یک برنامه هدفمند میتواند کهگیلویه و بویراحمد را به دروازه تولید و صادرات صنایع دستی تبدیل کرده و این هنر اصیل با دستمزدی واقعی از دسترنج تولید کنندگان راهی بازارهای فروش شود.
۳۶ هزار هنرمند صنایع دستی داریم
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۳۶ هزار هنرمند صنایع دستی در استان داریم.
سید مجتبی امیر حسینی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بیش از یکصد کارگاه صنایع دستی در کهگیلویه و بویراحمد فعال است که بیشتر در تولید دست بافتهای داری مانند گلیم، جاجیم البسه محلی و چرم دوری فعالیت دارند.
وی ابراز داشت: ۳۶ هزار هنرمند صنایع دستی در استان وجود دارد که ۱۶ هزار نفر آنها فعال هستند.
امیر حسینی گفت: دهستان سادات محمودی و سربیشه گچساران به عنوان پایلوت صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد در فهرست ملی به عنوان روستای ملی صنایع دستی ثبت شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان برخی از حمایتهای دولت را برگزاری دورههای آموزشی کوتاه مدت به صورت رایگان در روستاهای استان با هدف رونق تولید و اشتغالزایی برای جوامع روستایی بخصوص زنان سرپرست خانوار دانست و بیان کرد: پرداخت تسهیلات ارزان قیمت بانکی، حضور در نمایشگاه ملی و جشنوارهها از دیگر اقدامات است.
لزوم برند سازی محصولات
امیر حسینی با تاکید بر اهمیت برند سازی محصولات صنایع دستی استان، اظهار کرد: این مهم به رشد درآمدی، ارتباط با بازارها متنوع و معرفی استان با این برند سازی و تحقق رشد گردشگری نیز کمک میکند.
وی تصریح کرد: رشد حمایتها و تقویت بافتها و تولیدات با حرکت به سمت منسوخ شدن را دنبال میکنیم.
تولید ۳۲ محصول نهایی
کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: داشتن ۳۵ هزار هنرمند و تولید ۳۲ محصول با کیفیت و دست بافته نشان از ظرفیتها و قابلیتهای منحصربهفردی در این حوزه است.
علی اکبر پاک در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بر اساس آمار موجود ۳۲ محصول تولیدکنندگان کهگیلویه و بویراحمد شامل انواع گلیم ریز بافت ۲ رو و گلیم ساده و دیگر محصولات صنایع دستی همچون نیم کلاه «لچک» لباس محلی زنانه، مهلو و میخک موفق به دریافت نشان ملی در هفت دوره جشنواره اصالت شده که این امر نشان دهنده ارزش و غنای تولیدات سرپنجه هنرمندان این استان است.
وی ابراز داشت: ثبت برخی رشتههای صنایع دستی استان مانند گلیم سوزنی، تور دوزی، پرده گلیمی، چهل گره اعلایی، دست دوزی روی پارچه، جاجیم بافی، گلیم مشته، گلیم نقش برجسته، زیورآلات معطر و سیاهچادربافی در فهرست آثار ملی گوشه دیگری از توانمندیهای هنرمندان کهگیلویه و بویراحمدی است.
پاک تصریح کرد: وجود رشتههای مختلف صنایع دستی مانند جاجیمبافی، سفره بافی، نمدمالی، نی چیت بافی، مشته بافی، رندبافی، گچمه بافی، ریسندگی، سوزن دوزی، سبدبافی، رودوزیهای سنتی، مهلو و میخک، عروسکهای سنتی، نمدمالی، جل بافی و سیاهچادربافی در کهگیلویه و بویراحمد شرایطی فراهم کرده تا بتوان با هنر دست ساختههای سنتی کالاهای متنوعی تولید کرد.
همچنین یک کارآفرین حوزه صنایع دستی گفت: باید کارگاههای مناطق پایلوت صنایع دستی در استان حمایت شوند.
برگزاری دوره آموزشی
مهرداد بالان در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: طی سالهای گذشته حمایتهایی در حوزه صنایع دستی استان انجام شده، اما باید تقویت این مسئله را داشته باشیم.
بالان با بیان اینکه در طول فعالیت در حوزه صنایع دستی استان کارگاههای متعددی را در کهگیلویه و بویراحمد حمایت کرده است، اظهار کرد: همچنین رشد آموزشها را در قالب دورههای تخصصی با ارائه مدرک داشتیم.
بالان بر توسعه برند سازی محصولات تاکید کرد و گفت: باید نگاهها به سمت حضور استان در بازارهای بزرگ حرکت کرده تا از تولیدات استان حمایت شود.