مشکلات دانشگاه پیام نور برای رسیدن به استانداردهای جهانی «دانشگاه باز»
رئیس پژوهشکده آموزش باز دانشگاه پیام نور گفت:باید آژانس‌های تضمین کیفیت و شوراهای تضمین اعتباربخشی تشکیل شود تا با ارزیابی عملکرد دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی،نقاط ضعف آن‌ها را گوشزد کنند.
دکتر بهمن زندی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد نتایج مطالعه تطبیقی دانشگاه‌های باز جهان (اینجا) گفت: به دلیل اهمیت استفاده از یافته‌های پژوهشی در طرح تدوین «سند ملی آموزش عالی باز ایران» چندین خرده پژوهش طراحی شد که یکی از آن‌ها مطالعه تطبیقی دانشگاه‌های باز جهان بود.
در این پژوهش که با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی انجام شد، ۳۰ متغیر مانند روال جذب دانشجو، مقاطع تحصیلی، رشته‌های تحصیلی، فناوری آموزشی، ابزارهای تضمین کیفیت، نسبت استاد به دانشجو مورد بررسی قرار گرفت.
وی ادامه داد: برای مثال در سال‌های اخیر این شبهه مطرح بود که چرا دانشگاه پیام نور در رشته‌های غیر علوم انسانی و یا مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشجو می‌پذیرد.
در این تحقیق مشخص شد که اکثر دانشگاه‌های باز جهان در همه مقاطع تحصیلی از کارشناسی تا دکتری دانشجو می‌پذیرند و محدودیتی نیز در ارائه رشته‌های مختلف تحصیلی از جمله مهندسی و پیراپزشکی ندارند؛ همچنین همگی با ترکیبی از بودجه دولتی و شهریه اداره می‌شوند.
رئیس پژوهشکده آموزش باز و از دور دانشگاه پیام نور با بیان این‌که در مطالعات تطبیقی هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف دانشگاه‌ها نسبت به یکدیگر مشخص می‌شود؛ گفت: این موضوع حسن این‌گونه مطالعات است؛ چرا که به ما نشان می‌دهد در چه مواردی مشکلات داریم که باید با خود انتقادی و خود اصلاحی آن‌ها را رفع کنیم.
وی در مورد مشکلات دانشگاه پیام نور توضیح داد: برای مثال دانشگاه پیام نور برای نزدیک شدن به استانداردهای دانشگاه‌های باز، باید زیرساخت‌های فناوری آموزشی خود را تقویت کند.
همچنین با آمایش رشته –مراکز، گستره جغرافیایی خود را ساماندهی کرده، با روی آوردن به پداگوژی‌های نوین مانند آموزش ترکیبی، میزان ساعات کلاس‌های خود را به رقم مطلوب نزدیک کند.
وی افزود: به علاوه تناسب تعداد استاد- دانشجو را ترمیم کند از سوی دیگر باید تلاش کنیم میزان پشتیبانی علمی و اداری از دانشجویان افزایش یابد.
زندی در مورد دستاوردهای این مطالعه برای نظام آموزش عالی کشور و دیگر دانشگاه‌ها گفت: یکی از نتایج این مطالعه تطبیقی که در سطح ملی می‌توان از آن استفاده کرد، موضوع نظام فرابخشی ارزیابی و تضمین کیفیت است.
آموزش عالی ایران، فاقد نظام فرابخشی ارزیابی و تضمین کیفیت است و به همین دلیل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید تلاش کند آژانس‌های تضمین کیفیت و شوراهای تضمین اعتباربخشی در ایران تشکیل شود تا بتوانند با ارزیابی عملکرد دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، نقاط ضعف آن‌ها را گوشزد کنند.
رئیس پژوهشکده آموزش باز و از دور دانشگاه پیام نور با اشاره به یک موضوع قابل توجه در این مطالعه تطبیقی گفت: در این مطالعه ما دانشگاه پیام نور را با دانشگاه‌های باز انگلستان و استرالیا مقایسه کرده‌ایم؛ طبعاً مانند بسیاری موارد دیگر مثل مقایسه کیفیت دانشگاه‌های فنی مانند شریف با دانشگاه ام آی تی یا مقایسه دانشگاه جامع تهران با هاروارد، نقاط ضعف بیشتری داریم.
البته این می‌تواند هشیاری ما را افزون ساخته و اراده ما را برای رساندن دانشگاه‌های خود به سطح استانداردهای جهانی یک دانشگاه باز یا دانشگاه فنی یا دانشگاه جامع قوی‌تر کند.