نجات صنعت گردشگری با "اقتصاد تجربه"/ عبور از مرزهای سنتی!
گردشگری در مازندران با عبور از مرزهای سنتی، در مسیر اقتصاد تجربه گام برمی دارد؛ این رویکرد، با تمرکز بر خلق لحظات ماندگار و خاطرات به یادماندنی برای گردشگران، فرصت های تازه ای را برای توسعه پایدار و رونق اقتصادی منطقه به ارمغان آورده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، گردشگری، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و پویاترین صنایع جهان، در دهه‌های اخیر دچار تحولات چشمگیری شده است.
دیگر صرفاً ارائه خدمات اقامتی و تفریحی برای جذب گردشگران کافی نیست.
امروزه، مفهوم «اقتصاد تجربه» به‌عنوان یک رویکرد نوین در صنعت گردشگری مطرح شده که بر ایجاد تجربه‌های به‌یادماندنی و خاطره‌انگیز برای گردشگران تاکید دارد.
این مفهوم، از مرز ارائه خدمات فراتر رفته و به ارزش‌آفرینی از طریق تعاملات معنادار، خلاقانه و احساسی با گردشگران می‌پردازد.
در این میان، استان مازندران با منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی بی‌نظیر خود، بستری ایده‌آل برای پیاده‌سازی گردشگری تجربه‌محور است.
با این حال، تحقق این مهم نیازمند تغییر نگرش مدیران، برنامه‌ریزان و فعالان حوزه گردشگری، و همچنین بهره‌گیری از فناوری‌ها و نوآوری‌های روز دنیا است.
مهران حسنی، پژوهشگر حوزه گردشگری، در گفت وگو با خبرنگار تسنیم در ساری به بررسی ظرفیت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای توسعه گردشگری تجربه‌محور در مازندران پرداخت که از نظر خوانندگان تسنیم می‌گذرد:
اقتصاد تجربه؛ تجربه‌هایی به‌یادماندنی و خاطره‌انگیز
تسنیم: موضوع گفتگوی ما "اقتصاد تجربه" و ارتباط آن با صنعت گردشگری است.
در ابتدا کمی درباره مفهوم اقتصاد تجربه توضیح دهید؟
حسنی: البته.
اصطلاح "اقتصاد تجربه" اولین بار توسط پاین و گیلمور در سال 1999 مطرح شد.
اگر به تاریخ اقتصادی بشر نگاه کنیم، می‌بینیم چهار دوره اصلی وجود داشته است.
دوره کشاورزی که انسان نیازهایش را از زمین و تولیدات کشاورزی تامین می‌کرد.
سپس دوره صنعتی که تولیدات ملموس، محور اقتصاد بودند.
در ادامه به دوره اقتصاد خدمات رسیدیم، جایی که خدمات غیرملموس جایگزین محصولات فیزیکی شدند.
اما اکنون، ما وارد مرحله چهارم شده‌ایم که به آن "اقتصاد تجربه" می‌گویند.
در این اقتصاد، خدمات به شکل تجربه ارائه می‌شوند، تجربه‌هایی که نه تنها مفید، بلکه به‌یادماندنی و خاطره‌انگیز هستند.
تسنیم: این تجربه چگونه می‌تواند به یک محصول اقتصادی تبدیل شود؟
حسنی: در اقتصاد تجربه، هدف اصلی این است که یک تجربه خاص و به‌یادماندنی برای مشتری خلق کنیم.
این تجربه با درگیر کردن احساسات و توجه به نیازها و خواسته‌های مشتری طراحی می‌شود.
در واقع، حافظه مشتری هدف اصلی است و با طراحی درست، این حافظه تبدیل به یک محصول ارزشمند اقتصادی می‌شود.
به عبارت دیگر، تجربه‌ای که مشتری از تعامل با یک برند، محصول یا خدمت دارد، خود به یک محصول قابل فروش تبدیل می‌شود.
صنعت گردشگری بارزترین نمونه اقتصاد تجربه است
تسنیم: آیا این مفهوم در صنعت گردشگری هم جایگاهی دارد؟
حسنی: قطعاً.
صنعت گردشگری یکی از بارزترین نمونه‌های اقتصاد تجربه است.
در این صنعت، ما به جای فروش خدمات یا امکانات، تجربیات خاطره‌انگیز و به‌یادماندنی را به عنوان محصول عرضه می‌کنیم.
از لحظه شروع سفر تا بازگشت، تمام آنچه که گردشگر تجربه می‌کند، از جمله تعامل با فرهنگ محلی، یادگیری صنایع دستی، یا حتی صرف یک وعده غذای محلی، می‌تواند به یک تجربه منحصربهفرد تبدیل شود.
تسنیم: گردشگری خلاق در این میان چه جایگاهی دارد؟
حسنی: گردشگری خلاق، نسل سوم گردشگری است و پس از گردشگری تفریحی و فرهنگی قرار می‌گیرد.
