نباید از توافق راهبردی ایران و روسیه انتظارات اقتصادی زودبازده داشت
توافق ایران و روسیه در کوتاهمدت ممکن است اثرات اقتصادی زیادی نداشته باشد، اما میتواند در بلندمدت به تغییرات اساسی در روابط بینالملل منجر شود.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدیتبار - توافق راهبردی ایران و روسیه که در سالهای اخیر شکل گرفته است، بهعنوان یکی از مهمترین تحولات ژئوپولیتیکی در روابط بینالملل به حساب میآید.
این توافق نه تنها به عنوان یک گام در جهت تقویت روابط دوجانبه بین دو کشور مطرح است، بلکه در ابعادی وسیعتر، بهویژه در چارچوب نظم جهانی، نقش بسزایی در تغییرات آتی خواهد داشت.
در واقع، این توافق میتواند به عنوان یک اقدام استراتژیک بلندمدت برای تغییر و دگرگونی ساختارهای کنونی نظم بینالمللی و به چالش کشیدن هژمونی قدرتهای بزرگ جهانی بهشمار رود.
در تحلیل ابعاد این توافق، باید به دو نکته اساسی توجه داشت.
نخست، اینکه این توافق با رویکردی بلندمدت طراحی شده است، و دوم، اینکه بخش عمدهای از این توافق بهویژه در حوزههای اقتصادی و تجاری به مرور زمان و در افقهای دورتر به نتیجه خواهد رسید.
به عبارت دیگر، این توافق به خودی خود در کوتاهمدت به تحولات اقتصادی قابل توجهی منتهی نخواهد شد.
در واقع، بهطور عمده، پیشبینی میشود که اثرات اقتصادی این توافق در سالهای آتی ظهور و بروز یابد، چرا که شرایط منطقهای و جهانی به گونهای است که هماکنون، ایران و روسیه در تلاشاند تا زیرساختهای اقتصادی مشترک و همراستا با منافع مشترک خود را به شکلی استوارتر بنا کنند.
ایران و روسیه در این توافق بهدنبال ایجاد یک جبهه متحد در برابر قدرتهای جهانی مانند ایالات متحده و اتحادیه اروپا هستند.
این همکاری میتواند در بسیاری از زمینهها، از جمله حوزههای انرژی، امنیت، و فناوری، تاثیرات بسزایی داشته باشد.
برای مثال، در زمینه انرژی، ایران و روسیه بهطور مداوم در تلاشند تا زیرساختهای حمل و نقل انرژی، صادرات نفت و گازو همچنین همکاریهای فناورانه در زمینههای انرژی هستهای و تجدیدپذیر را گسترش دهند.
این رویکرد نه تنها میتواند برای دو کشور مزایای اقتصادی ایجاد کند، بلکه میتواند زمینهساز تغییرات بنیادین در سیستم جهانی انرژی باشد که هنوز تحت سلطه بازیگران غربی قرار دارد.
همچنین، در حوزه امنیت، توافق ایران و روسیه میتواند در راستای تقویت همکاریهای دفاعی و امنیتی، به ویژه در مناطق حساس مانند غرب آسیا و آسیای مرکزی، اثرگذار باشد.
ایران و روسیه در سالهای اخیر با توجه به تهدیدات مشترک، بهویژه در مقابله با گروههای تروریستی و رادیکال، همکاریهای امنیتی خود را تقویت کردهاند.
این همکاری میتواند بهطور غیرمستقیم، معادلات امنیتی جهانی را به چالش بکشد و بازیگران دیگر را وادار به بازنگری در استراتژیهای خود نماید.
اگرچه این توافق در کوتاهمدت ممکن است اثرات اقتصادی زیادی نداشته باشد، اما میتواند در بلندمدت بهعنوان یک پایهگذار برای تغییرات اساسی در روابط بینالملل عمل کند.
روابط ایران و روسیه در این چارچوب بهعنوان الگویی برای دیگر کشورها و بازیگران بینالمللی میتواند مطرح شود که چگونه دو کشور با تاریخ پیچیده و چالشهای داخلی و خارجی، میتوانند به همگراییهای استراتژیک دست یابند و از این طریق، قواعد جدیدی را در عرصه جهانی شکل دهند.
در نهایت، این توافق راهبردی ایران و روسیه بهطور قطع نشاندهنده یک روند بلندمدت در روابط بینالملل است که میتواند بهعنوان یک تغییرات اساسی در نظم جهانی و بازتعریف قدرتها و محورهای جدید در سطح بینالمللی باشد.