احتمال حذف «قلعه بالا» از فهرست جهانی در بی توجهی دولتمردان

مرتضی نظری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه طرح برترین روستاهای گردشگری بخشی از برنامه گردشگری سازمان ملل برای توسعه روستایی است که از سال ۲۰۲۱ آغاز شده است، ابراز کرد: این برنامه برای تقویت توسعه و شمول در مناطق روستایی، مبارزه با کاهش جمعیت، پیشبرد نوآوری و ادغام زنجیره ارزش از طریق گردشگری و تشویق شیوه‌های پایدار کار می‌کند.
طی چهار سال گذشته ۱۸۵ روستا از سراسر دنیا به عنوان روستای جهانی گردشگری انتخاب شده‌اند که از ایران ۲ روستای اصفهک و کندوان نیز در این لیست قرار دارد.
وی افزود: هشت روستای منتخب جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در رقابت معرفی روستاهای جهانی سازمان جهانی گردشگری ملل متحد در سال ۲۰۲۴، روستاهای قلعه بالا از استان سمنان، پالنگان از کردستان، فهرج از یزد، کندلوس از مازندران، ابیانه از اصفهان، میمند از کرمان، اصفهک از خراسان جنوبی و بیشه از لرستان بوده است که روستای اصفهک از خراسان جنوبی تنها روستایی بود که در سال ۲۰۲۴ به عنوان روستای جهانی سازمان ملل متحد از ایران انتخاب شد
فعال اجتماعی و رئیس سابق اداره میراث شاهرود و رابط تکمیل پرونده روستای قلعه بالا در وزارت خانه متبوع در سال گذشته گفت: امسال نیز (۲۰۲۵) همانند سنوات گذشته با همکاری ادارات میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان‌ها و همین‌طور اعضای میز ملی گردشگری روستا که متشکل از دستگاه‌هایی از جمله معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری، بنیاد مسکن، وزارت کشور، فعالان بخش خصوصی گردشگری و اعضای ستادی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است، لیستی از ۱۳۰ روستا به عنوان روستای ملی گردشگری ایران تهیه شده است که در نهایت با توجه به شاخص‌های اعلامی از سوی سازمان گردشگری ملل متحد، ۸ روستا از این لیست به عنوان روستاهای نماینده ایران برای شرکت در این رویداد بین‌المللی انتخاب خواهند شد.
نظری در ادامه گفت: ۹ شاخص پرونده‌های روستاهای جهانی، شاخص‌هایی شامل جاذبه‌ها و منابع، مرمت و حفاظت از جاذبه‌ها، پایداری زیست‌محیطی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی، زنجیره ارزش، حاکمیت و اولویت دولت، زیرساخت و اتصال و ایمنی و امنیت از مواردی هستند که در سنجش روستاها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
وی افزود: اگر چه روستاهایی همچون میمند کرمان، ابیانه اصفهان و پالنگان کردستان نیز همچون قلعه بالا از ثبت به عنوان روستاهای جهانی در سال ۲۰۲۴ جا ماندند ولی تا جایی که اطلاع دارم با تشکیل کمیته‌های تخصصی و اعتبارات مکفی به دنبال رفع نواقص پرونده‌های خود هستند تا شانس بیشتری برای ثبت در سال ۲۰۲۵ داشته باشند.
سوال اینجا است که اداره کل استان سمنان اصولاً از نواقص پرونده قلعه بالا اطلاع دارد؟
و در صورت اطلاع چه اقداماتی برای رفع این نواقص انجام داده است؟
این کارشناس میراث فرهنگی با طرح این سوال که آیا تشکیل کارگروه تخصصی رفع نواقص قلعه بالا که در زمان مدیریت قبلی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان، امیر کرم زاده تشکیل شد و به جد به دنبال رفع نواقص این پرونده بوده است در زمان سرپرست جدید به فراموشی سپرده شده است؟
گفت: متأسفانه با پیگیری‌های انجام شده تا کنون اقدام خاصی برای رفع نواقص پرونده قلعه بالا برای سال ۲۰۲۵ انجام نشده است که این موضوع نگران کننده است.
وی افزود: با روند فعلی گویا هیچ اراده‌ای برای استفاده از این فرصت استثنایی توسط دستگاه متولی وجود ندارد و سرنوشت ثبت روستای قلعه بالا همچون ثبت مجموعه تاریخی فرهنگی بسطام خواهد بود.