ابهامات و تناقضات اجرای طرح مسجدمحوری در شیراز

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: احیای فرهنگ غنی و کهن محلات شیراز، ترویج و تبلیغ اسلام ناب محمدی (ص)، ارتقای روحیه نشاط و امید، بهره گیری از تمام ظرفیت‌ها، کمک به عمران و آبادانی محلات که در نهایت منجر به جلب رضایت عمومی و اقبال بیشتر مردم نسبت به مساجد شود، چکیده و خلاصه اهدافی است که در طرح مسجد محوری یا به عبارت دقیق‌تر «طرح احیای محلات مسجد محور شیراز» به تفصیل آمده است.
این طرح در انتهای سال ۱۴۰۲ کلید خورد، در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ تصویب شد و قرار بود با تخصیص سه درصد از بودجه عمرانی شهرداری شیراز، کار خود را آغاز کند.
اما امروز با نزدیک شدن به سالگرد آغاز طرح، هنوز هیچ اقدامی نشده و همین مساله باعث ایجاد ابهام زیادی در اذهان عمومی شده است.
برخی دلیل تأخیر را جویا می‌شوند، عده‌ای از توزیع نامتوازن و ناعادلانه اعتبارات بین مساجد شکایت دارند و شایعاتی مبنی بر دخالت غیرقانونی بعضی اعضای شورای شهر نیز در این طرح وجود دارد.
گرچه مسجد محوری اتفاق مثبت و مبارکی برای احیای مساجد و ترغیب مردم محلات برای حضور در مساجد است، اما نکات ظریفی هم وجود دارد که در این میان باید مدنظر قرار گیرد.
طی روزهای گذشته هم برخی اعضای شورای شهر شیراز از جمله غلامحسین اسکندری به ضعف اراده شهرداری بر اجرای طرح‌های غیر عمرانی اشاره کرده و گفته است: با توجه به افزایش بودجه عمرانی نسبت به سال گذشته، باید مبلغی بالغ بر ۸۰۰ میلیارد تومان به این طرح اختصاص یابد؛ اما شورا هیچ سندی دال بر تخصیص حتی یک ریال به این طرح در سال گذشته که حدود ۶۰۰ میلیارد تومان بودجه مصوب داشت در اختیار ندارد، با این روند، امسال هم امیدی به محقق شدن این ۸۰۰ میلیارد تومان برای طرح احیای محلات مسجد محوری که از افتخارات شورای ششم است، وجود ندارد.
همچنین رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس در یک نشست خبری در مردادماه سال جاری عنوان کرده بود که ۹۹ درصد بودجه طرح مسجد محوری به رفع مشکلات محلات اختصاص پیدا خواهد کرد و فقط یک درصد آن به ساخت صحن و شبستان تعلق می‌گیرد.
حجت‌الاسلام و المسلمین حسین امیدی رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس در گفتگو با خبرنگار مهر، ابتدا به بیان کلیاتی در خصوص طرح مسجد محوری پرداخت و گفت: هدف از این طرح، در قدم اول دور کردن محلات از آسیب‌ها و معضلات اجتماعی است.
وی ادامه داد: بنا نیست در چنین طرحی، مساجد گسترش پیدا کرده یا بودجه‌ای به آنها اختصاص پیدا کند.
حجت الاسلام امیدی همچنین گفت: متولی اجرای طرح مسجد محوری، شهرداری شیراز است و مرکز رسیدگی به امور مساجد، تنها نقش نظارتی و مشورتی دارد.
بودجه مسجد محوری شیراز ۷۰۰ میلیارد تومان است
رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس با بیان اینکه طبق مصوبه شورای اسلامی شهر شیراز، سه درصد از بودجه عمرانی شهرداری به طرح مسجد محوری اختصاص خواهد یافت، گفت: این مقدار در بودجه سال جاری معادل ۷۰۰ میلیارد تومان بوده است اما اینکه چه مقدار از آن تحقق پیدا کرده و از طرف شهرداری به مساجد تعلق بگیرد، هنوز مشخص نیست.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تا کنون اعتباری تحت عنوان مسجد محوری به محلات یا مساجد تعلق گرفته است یا خیر، گفت: این طرح هنوز به نقطه تقسیم و توزیع بودجه نرسیده است؛ ضمن اینکه اصلاً قرار هم نیست پول نقد به مساجد تعلق بگیرد و صرفاً خدمات در محلات، با محوریت مسجد ارائه می‌شود.
رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس افزود: این طرح نیاز به زیرساخت‌های خاص خود دارد؛ نیروی انسانی مخصوص خود را می‌خواهد و باید برای اجرا، آماده‌سازی شود.
همه این برنامه‌ریزی‌ها هم توسط تیمی تحت عنوان قرارگاه علی بن حمزه (ع) انجام می‌شود که وظیفه هماهنگی با دستگاه‌های مختلف را نیز به عهده دارند.
حجت الاسلام امیدی افزود: مرکز رسیدگی به امور مساجد که تحت اشراف نماینده مقام معظم رهبری در استان فارس است، به عنوان یک بازوی نظارتی و مشاوره‌ای در کنار این طرح قرار گرفته است تا نحوه انتخاب مساجدِ محور و مقدار بودجه را زیر نظر داشته باشد.
وی در خصوص شایعاتی مبنی بر تخصیص بودجه‌های نامتوازن بین مساجد بالا و پایین شهر، گفت: به صراحت می‌گویم که هنوز در این طرح پولی داده نشده ممکن از طرق دیگری به مساجدی کمک شده باشد، اما مربوط به این طرح نیست.
تخصیص بیش از ۲ میلیارد تومان به هر مسجد در طرح مسجد محوری
این مقام مسئول تاکید کرد: بی تردید، مرکز امور رسیدگی به مساجد هم نقش نظارتی خود را به خوبی ایفا خواهد کرد تا بی‌عدالتی در توزیع این بودجه اتفاق نیفتد.
رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس در پایان تصریح کرد: بودجه کمی به این طرح تعلق نگرفته است؛ ما در شیراز حدود ۳۰۰ مسجد داریم که قرار نیست همه آنها در این طرح قرار بگیرند؛ بنابراین بیش از ۲ میلیارد تومان سهم هر مسجد خواهد شد؛ عدد درشتی که می‌شود با آن کارهای مهمی برای محلات انجام داد؛ اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
سید ابراهیم حسینی رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه طرح جدید مسجد محوری که ابتدای امسال تصویب شده، تفاوت‌هایی اساسی با آنچه در گذشته تحت این عنوان مطرح شده بود، دارد و به دلیل وسعت کار، تأخیر در اجرای آن نیز طبیعی است، گفت: در همین روزهای باقی مانده از سال جاری، یعنی با آغاز ماه رمضان، نخستین گام‌های طرح مسجد محوری، برداشته شود.
وی در پاسخ به این سوال که به‌عنوان رئیس شورایی که بودجه ۷۰۰ میلیاردی برای طرح مسجد محوری مصوب کرده است، آیا از تأخیر در اجرای آن گلایه مند نیستید؟
گفت: ما می‌دانیم که در سازمان فرهنگی شهرداری به عنوان دستگاه اجرایی این طرح، مشکلاتی وجود داشته که کار را به تأخیر انداخته اما حقیقت ماجرا این است که تصمیمات دستگاه عریض و طویلی مثل شهرداری هم با یک بسم الله گفتن تمام نمی‌شود و نیاز به مقدمات فراوانی دارد.
خدمات مسجد محوری متعلق به همه مردم است
حسینی در پاسخ به اینکه روال اجرای این طرح به چه صورت است و چه کسی تصمیم می‌گیرد این بودجه چگونه بین مساجد تقسیم شود، گفت: ما از سازمان فرهنگی شهرداری خواستیم که تصویر روشنی از کار ارائه بدهد، اگر اعتباری تعلق می‌گیرد، باید مشخص باشد که کار جدیدی با مدیریت مسجد انجام می‌شود؛ که به واسطه این کارهای مفید، اگر تا امروز ۵۰ نفر به این مسجد وارد می‌شدند، فردا این تعداد به ۷۰ نفر برسد.
