بنزین لیتری چند؟
در حال حاضر و پس از افزایش قیمت بنزین در ژانویۀ ۲۰۲۵، بنزین باقیمت لیتری ۷ شکل و خرده‌ای به ساکنان سرزمین‌های اشغالی عرضه می‌شود؛ یعنی چیز حدود ۱۵۰ هزار تومان.
به گزارش مشرق، در این خطوط کوشیدیم تا با بررسی منابع مختلف انرژی در اسرائیل، ازجمله گاز، نفت، زغال‌سنگ، انرژی‌های تجدیدپذیر و انرژی هسته‌ای با زیرورو کردن آمار و ارقام، نقشه‌ای کلی از چرخۀ تأمین انرژی در سرزمین‌های اشغالی به دست بیاوریم.
این تصویر کلی از شبکۀ تأمین انرژی در رژیم ازاین‌جهت حائز توجه است که میزان اتکای رژیم به منابع مختلف و سیاست‌های کلی دولت در مورد هرکدام از این منابع را مشخص می‌سازد.
موضوع انرژی یکی از ارکان اساسی در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و امنیت ملی هر کشور است و طبیعتاً در مورد رژیم اسرائیل این قضیه باتوجه‌به شرایط جغرافیایی، مسائل امنیتی و چالش‌های ژئوپلیتیکی منطقه، شأنی حیاتی‌تر پیدا می‌کند.
در این وانفسایی که هول به ته‌دیگ خوردن انرژی‌های فسیلی تن و بدن ملل دنیا را به لرزه درآورده، رژیم عبری همواره کوشیده تا منابع انرژی خود را متنوع کند و تا آنجا که راه دارد وابستگی‌اش به واردات انرژی را کاهش دهد.
در راستای تحقق همین هدف، رژیم در دو دهۀ اخیر کمر همتش را سفت بسته تا هر چه که می‌تواند منابع انرژی گوناگون را به لحاظ کمی و کیفی توسعه بدهد، از بلعیدن میادین گازی سواحل مدیترانه گرفته تا توربین زدن روی جولان و استخراج انرژی از موج‌های بندر یافا.
پیرو همین برنامه، رژیم اسرائیل تمرکز ویژه‌ای روی بهره‌برداری از منابع انرژی تجدیدپذیر، مثل انرژی خورشیدی، بادی و...
کرده است.
موقعیت جغرافیایی سرزمین‌های اشغالی هم این ظرفیت در توسعۀ نیروگاه‌های خورشیدی، بادی و آبی را به‌صورت چندبرابر در اختیار رژیم قرار داده، اما با تمام این‌ها کماکان در چرخۀ تأمین انرژی در رژیم عبری روی پاشنۀ انرژی فسیلی می‌چرخد.
گاز طبیعی
رژیم اسرائیل با کشف و بهره‌برداری از میادین گازی بزرگ در دریای مدیترانه، به یکی از تولیدکنندگان مهم گاز طبیعی در منطقه تبدیل شده است.
در سال ۲۰۲۳، رژیم حدود ۲۴.۲ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تولید کرد که ۱۲.۶ میلیارد مترمکعب آن مصرف داخلی بود و مابقی به صادرات اختصاص یافت.
۵۳ درصد از تولید گاز اسرائیل از میدان گازی لویاتان، ۴۴ درصد از میدان تامار و مابقی از میدان کاریش تأمین می‌شود و نتیجۀ طبیعی کنار هم قرار دادن چنین عدد و رقمی این است که در حال حاضر رژیم در حوزۀ گاز طبیعی به خودکفایی رسیده و یکی از صادرکنندگان جدی گاز در منطقه محسوب می‌شود.
رژیم از دل این خودکفایی، مازاد گاز استخراج شده را روانۀ اروپا می‌کند.
در ژوئن ۲۰۲۲، اتحادیۀ اروپا، رژیم عبری و مصر بر سر یک میز نشستند و توافقی امضا کردند که بر اساس آن، گاز طبیعی رژیم با زیرساخت‌های مصری تبدیل به گاز مایع یا همان LNG شود و سپس به اروپا منتقل گردد.
البته که نقش این توافق را در راستای تنوع‌بخشی به منابع تأمین انرژی اروپا و کاهش وابستگی به گاز روسیه نباید نادیده گرفت.
میدان کاریش و قانا
درنتیجۀ همین تکاپوهای رژیم برای سندزدن تمام میادین گازی مدیترانه به نام خودش، در مقطعی چوبش لای چرخ لبنان رفت.
لبنان و رژیم صهیونیستی بر سر ناطق دریایی و میادین گازی در دریای مدیترانه اختلاف‌نظر داشتند، دارند و خواهند داشت و مذاکرات و توافقات بین دو طرف صرفاً به‌صورت مقطعی می‌تواند مسئله را به زیر حجاب سکوت ببرد.
