معضل کاهش فرزندآوری؛ اقتصاد یا فقدان برنامه‌ریزی؟ - تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت، جلسه‌ای با محوریت جوانی جمعیت و با هدف بررسی اقدامات صورت گرفته شهرداری رشت در راستای ماده 32 قانون جوانی جمعیت، در شورای اسلامی شهر رشت برگزار شد.
این جلسه با حضور چهره‌هایی همچون مدیر کل سازمان تبلیغات اسلامی استان گیلان، رئیس و اعضای شورای شهر رشت، یاسر محجوب رئیس سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری رشت و همچنین جمعی از فعالان دانشگاهی و اجتماعی حوزه جوانی جمعیت و اصحاب رسانه همراه بود.
*معضل کاهش فرزندآوری: اقتصاد یا فقدان برنامه‌ریزی؟
محمدحسین کارگرنیا رئیس شورای شهر رشت، در این نشست به موضوع چالش‌برانگیز کاهش فرزندآوری پرداخت و اظهار کرد:‌ اقتصاد را نمی‌توان تنها عامل این معضل دانست چراکه خانواده‌های مرفهی هستند که صاحب فرزند نمی‌شوند و در مقابل، خانواده‌هایی با شرایط اقتصادی نامناسب که فرزندان متعددی دارند و این نشان می‌دهد ارتباط مستقیمی بین معیشت وعدم ازدواج یا فرزندآوری وجود ندارد.
وی به شعار بحث‌برانگیز «فرزند کمتر، زندگی بهتر» اشاره کرد و گفت: «در ابتدا مردم به این شعار توجهی نشان ندادند و برخی آن را دخالت در خلقت انسان و جلوگیری از نسل می‌دانستند.
اما پس از مدتی با افزایش جمعیت، مدارس با کمبود جا مواجه شدند و مدارس غیرانتفاعی ایجاد شد.
دانشگاه‌ها نیز به همین ترتیب با مشکل مواجه گشتند و پس از آن، بازار کار نیز تحت تأثیر قرار گرفت.
در نهایت مردم به تدریج به عمق این شعار پی بردند و امروزه پاک کردن این تفکر از ذهن جامعه کاری دشوار است.»
رئیس شورای شهر رشت همچنین از عملکرد متناقض رسانه ملی در قبال موضوع جمعیت انتقاد کرد و افزود: «شاهدیم که یک شبکه به تبلیغ جوانی جمعیت می‌پردازد، در حالی که شبکه‌ دیگر صف‌های طولانی مردم برای تهیه شیر خشک را به تصویر می‌کشد، این در حالی است که امروزه بسیاری از مادران به دلیل مشغله‌های کاری از دادن شیر به فرزند خود محروم هستند.»
کارگرنیا با انتقاد از برخی بی‌تدبیری‌ها، ریشه بسیاری از مشکلات کنونی را در عملکرد نامناسب بعضی مسئولان دانست و بیان کرد: «مردم ما بسیار با فرهنگ و صبورند و سختی‌ها را تحمل می‌کنند، اما این ما هستیم که با بی‌تدبیری، شرایط زندگی را برایشان دشوار کرده‌ایم.»
*گیلان در چالش پیری: ضرورت عزم ملی برای جوانی جمعیت
سید حسین رضویان عضو شورای شهر رشت نیز در این نشست با اشاره به آمارهای نگران‌کننده‌ای که گیلان را به‌عنوان پیرترین استان کشور با کاهش جمعیت معرفی می‌کنند، اظهار کرد: تحقق جوانی جمعیت و موضوعات مرتبط با آن، نیازمند عزم و برنامه‌ریزی جدی است و به صورت خودبه‌خودی محقق نخواهد شد.
وی با بیان اینکه تا زمانی که یک خانواده ایرانی و گیلانی دغدغه معیشت و مشکلات اقتصادی روزمره را داشته باشد، پرداختن به موضوع جوانی جمعیت و افزایش نسل با چالش‌های جدی روبرو خواهد بود، افزود: ما در چارچوب قانون وظیفه داریم که در این مسیر گام‌های موثری برداریم.
