آیا به شما سیمرغ نرسیده است؟ اصلا نگران نباشید...

به گزارش مشرق، هر جشنواره درست‌وحسابی ریل‌گذاری خاص خود را دارد و اصلاً وجاهت و اعتبار هر جشنواره بسته به قدرت جهت‌دهی آن به فیلم‌های داخلی و خارجی است.
لذا جشنواره‌های معتبر، استانداردها و آیین‌نامه‌هایی دارند که یا مثل اسکار منافع ملی کشورشان را در اولویت قرار می‌دهند و یا مثل کن نوع خاصی از فیلم و فیلمسازی -و البته فرهنگ- را برجسته می‌کنند.
در این بین جشنواره فیلم فجر هیچ‌گاه استاندارد مشخصی نداشته است.
به همین دلیل عموم متولیان این جشنواره -‌فارغ از جناح و قبیله- با هدف راضی نگه داشتن همه، جشنواره را بسیار محافظه‌کارانه برگزار می‌کنند.
البته این سیاست هیچ‌گاه به هدفی که دنبال می‌کند، نرسیده است و در قریب به اتفاق ادوار، همه از جشنواره فجر ناراضی به خانه برگشته‌اند.
شکست‌خورده بودن سیاست جشنواره فجر، بیش از همه در اختتامیه و ترکیب برندگان جوایز جلوه می‌کند.
در این یادداشت می‌خواهم نگاهی داشته باشم به برندگان رشته‌های اصلی چهل‌وسومین جشنواره فجر.
با توجه به بلاتکلیف بودن جشنواره فجر، در این ارزیابی لاجرم ارزش‌های سینمایی را در اولویت قرار داده‌ام.
بهترین بازیگر مکمل زن
انتخاب لیندا کیانی به‌عنوان بهترین بازیگر مکمل زن در حالی اتفاق افتاد که تقریباً همه نامزدهای دیگر استحقاق بیشتری از او برای دریافت این جایزه داشتند.
کیانی نه بازی بهتری از دیگر بازیگران کاندیدا داشت و نه نقش خاصی را در «۱۹۶۸» ایفا کرد.
به نظرم جایزه مکمل زن باید به کیان‌افشار یا بیات می‌رسید.
البته خارج از لیست نامزدهای این بخش، گوهر خیراندیش و مریم مؤمن -که بازی‌های خوبی در بچه مردم و سونسوز داشتند- هم از کیانی برای دریافت این جایزه مستحق‌تر بودند.
بهترین بازیگر مکمل مرد
فرهاد آئیش که برنده جایزه مکمل مرد شد، در کنار بهنام تشکر و شکیب شجره ضربات اساسی‌ای به فیلم «موسی»‌ زده‌اند.
بازی اگزجره آئیش در نقش ساحر دربار فرعون، به اصطلاح اووراکت است و از فیلم بیرون می‌زند.
سیمرغ مکمل آئیش نقش آب‌نبات را در دست عوامل موسی داشت تا بقیه جوایز -که می‌توانست یا توقع می‌رفت به موسی داده شود- راحت‌تر بین دیگر فیلم‌ها تقسیم شود.
از جمله جایزه سیمرغ زن نقش اول که حق مسلم مریلا زارعی بود.
بهترین بازیگر نقش اول زن
جایزه این بخش به فریبا نادری رسید.
بازیگری که غیر از کاندیداهای دیگر این بخش، تقریباً هر زن دیگری هم که در برج میلاد رفت‌وآمد داشت، برای بردن این جایزه از او مستحق‌تر بود.
البته جایزه نادری بخشی از سهم زن، زندگی، آزادی از جشنواره بود که به خاطر بازی او در یکی از شعاری‌ترین فیلم‌های جشنواره -که فمینیسم را جار می‌زد- به این بازیگر زن رسید.
در این بخش بازی مریلا زارعی که در موسی با اختلاف زیادی از دیگران، بهترین بازی نقش اول زن جشنواره بود، نادیده گرفته شد.
البته خود هیئت داوران هم متوجه این مسئله بودند و مستانه مهاجر به عنوان تنها زن حاضر در هیئت داوران سعی کرد با صحبت‌هایش پشت میکروفن اختتامیه‌، این حق‌خوری را از دل مریلا زارعی دربیاورد.
