قرآن پاسخگوی پارادوکس‌های حکمرانی در جهان معاصر است - تسنیم
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اگر می خواهیم به پارادوکس های حکمرانی در جهان معاصر پاسخ دهیم، باید به قرآن مراجعه کنیم و الگوهای حکمرانی را از آن استخراج کنیم. این الگوها، نه تنها برای جهان اسلام، بلکه برای تمام بشریت کارآمد هستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه در افتتاحیه چهل و یکمین دوره مسابقات بین المللی قرآن کریم در مشهد با اشاره به چالش‌های حکمرانی در جهان معاصر اظهار داشت: در چهار دهه اخیر، پرسش‌های مهمی در حوزه حکمرانی در سراسر جهان مطرح شده است.
این پرسش‌ها ناشی از پارادوکس‌ها و تناقض‌هایی است که بشر در تجربه‌های مختلف حکومتی با آن مواجه شده است.
یکی از این تناقض‌ها، رابطه بین اختیارات دولت و آزادی‌های مردم است که تاکنون در هیچ یک از ایدئولوژی‌های رایج جهان، از جمله لیبرالیسم، سوسیالیسم و فاشیسم، پاسخ قانع‌کننده‌ای برای آن ارائه نشده است.
وی افزود: از دهه 1980 به بعد، نظریه‌های مختلفی در حوزه حکمرانی مطرح شده است، از جمله نهادگرایی، تسهیل‌گرایی و فرا حکمرانی، این نظریه‌ها تلاش کرده‌اند تا به پارادوکس‌های حکمرانی پاسخ دهند، اما هیچ‌کدام نتوانسته‌اند به طور کامل این چالش‌ها را حل کنند.
در این میان، قرآن کریم به عنوان نسخه هدایت بشر، پاسخ‌های روشنی به این پرسش‌ها ارائه می‌دهد.
خسروپناه با اشاره به سیر نزول قرآن، بیان کرد: اگر سیر نزول قرآن را از سوره علق تا سوره نصر بررسی کنیم، می‌توانیم الگوی حکمرانی را در قرآن بیابیم.
سوره علق که اولین سوره نازل شده است، بر اهمیت علم و دانش تاکید می‌کند و حکمرانی را به عنوان فرآیند انسان‌سازی و مقابله با جهالت معرفی می‌کند.
این مفهوم در هیچ یک از متون قدیمی، از جمله عهد عتیق و عهد جدید، به این شکل بیان نشده است.
وی ادامه داد: سوره قلم نیز بر اهمیت قلم و دانش تاکید می‌کند و حکمرانی را به عنوان فرآیندی مبتنی بر علم، معرفت و اخلاق معرفی می‌کند.
این الگوی حکمرانی، برخلاف الگوهای رایج در جهان، سنگین و سختگیرانه نیست، بلکه مبتنی بر تعادل و عدالت است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سوره مزمل گفت: در این سوره، قرآن بر اهمیت خودسازی و شب‌زنده‌داری تاکید می‌کند.
حکمرانی موفق، ابتدا نیازمند خودسازی است و سپس به جامعه‌پردازی می‌پردازد.
این همان مفهومی است که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب به آن اشاره کرده‌اند: خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی.
خسروپناه با تاکید بر نقش نماز و زکات در حکمرانی، افزود: در قرآن، رابطه انسان با خدا از طریق نماز و رابطه انسان با مردم از طریق زکات و توجه به محرومان شکل می‌گیرد.
این دو عنصر، پایه‌های حکمرانی موفق هستند.
بدون خودسازی و توجه به رابطه با خدا و مردم، حکمرانی نمی‌تواند بین دولت و ملت پیوند برقرار کند و پارادوکس‌های حکمرانی حل نخواهد شد.
وی با اشاره به سوره فاتحه، گفت: سوره فاتحه مسیر حکمرانی را مشخص می‌کند.
این سوره، صراط مستقیم را به عنوان مسیر درست حکمرانی معرفی می‌کند و از طاغوت به عنوان دشمن این مسیر یاد می‌کند.
در سوره‌های بعدی نیز، قرآن به دشمنان حکمرانی الهی، مانند ابولهب و همسرش، اشاره می‌کند و راه مقابله با آن‌ها را نشان می‌دهد.
خسروپناه با اشاره به سوره کوثر، گفت: این سوره بر اهمیت برکت و کثرت در حکمرانی تاکید می‌کند.
حکمرانی موفق، نه تنها به دنبال توسعه مادی است، بلکه به برکت و معنویت نیز توجه دارد.
این مفهوم در سوره اعلی نیز تکرار شده است، جایی که قرآن دو الگوی توسعه را معرفی می‌کند: توسعه دنیوی و توسعه اخروی.
توسعه دنیوی بدون توجه به آخرت، به سکولاریسم و مادی‌گرایی منجر می‌شود، در حالی که توسعه اخروی، دنیا را به عنوان مقدمه‌ای برای آخرت در نظر می‌گیرد.
وی با اشاره به آیاتی از سوره مائده و توبه گفت: این سوره‌ها به طور مفصل به موضوع حکمرانی و ولایت پرداخته‌اند.
ولایت در قرآن، هم به معنای ولایت الهی و هم به معنای ولایت اهل بیت و مومنین است.
این مفهوم، پاسخ قرآن به چالش‌های حکمرانی در جهان معاصر است.
خسروپناه در پایان با تاکید بر اهمیت بازخوانی قرآن از منظر حکمرانی، گفت: قرآن کریم نه تنها کتاب هدایت فردی، بلکه کتاب هدایت اجتماعی و حکمرانی است.
اگر می‌خواهیم به پارادوکس‌های حکمرانی در جهان معاصر پاسخ دهیم، باید به قرآن مراجعه کنیم و الگوهای حکمرانی را از آن استخراج کنیم.
این الگوها، نه تنها برای جهان اسلام، بلکه برای تمام بشریت کارآمد هستند.
انتهای پیام/