*تخفیف ساخت و ساز و عوارض ساختمانی برای خانوارهای دارای چند فرزند توسط شهرداری رشت
یاسر محجوب رئیس سازمان فرهنگی شهرداری رشت نیز از تدارک بسته‌های فرهنگی ویژه مادران چند فرزند خبر داد و اظهار کرد: علاوه بر توزیع 800 بسته سیسمونی با مشارکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، از والدین اولین فرزند متولد شده در روز رشت نیز تجلیل به عمل آمد که این اقدامات از طریق رادیو به اطلاع عموم رسید.
وی با تأکید بر اهمیت موضوع جوانی جمعیت، به جشنواره فیلم کوتاه روز رشت و پرداختن به موضوعاتی نظیر «زن و دفاع مقدس» و «زن و آموزش شهروندی» در آن اشاره کرد.
همچنین جشنواره «گیلدخت» با محوریت «زن و جوانی جمعیت» از دیگر رویدادهای فرهنگی بود که محجوب به آن پرداخت.
رئیس سازمان فرهنگی شهرداری رشت از برگزاری مسابقه ماهیگیری خانوادگی و برپایی میز مشاوره با موضوع جوانی جمعیت در حاشیه این رویداد خبر داد، مجوب همچنین به اجرای طرح کاروان سلامت با حضور متخصصان حوزه سلامت به ویژه متخصصین زنان در مناطق کم برخوردار شهر رشت اشاره کرد که به گفته وی، ماهی دوبار برگزار می‌شود.
محجوب با اشاره به ساخت اتاق مادر و کودک در پارک بانوان و پایانه شهر رشت، بر لزوم لحاظ کردن این فضا در نقشه مجتمع‌های بزرگ تجاری و فرهنگی جدید تأکید کرد.
رئیس سازمان فرهنگی شهرداری رشت خواستار بررسی تخفیف 10 درصدی صدور پروانه و عوارض ساختمانی و 50 درصدی صدور پایان کار برای خانواده‌های دارای سه فرزند شد، البته این تخفیفات برای خانواده‌های دارای 4 فرزند به ترتیب به 10 و 70 درصد برای صدور پروانه و پایان کار افزایش می‌تواند یابد که البته جزئیات فنی این طرح باید توسط شهرداری و سازمان مربوطه بررسی و بر اساس قانون اعلام شود.
محجوب با اشاره به اهمیت موضوع جوانی جمعیت از اقدامات شهرداری در این حوزه خبر داد و تصریح کرد: شهرداری با همکاری نهادهایی همچون سازمان تبلیغات اسلامی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری و جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در این زمینه فعالیت‌های قابل توجهی انجام داده که می‌توان به چاپ 1000 نسخه از کتاب «مثبت سه» اشاره کرد که این کتاب که مورد تایید مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته و با هدف ترویج فرهنگ فرزندآوری در میان شهروندان توزیع شد.
وی همچنین از تجلیل کارکنان دارای چند فرزند در مجموعه شهرداری خبر داد و گفت: در همین راستا، ویژه برنامه «مادران قهرمان» با حضور اعضای شورای شهر، شهردار، سپاه و ستاد فرمان اجرایی امام ویژه مادران دارای فرزند ساکن شهر رشت برگزار شد.
*سهم سازمان سیما و منظر شهرداری رشت در طرح جوانی جمعیت
لاله طالبی معاون سیما و منظر شهرداری رشت نیز ضمن اشاره به وظیفه ذاتی این سازمان در زیباسازی و فضاسازی شهری، از آمادگی کامل برای به کارگیری ظرفیت‌های موجود در جهت پیشبرد اهداف طرح جوانی جمعیت خبر داد.