در سال ۲۰۲۰ میلادی، با میانجیگری آمریکا، مذاکراتی برای تعیین مرزهای دریایی و حق بهره‌برداری از میدان‌های گازی آغاز شد و درنهایت بر اساس توافق حاصله مقرر شد که قبالۀ میدان کاریش به نام رژیم صهیونیستی بخورد و همۀ حق‌وحقوق استخراجش برای آن باشد و استخراج قانا هم در اختیار لبنان قرار گیرد که البته سر همین نیز حرف و سخن‌های زیادی به وجود آوردند.
نفت
برخلاف گاز، رژیم اسرائیل در حوزه نفت بر واردات اتکا دارد و روزانه چیزی حدود ۲۲۰ هزار بشکه نفت از کشورهای مختلف، وارد می‌کند.
کشورهای قزاقستان، آذربایجان، گابن، نیجریه و برزیل به‌عنوان پنج تأمین‌کننده اصلی نفت خام به رژیم شناخته می‌شوند که فقط در یک فقره قزاقستان با میانگین صادرات ۸۵ هزار بشکه در روز، بزرگ‌ترین تأمین‌کننده نفت خام سرزمین‌های اشغالی در چهارماهۀ نخست سال ۲۰۲۴ بوده است.
پالایشگاه‌های اصلی رژیم اسرائیل، ازجمله پالایشگاه‌های حیفا و اشدود، با ظرفیت‌های مختلف، مسئول پالایش نفت خام وارداتی و تأمین فراورده‌های نفتی موردنیاز هستند.
پالایشگاه حیفا در شمال سرزمین‌های اشغالی قرار دارد و یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های رژیم محسوب می‌شود.
ظرفیت پالایشگاه حیفا حدود ۱۳۰ هزار بشکه در روز است.
پالایشگاه اشدود در جنوب سرزمین‌های اشغالی قرار دارد و ظرفیت پالایش آن حدود ۱۷۰ هزار بشکه در روز است.
طبعاً یکی از فراوری‌های اصلی این پالایشگاه‌ها بنزین است.
بر اساس داده‌های موجود، در سال ۲۰۲۳، مصرف بنزین در رژیم اسرائیل به ۷۲.۳۹ هزار بشکه در روز رسید و باید عارض شوم خدمتتان که در حال حاضر و پس از افزایش قیمت بنزین در ژانویۀ ۲۰۲۵، بنزین باقیمت لیتری ۷ شکل و خرده‌ای به ساکنان سرزمین‌های اشغالی عرضه می‌شود؛ یعنی چیز حدود ۱۵۰ هزار تومان و ضرب و تقسیم بشکه به لیتر و لیتر به تومان را هم وامی‌نهیم به شما و چرتکه‌تان.
زغال‌سنگ
در دهه‌های هشتاد و نود میلادی، زغال‌سنگ منبع اصلی تولید برق در رژیم اسرائیل بود.
نیروگاه‌های بزرگی مانند اُروت رابین در حدیرا و روتنبرگ در اشکلون با ظرفیت‌های بالا برای تأمین نیازهای برق احداث شدند.
به‌عنوان‌مثال، نیروگاه اُروت رابین با ظرفیت تولید ۲.۵۹۰ مگاوات، وزنۀ سنگین و حیاتی‌ای در شبکۀ تأمین برق محسوب می‌شود.
با کشف میادین گاز طبیعی در دهۀ ۲۰۰۰ میلادی، رژیم اسرائیل سیاست‌های خود را به سمت کاهش استفاده از زغال‌سنگ تغییر داد.
در سال ۲۰۱۵، حدود ۶۵ درصد از برق کشور از زغال‌سنگ تأمین می‌شد، اما این میزان در سال ۲۰۱۸ به ۲۵ درصد کاهش یافت.
تا سال ۲۰۲۳، سهم زغال‌سنگ در تولید برق به حدود ۲۰ درصد رسید.
نکتۀ جالب ماجرا آنجاست که رژیم برای تأمین زغال‌سنگ موردنیاز خود به واردات متکی است.
در سال‌های اخیر، کلمبیا به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده زغال‌سنگ به اسرائیل نقش ایفا می‌کرد و بیش از نیمی از واردات زغال‌سنگ اسرائیل را تأمین می‌کرد و به‌عنوان نمونه در سال ۲۰۲۲، اسرائیل حدود ۴۵۰ میلیون دلار زغال‌سنگ از کلمبیا وارد کرد.
البته استفاده از زغال‌سنگ به‌عنوان منبع انرژی به دلیل انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی تبعات سنگینی را در پی دارد.
به‌منظور کاهش آلودگی هوا، وزارت انرژی رژیم برنامه‌هایی برای کاهش استفاده از زغال‌سنگ و جایگزینی آن با گاز طبیعی و انرژی‌های تجدیدپذیر تدوین کرده است.