بهترین بازیگر نقش اول مرد
قطعاً مصطفی زمانی از شهاب حسینی و رضا عطاران -که یکی از بدترین بازی‌هایشان را در دو فیلم رها و صددام انجام دادند- برای این جایزه انتخاب بهتری بود.
اما از بین بازیگران نامزد جایزه این بخش، رضا مسعودی در اسفند بازی بهتری از مصطفی زمانی داشت.
از خارج لیست هم بازی مصطفی کیایی در بازی را بکش، بازی ساعد سهیلی در خدای جنگ و البته بازی رضا بابک در ترک عمیق دیده نشد.
بهترین فیلمنامه
ضعف اصلی بچه مردم که فیلمبرداری، بازی و تدوین خوبی دارد، فیلمنامه است.
فیلمساز صرفاً موقعیت‌های بامزه‌ای را بدون فیلمنامه‌ای شسته‌ورفته در این فیلم جمع کرده است و اگر فیلمش فیلمنامه بهتری داشت، می‌توانست بهترین فیلم جشنواره باشد.
با این حال هیئت داوران تصمیم گرفتند جایزه بچه مردم را به فیلمنامه‌اش بدهند تا ثابت کنند زیبایی در نگاه آنهاست نه آنچه به آن می‌نگرند!
در بین نامزدهای دیگر -غیر از زیبا صدایم کن که تا آخر پرده اول فیلم‌نامه بدی ندارد- هیچ‌کدام اساساً چیزی به نام فیلم‌نامه ندارند.
نامزد شدن شمال از جنوب غربی، گوزن‌های اتوبان و مرد آرام در این رشته بسیار خنده‌دار است.
بهترین فیلم‌نامه جشنواره در بخش مسابقه با اختلاف خدای جنگ بود که حتی در بین کاندیداها هم قرار نگرفت.
بهترین کارگردانی
شمال از جنوب غربی واقعاً تک‌خال جشنواره بود.
این فیلم نه دکوپاژ دارد، نه کارگردانی و نه حتی تدوین.
شمال از جنوب غربی مجموعه راش‌های رندومی است که ویژه برنامه سینمایی شهرداری -کات- آن را به عنوان «فیلم» به هیئت داوران تحمیل کرد.
تعداد بالای نامزدی این نافیلم هم از همان برنامه آب می‌خورد.
علتش را نمی‌دانم -یا شاید ترجیح می‌دهم ندانم- اما شنیده‌ام این فیلم گران‌ترین فیلم جشنواره بوده است.
همه فیلم‌های جشنواره کارگردانی بهتری از شمال به جنوب غربی داشتند و این فیلم بیشتر مستحق تمشک بلورین کارگردانی بود تا سیمرغ بلورین.
در رشته کارگردانی هم بهترین فیلم بخش مسابقه خدای جنگ بود که بیرحمانه کنار گذاشته شد.
بهترین فیلم اول
رها، برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول شد.
در حالی که جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره و بهترین کارگردانی فیلم اول به بچه مردم رسید!
یعنی بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی فیلم اول را یک فیلم برده اما جایزه بهترین فیلم اول به یک فیلم دیگر رسیده است.
چرا؟
چون غیر از شوهر ستاره که جایزه بهترین بازیگر زن اصلی را گرفت، زن، زندگی، آزادی یک سهمیه دیگر هم داشت که باید به رها می‌رسید.
بهترین فیلم
و اما بهترین فیلم...
زیبا صدایم کن در حالی بهترین فیلم جشنواره شد که در هیچ رشته اصلی برنده سیمرغ بلورین نشد.
این انتخاب وهن جشنواره، صدرعاملی و سینما بود.
بهترین فیلم جشنواره خدای جنگ بود که باید بخش زیادی از جوایز را به خودش اختصاص می‌داد.
اما با سیاستی که در این جشنواره دیدیم، به نظرم بهترین اتفاق برای خدای جنگ همین بود که در هیچ رشته‌ای نه نامزد شود و نه جایزه بگیرد.