در این نوع گردشگری، گردشگران می‌توانند از طریق فعالیت‌های تجربی، رشد و یادگیری شخصی داشته باشند.
این فعالیت‌ها می‌توانند شامل آموزش صنایع دستی، پخت غذاهای محلی، شرکت در مراسم فرهنگی و حتی برگزاری رویدادهای ویژه باشند.
یونسکو نیز بر ترویج این نوع گردشگری تاکید دارد، چرا که به تعامل عمیق‌تر گردشگران با جوامع محلی منجر می‌شود و تجربه‌ای اصیل و واقعی را ارائه می‌دهد.
مراکز گردشگری تجربه‌های بی‌نظیری برای گردشگران خلق کنند
تسنیم: چالش‌های اجرای چنین رویکردی در صنعت گردشگری چیست؟
حسنی: یکی از چالش‌های اصلی این است که بسیاری از مراکز گردشگری هنوز در مدل قدیمی فروش خدمات باقی مانده‌اند و تغییر به مدل فروش تجربه برای آنها دشوار است.
با این حال، این تغییر ضروری است، زیرا گردشگران امروزی بیشتر به دنبال تجربیات منحصربهفرد هستند تا صرفاً خدمات یا امکانات.
از سوی دیگر، خلاقیت و نوآوری نقش بسیار مهمی در موفقیت این مدل دارند.
مراکز گردشگری باید با بهره‌گیری از ایده‌های جدید و همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها، تجربه‌های بی‌نظیری برای گردشگران خلق کنند.
تسنیم:چه توصیه‌ای برای فعالان صنعت گردشگری در مازندران دارید؟
حسنی: استان مازندران به دلیل تنوع طبیعی و فرهنگی خود، پتانسیل بسیار بالایی برای توسعه گردشگری تجربه‌محور دارد.
ضروری است که سازمان‌های مدیریت مقصد گردشگری و بخش خصوصی، به تغییرات سریع در این صنعت توجه کنند و رویکردی دانش‌محور اتخاذ نمایند.
همچنین، باید به شناسایی نیازها و خواسته‌های گردشگران بپردازند و تجربه‌های منحصر‌به‌فردی برای آنها خلق کنند.
در نهایت، ارزش محصولات گردشگری در طول زمان مشخص می‌شود و آن‌هایی که بتوانند تجربه‌ای به یادماندنی ارائه دهند، در این بازار رقابتی موفق خواهند بود.
تجربه‌سازی؛ احساسی ماندگار در ذهن گردشگر ایجاد می‌کند
تسنیم: چرا تجربه‌سازی به عنوان یک مزیت رقابتی در اقتصاد تجربه مطرح شده است؟
حسنی: دلیل اصلی این است که تجربه‌سازی، احساسی ماندگار در ذهن مشتری ایجاد می‌کند که به وفاداری او به برند یا مقصد گردشگری منجر می‌شود.
در بازار رقابتی امروز، تنها ارائه خدمات باکیفیت کافی نیست.
تجربه‌ای که مشتری از تعامل با یک کسب‌وکار یا مکان گردشگری به دست می‌آورد، می‌تواند به یک تمایز کلیدی تبدیل شود.
برای مثال، تجربه حضور در یک اقامتگاه بوم‌گردی که تعامل مستقیم با فرهنگ محلی و طبیعت را فراهم می‌کند، بیشتر از صرفاً اقامت در یک هتل لوکس، در ذهن گردشگر باقی می‌ماند.
تسنیم: چگونه می‌توان این تجربیات را در صنعت گردشگری به طور عملی اجرا کرد؟
حسنی: یکی از راه‌های عملی، طراحی رویدادها و فعالیت‌هایی است که نیازها و خواسته‌های گردشگران را به شکل خلاقانه پاسخ دهد.
به عنوان مثال، برگزاری کارگاه‌های آموزشی صنایع دستی محلی، تورهای ماجراجویانه در طبیعت، و یا رویدادهای فرهنگی که گردشگران را با موسیقی و آشپزی بومی آشنا کند، می‌تواند تجربه‌ای به‌یادماندنی ایجاد کند.
همچنین، باید از فناوری‌های نوین مانند واقعیت افزوده و واقعیت مجازی برای افزایش جذابیت و تعامل گردشگران استفاده کرد.
تجربه‌محوری گردشگران به توسعه گردشگری منجر می‌شود
تسنیم: این تغییر رویکرد چه تاثیری بر توسعه پایدار صنعت گردشگری دارد؟
حسنی: تاثیر بسیار زیادی دارد.
وقتی تجربه‌محوری در گردشگری جایگاه پیدا کند، کسب‌وکارها مجبور می‌شوند به نیازهای واقعی و خاص گردشگران توجه کنند.
این امر باعث افزایش کیفیت خدمات و محصولات می‌شود.