دولت طی یک هدف‌گذاری اعلام کرده که بنا دارد تا سال ۲۰۳۰ میلادی، استفاده از زغال‌سنگ، بنزین و دیزل را به طور کامل متوقف کند و شبکۀ تولید برق را به طور کامل به گاز طبیعی و انرژی‌های تجدیدپذیر و انرژی هسته‌ای متکی سازد.
انرژی تجدیدپذیر
رژیم اسرائیل باتوجه‌به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی سرزمین‌های اشغالی، پتانسیل بالایی در زمینۀ انرژی‌های تجدیدپذیر دارد.
در سال‌های اخیر این رژیم تلاش‌های گسترده‌ای برای توسعۀ منابع انرژی پاک انجام داده است که در ادامه سیاهه‌ای از برخی فعالیت‌های رژیم در جهت توسعۀ زیرساخت‌های این حوزه را عرض خواهیم کرد.
انرژی خورشیدی
انرژی خورشیدی سهم عمده‌ای در تولید انرژی تجدیدپذیر اسرائیل دارد.
در سال ۲۰۲۰ میلادی، نیروگاه‌های خورشیدی حرارتی و فتوولتائیک بیش از ۷۰ درصد از تولید انرژی تجدیدپذیر کشور را تشکیل می‌دادند.
اما تا سال ۲۰۱۷، کمتر از ۳ درصد از برق اسرائیل از منابع تجدیدپذیر که عمدتاً شامل انرژی خورشیدی بود، تأمین می‌شد.
تا سال ۲۰۲۳ این سهم به بالای ۱۰ درصد افزایش یافته است.
دولت هدف‌گذاری کرده که تا سال ۲۰۳۰، ۳۰ درصد از مصرف برق از منابع تجدیدپذیر تأمین شود.
صحرای نقب باتوجه‌به موقعیت جغرافیایی‌اش، یکی از نقاط اصلی احداث مزارع خورشیدی در سرزمین‌های اشغالی به‌حساب می‌آید که فقط یک نمونۀ آن نیروگاه خورشیدی اشلیم با ظرفیت ۱۲۱ مگاوات است.
انرژی بادی
باد سهم کمی در حوزۀ منابع انرژی تجدیدپذیر رژیم دارد، اما بااین‌حال دولت برنامه‌ریزی جدی برای توسعۀ زیرساخت‌های مزارع بادی انجام داده که در یک نمونه توسعۀ مزرعۀ بادی جولان یکی از این برنامه‌های رژیم است که البته همواره باتوجه‌به موقعیت منطقه، این برنامۀ توسعه در مرزی از شدن و نشدن قرار گرفته است.
انرژی دریایی
رژیم صهیونیستی حتی از موج دریا نیز نگذشته است.
طی پروژۀ یافا در دسامبر ۲۰۲۴، اولین ایستگاه آزمایشی تولید برق از امواج دریا در بندر یافا افتتاح شد.
این پروژه با همکاری شرکت سوئدی Eco Wave Power و شرکت فرانسوی EDF Renewables IL توسعه‌یافته است.
انرژی هسته‌ای
در آخر این مرقوم نیز لاجرم مجبوریم پای انرژی هسته‌ای را از باب جوری جنس به وسط ماجرا بکشانیم.
این شکاف منحوس بر اتم در حال حاضر فارغ از کارکردهای نظامی‌اش، در چرخۀ تأمین انرژی رژیم خیلی نقش جدی‌ای را بازی نمی‌کند؛ چراکه اولاً دیمونا به‌عنوان تأسیسات هسته‌ای اصلی رژیم بیشتر کارکرد تحقیقاتی، نظامی و...
دارد و مهم‌تر از این، برای مثال تولید برق با استفاده از رآکتور هسته‌ای هزینۀ گزافی را می‌طلبد.
اما باوجود این، رژیم کماکان در پی این است که در چشم‌انداز اقتصادی‌اش در حوزۀ انرژی، سهم شراکت انرژی هسته‌ای را بالا ببرد.
اخیراً طرحی حول همین موضوع در وزارت انرژی تهیه شده و الی کوهن، وزیر انرژی رژیم در این باره تصریح کرده که: «این (استفاده از انرژی هسته‌ای برای جایگزینی سوخت‌های فسیلی) به تنوع منابع انرژی اسرائیل کمک می‌کند و راه‌حلی حیاتی برای نیازهای انرژی در دهه‌های آینده ارائه می‌دهد.»
بر اساس این طرح، قرار است با تأسیس نیروگاه کوچک با رآکتور مدولار در صحرای نقب یا نزدیک به خط ساحلی دریا، در چند مرحله نیروگاه هسته‌ای نیز وارد شبکۀ برق رژیم شود.
طی زمان‌بندی اعلام شده پروسۀ ساخت در سال ۲۰۲۹ آغاز می‌شود و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۷، این نیروگاه بخشی از برق موردنیاز رژیم را تأمین کند و در یک بلندپروازی بنا را بر این گذاشته‌اند که باید تا ۲۰۵۰ نصف برق موردنیاز، از همین طریق تأمین شود.