وی با تاکید بر اقدامات پیشین سازمان متبوع خود در زمینه فعال‌سازی فضاهای تبلیغاتی شهری مانند بیلبوردها، فضای تبلیغاتی در اختیار سازمان سیما و منظر را منبع درآمدی قابل توجهی برای شهرداری دانست و افزود: با توجه به اهمیت موضوع جوانی جمعیت، سازمان سیما و منظر آماده است تا با تمام توان در خدمت این طرح ملی باشد.
معاون سیما و منظر شهرداری رشت در ادامه به جزئیات اقدامات انجام شده در این راستا اشاره کرد و گفت: از مجموع فضای تبلیغاتی شهر رشت، 5 استند (با مساحت 50 متر مربع) و 10 واتربند (با مساحت تقریبی 30 متر مربع) به طور خاص به موضوع جوانی جمعیت اختصاص یافته است، همچنین، در طی 2 سال گذشته و با ابتکار سازمان سیما و منظر، شاهد احداث اتاق مادر و کودک در پارک بانوان و اجرای دیوارنگاره‌های مرتبط با این موضوع بوده‌ایم.
*بحران جمعیت و نارضایتی اجتماعی: نگاهی به ریشه‌ها و راه حل‌ها
اسحاق معبود مژدهی مسئول کانون جوانان رضوی استان گیلان نیز در باب بحران جمعیت با صراحت و شفافیت تمام سخن گفت و با تاکید بر پیوند عمیق جمعیت و اقتصاد، اظهار کرد: «کافیست نگاهی به خانواده‌های کم‌برخوردار و مرفه بیاندازید تا به صحت این کلام پی ببرید.»
وی با اشاره به زبان گویای رفتارهای اجتماعی گفت: «امروز جامعه با ما سخن می‌گوید، اما نه با زبان، بلکه با رفتار، جامعه‌ای که رغبتی به فرزندآوری نشان نمی‌دهد، پیام روشنی را به دولت‌ها مخابره می‌کند.»
این فعال فرهنگی و اجتماعی با بهره‌گیری از مباحث جامعه‌شناسی، به تحلیل ریشه‌های این معضل پرداخت و گفت: «مطالعات جامعه‌شناسی به وضوح نشان می‌دهد که نارضایتی مردم از سیاست‌های کلی یک جامعه و عدم تامین نیازهای اساسی، به مرور زمان خود را در قالب رفتارهای سیاسی بروز می‌دهد.
کاهش میل به فرزندآوری و بحران جمعیت نیز یکی از همین اشکال اعتراض سیاسی است.
ما در اینجا گرد هم آمده‌ایم تا با بررسی جوانب مختلف، به راه حلی برای این بحران دست یابیم اما بدون ورود جدی و مسئولانه‌ مسئولان بالادستی و تغییر در سیاست‌های کلان، چاره‌یابی برای این چالش امری محال است.»
*الگویی برای جوانان؛ از کلام رهبری تا گلایه از رسانه
مسئول کانون جوانان رضوی استان گیلان با اشاره به سبک زندگی شفاف و ساده رهبر معظم انقلاب، ایشان را الگویی بی‌بدیل برای مسئولین دانست و با تأکید بر اینکه دشمنان هرگز نتوانسته‌اند در زندگی شخصی رهبری نقطه ضعفی بیابند، به زندگی آشکار و بدون حاشیه فرزندان ایشان در متن جامعه اشاره کرد.
وی در بخش دیگری از سخنانش با ابراز گلایه از عملکرد رسانه ملی در معرفی الگو به جوانان، این رسانه را محلی برای تبلیغ و برجسته‌سازی افراد سلبریتی دانست که نه‌تنها الگوی مناسبی برای جوانان نیستند بلکه با سبک زندگی خاص خود، گاهی اثرات نامطلوبی بر جامعه و جوانان می‌گذارند، متاسفانه رسانه ملی که امروز با کاهش چشمگیر مخاطب مواجه شده، الگوی دیگری را هم برای معرفی به جوانان ندارد.