همچنین، تجربه‌محوری گردشگران را به تعامل بیشتر با جوامع محلی و مشارکت در حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی تشویق می‌کند، که در نهایت به توسعه پایدار صنعت گردشگری منجر می‌شود.
تسنیم: شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها چگونه می‌توانند به توسعه گردشگری تجربه‌محور کمک کنند؟
حسنی: شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها می‌توانند با ارائه فناوری‌های نوین و راه‌حل‌های خلاقانه، نقش کلیدی در این حوزه ایفا کنند.
برای مثال، آنها می‌توانند پلتفرم‌هایی طراحی کنند که گردشگران بتوانند تجربه‌های سفارشی‌سازی‌شده را انتخاب کنند یا از واقعیت مجازی برای پیش‌نمایش مقاصد استفاده کنند.
همچنین، این شرکت‌ها می‌توانند ابزارهایی برای مدیریت و تحلیل داده‌های مشتریان توسعه دهند که به درک بهتر نیازها و خواسته‌های گردشگران کمک می‌کند.
مدیران به خلق تجربه‌های منحصربهفرد برای گردشگران بپردازند
تسنیم: با توجه به اهمیت تجربه‌سازی در گردشگری، چه توصیه‌ای برای مدیران و برنامه‌ریزان گردشگری مازندران دارید؟
حسنی: توصیه من این است که به‌جای تمرکز صرف بر ارائه خدمات سنتی، به خلق تجربه‌های منحصربهفرد برای گردشگران بپردازند.
مدیران باید نیازهای متنوع گردشگران را شناسایی و برنامه‌هایی طراحی کنند که احساسات و خاطرات به‌یادماندنی برای آنها به همراه داشته باشد.
همچنین، همکاری نزدیک با جامعه محلی برای ارائه تجربیات اصیل و بومی بسیار ضروری است.
تسنیم: آینده صنعت گردشگری را در مازندران چگونه می‌بینید؟
حسنی: مازندران با توجه به منابع طبیعی و فرهنگی غنی خود، ظرفیت بالایی برای توسعه گردشگری تجربه‌محور دارد.
اما این امر مستلزم سرمایه‌گذاری در خلاقیت، آموزش و فناوری است.
اگر فعالان این حوزه به‌طور هماهنگ و با برنامه‌ریزی دقیق عمل کنند، می‌توانند مازندران را به یکی از مقاصد برجسته گردشگری تجربه‌محور در ایران و حتی منطقه تبدیل کنند.
تسنیم: در پایان، اگر نکته‌ای باقی مانده است، لطفاً بفرمایید.
حسنی: تنها چیزی که می‌توانم اضافه کنم این است که آینده گردشگری به شدت وابسته به توانایی ما در درک و پاسخ به خواسته‌های نسل جدید گردشگران است.
این نسل به‌دنبال تجربه‌هایی است که نه‌تنها به آنها آرامش دهد، بلکه باعث رشد شخصی و ارتباط عمیق‌تر با فرهنگ‌ها و محیط‌های جدید شود.
بنابراین، باید به این تغییرات توجه ویژه داشت و با نگاهی نوآورانه، آینده این صنعت را شکل داد.
گردشگری تجربه‌محور، چشم‌اندازی نوین و هیجان‌انگیز برای صنعت گردشگری
به گزارش تسنیم، گردشگری تجربه‌محور، چشم‌اندازی نوین و هیجان‌انگیز برای صنعت گردشگری به ارمغان آورده است.
این رویکرد، به‌جای تمرکز صرف بر خدمات و امکانات، به نیازها، احساسات و خاطرات گردشگران اهمیت می‌دهد و در پی خلق تجربه‌هایی است که در ذهن و قلب آنها جاودانه بماند.
مازندران، با تمامی ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی خود، می‌تواند به قطب گردشگری تجربه‌محور تبدیل شود؛ اما این امر نیازمند هم‌افزایی همه ذی‌نفعان، از بخش‌های دولتی و خصوصی گرفته تا جوامع محلی است.
سرمایه‌گذاری بر خلاقیت، نوآوری و ایده‌های تازه، کلید موفقیت در این مسیر است.
فعالان گردشگری باید درک کنند که در دنیای امروز، خاطرات گردشگران، ارزشمندترین محصولی است که می‌توان عرضه کرد.
با تغییر نگرش و حرکت به‌سوی مدل‌های تجربه‌محور، نه‌تنها گردشگری مازندران می‌تواند گامی بلند در توسعه پایدار بردارد، بلکه اقتصاد محلی نیز با ایجاد مشاغل جدید و تقویت ارتباطات فرهنگی، از منافع این تحول بهره‌مند خواهد شد.
آینده گردشگری در گرو توجه به جزئیات انسانی و معنایی است که در تعامل با گردشگران به وجود می‌آید؛ و اکنون زمان آن رسیده است که مازندران، با درک این فرصت، در عرصه ملی و بین‌المللی بدرخشد.
انتهای پیام/