یعنی قرار نیست این خدمات و امکانات را مسجد فقط به اهل مسجد ارائه دهد، خدمات متعلق به همه مردم است و باید به افزایش رضایت عمومی همه منجر شود.
وی افزود: حدود ۶۰۰ مورد از امور فرهنگی، عمرانی، ورزشی، اجتماعی، مذهبی، تفریحی و هنری در این طرح پیشنهاد شده است که هر مسجد و محله می‌تواند تعدادی از آنها را انتخاب کرده و اجرا کند، دست مساجد و محلات هم برای اضافه کردن موارد باز است.
رئیس شورای شهر شیراز با بیان اینکه تمام موارد توسط مسجد ارائه می‌شود و طبق آن، تفاهم نامه‌ای با امضای مدیر مسجد (امام جماعت) شهردار منطقه و ناظر شورا در منطقه، منعقد می‌شود، گفت: در مرحله بعد، رئیس سازمان فرهنگی شهرداری و معاون امور مالی نیز باید آن را تأیید کنند، ضمن اینکه رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر نیز به عنوان ناظر این توافقنامه را بررسی می‌کند تا بعد از آن به مرحله اعطای پول برسد.
یک هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان بودجه مسجد محوری سال ۱۴۰۴
رئیس شورای شهر شیراز با بیان اینکه هنوز پولی داده نشده چون طرح هنوز اجرا نشده است، افزود: این طرح اکنون در مرحله انعقاد قرارداد است و ماه مبارک رمضان به مرحله اجرا می‌رسد.
بنابراین سه درصد بودجه عمرانی شهرداری که در شورا تصویب شده، اگر در سال ۱۴۰۳ هزینه نشود، به سال بعد منتقل خواهد شد.
البته سال مالی شهرداری هم تا ۳۱ شهریور سال آینده ادامه دارد.
حسینی گفت: یعنی ۷۰۰ میلیارد امسال دست نخورده مانده و با ۹۵۰ میلیارد سال آینده، بودجه قابل توجهی در اختیار این طرح قرار دارد و طبق قانون، شهردار اختیار تغییر در این بودجه را هم ندارد.
وی افزود: طبق قانون مجلس، شهردار می‌تواند بودجه را تا ۱۰ درصد برای پروژه‌های مختلف کاهش یا افزایش دهد اما این سه درصد طرح مسجد محوری ثابت است و الزاماً باید عین سه درصد در این طرح هزینه شود.
حسینی در پاسخ به اینکه اخیراً یکی از اعضای شورای شهر گفته بود شهرداری اراده برای انجام کارهای غیر عمرانی ندارد، شما چقدر این صحبت را نزدیک به واقعیت می‌دانید؟
گفت: این حرف را قبول ندارم چون می‌دانم این کار روال خاص خود را می‌طلبد و با این حال، هم اکنون ۵۲ مسجد کارشان به مرحله قرارداد رسیده است.
پول‌ها هم که قابل خرج کردن در جای دیگری نیست، پس شهرداری دلیلی برای انجام ندادن کار، ندارد.
فکر می‌کنم بی اطلاعی از قوانین گاهی باعث اظهار نظرهای شتابزده می‌شود.
وی در پاسخ به اینکه شایعاتی که از کمک‌های میلیاردی به مساجد بالای شهر و کمک‌های ناچیز به مساجد محلات محروم می‌شود را رد می‌کنید؟
گفت: باید دقیقاً مشخص کنند که کدام مسجد چنین پولی گرفته است.
اگر گزارش موردی مشخصی به دست ما برسد، بررسی آن ساده است و نتیجه به سرعت گزارش می‌شود.
سند پول‌های شهرداری مشخص است، بنابراین هر کس مدعی رخ دادن چنین اتفاقی است، دقیقاً اسم مسجد را اعلام کند تا در کمترین زمان، صحت یا عدم صحت ادعا را اعلام کنیم.