مژدهی به موضوع جمعیت و جوانی جمعیت اشاره و با بیان اینکه حل این مسئله مهم سه رکن اساسی دارد، تصریح کرد: دولت و حاکمیت به‌عنوان یکی از ارکان اصلی باید اقدامات موثری در این زمینه انجام دهند که بخش مهمی از آن به مسائل اقتصادی و بخش دیگر به رویکردهای فرهنگی و رفتاری بازمی‌گردد، رکن دوم، جامعه است که منظور از آن صرفا عموم مردم نیست.
به گفته وی، نشست فعلی نیز در همین راستا و در حوزه جامعه قابل ارزیابی است زیرا در این جلسه افراد و گروه‌های مردم نهاد گرد هم آمده‌اند تا برای حل مشکل باهم بیندیشند، همچنین رکن سوم نیز NGOها و سازمان‌های مردم‌نهاد هستند که می‌توانند نقش موثری در این زمینه ایفا کنند.
*نقش مردم و رسانه در حل بحران جوانی جمعیت، چالش‌ها و راهکارها
مسئول کانون جوانان رضوی استان گیلان با اشاره به اهمیت نقش مردم در حل چالش جوانی جمعیت، رسانه‌ها را نیز از جمله ارکان تأثیرگذار در این حوزه دانست و با تأکید بر این نکته که راهکارهای مقابله با بحران جمعیت در شهرهای بزرگ کارساز نخواهد بود، راه حل این معضل را در توجه به شهرهای کوچک و روستاها برشمرد.
مژدهی در ادامه با انتقاد از تمرکزگرایی موجود در کشور، بیان کرد: «تا زمانی که بیش از 90 درصد بودجه کشور به چند شهر بزرگ مثل تهران، اصفهان، تبریز و مشهد اختصاص داده می‌شود و مابقی کشور به حاشیه رانده می‌شود، نمی‌توان انتظار چندانی برای بهبود وضعیت جمعیت داشت.»
وی خطاب به نمایندگان مجلس که با رأی مردم به خانه ملت راه یافته‌اند، واستار مطالبه‌گری و پیگیری جدی مشکلات از سوی آنها شد، مسئول کانون جوانان رضوی استان گیلان با بیان اینکه مردم انتظار دارند نمایندگانشان صدای آن‌ها باشند، تأکید کرد: «اگر می‌خواهید در انتخابات بعدی نیز مورد اعتماد مردم باشید، باید فریاد بزنید که چرا در تخصیص بودجه به رشت کمک نمی‌شود در حالی که شهرهای بزرگ از بودجه‌های کلان بهره‌مند هستند؟»
مسئول کانون جوانان رضوی استان گیلان با اشاره به آسیب‌های اجتماعی موجود در استان گیلان، از ثبت طلاق زوج‌های ساکن استان‌های همجوار در گیلان به دلیل بافت فرهنگی خاص این استان انتقاد کرد.
به گزارش تسنیم، در این جلسه تصویب شد تا شهرداری فضای تبلیغی اختصاص یافته به موضوع جوانی جمعیت را در 5استند و 10 هتلوند به شکل مستمر در طی سال با بهره مندی از نظرات سازمان تبلیغات اسلامی گیلان اجرا و در سال مالی پیش رو سه دیوار نگاره فاخر با موضوع خانواده در شهر و سازمان حمل و نقل و بار و مسافر یک اتوبوس را با طرح مرتبط با خانواده طراحی کند تا در شهر تردد کند، سازمان فرهنگی هم در برنامه سال مالی پیشرو ذیل راهبرد خانه تخصصی یک مجموعه را با موضوع خانواده پیش بینی کند و در حمایت سازمان فرهنگی از گروه‌های هنری که اجرای برنامه فرهنگی و هنری دارند موضوع خانواده در اولویت باشد.
انتهای پیام/...