موج گرانی اجناس و دستان خالی مردم؛ وقتی بازارگردی جای خرید را می‌گیرد
رشت - بازار نوروز گیلان و رشت در حالی شلوغ و پر ازدحام است که به علت گرانی سرسام‌آور قیمت‌ها، قدرت خرید از مردم گرفته شده و حضورشان بیشتر جنبه بازارگردی دارد.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - بهرام قربانپور: هر چه بیشتر به پایان سال و تحویل سال نو نزدیک می‌شویم شور و شوق خرید نوروزی بیشتر می‌شود، اما گویا افزایش افسار گسیخته قیمت اجناس و کالاها قدرت خرید را از مردم گرفته و شاید شلوغی و ازدحام این روزهای بازار کمتر به خرید بیانجامد و بیشتر جنبه بازار گردی داشته باشد.
بازار همیشه شلوغ رشت
وارد بازار بزرگ رشت - مرکز استان گیلان می‌شویم؛ بازاری که در ایام مختلف سال تلاقی گیلانی‌ها و حتی غیربومی‌ها است اما حال و هوای نوروزی بازار رشت که با جلوه‌های سنتی و محلی آمیخته شده و با نغمه‌های محلی آوازه‌خوانان بومی گیلان همراه است خود یک اثر ماندگار به یادگار می‌گذارد.
آن طرف پیرمرد رشتی با همان لهجه زیبای محلی، میوه‌هایش را تبلیغ می‌کند، کمی جلوتر در میان انبوه جمعیت یکی داد می‌زند؛ ماهی قرمز ماهی قرمز و صدایش در لابلای شلوغی جمعیت گم می‌شود.
پیرمردی که به طرز هنرمندانه‌ای سیب‌های قرمز را روی سینی مسی نظم می‌داد، تا مخاطب پسند شود و در زیر زبانش آهسته آهسته می‌گفت؛ سیب قرمزه سیب قرمزه بیا ببر.
حال بازار خوب نیست
به سراغش رفتم تا از حال و هوای بازار بپرسم، این پیرمرد رشتی در حالی که مشغول نظم بخشی به سیب‌ها بود با لبخندی مهربانانه اما پر از درد گفت: حال بازار چندان خوب نیست و مردم توان خرید ندارند.
«مشت ولی محمدزاده» که سال‌ها در بازار رشت کاسبی می‌کند، می‌گوید: سال‌های گذشته همراه سبب، پرتقال، موز و کیوی هم می‌فروختم اما اکنون توان خرید ندارم؛ وقتی با قیمت بالا می‌خرم باید به کمی بالاتر بفروشم و در چنین وضعیت اقتصادی، کسی توان خرید ندارد.
این پیرمرد با صفای گیلانی به قیمت موز اشاره می‌کند و می‌گوید: سال گذشته قیمت موز ۴۰ تا ۷۰ هزار تومان در نوسان بود اما موز هر کیلویی ۱۳۰ الی ۱۸۰ هزار تومان می‌رسد.
این‌طور که این پیرمرد رشتی می‌گوید، هر دانه موز، ۴۰ هزار تومان داد و ستد می‌شود یعنی معادل یک کیلوی سال گذشته!
نوروز بدون شیک‌پوشی
از پیرمرد رشتی و دغدغه‌هایش گذشتم و در انتها به بازار پوشاک و لباس رسیدم، بازاری که زیاد شلوغ نبود و آمد و شد کمتری به نسبت سایر بخش‌ها صورت می‌گرفت گویا مردم دیگر به فکر شیک‌پوشی در نوروز نیستند و خریدشان را به آجیل، میوه و شیرینی خلاصه کردند.
در حین پرسه‌زنی در بازار پوشاک رشت یک زوجی را پشت ویترین فروشگاه دیدم که سر انتخاب لباس با هم گفتمان می‌کردند، به نظر می‌رسید تازه به خانه بخت رفته‌اند و برای خرید شب عید و لباس نو شرایط مالی‌شان را با قیمت‌های کمرشکن بازار سنجش می‌کنند.
گرانی و فروشگاه‌های خالی
داخل پاساژها و فروشگاه‌های عرضه لباس و منسوجات بسیار خلوت و دلگیر بود و داخل برخی فروشگاه‌ها فقط چند کارگر فروشنده در حال مگس‌پرانی بود و فعلاً خبری از مشتری نیست!
خداحافظی با آجیل در نوروز
«محمدرضا صادق زاده» که به همراه خانواده‌اش برای خرید عید نوروز به بازار رشت آمده است، می‌گوید: با این شرایط اقتصادی و افزایش نجومی قیمت‌ها دیگر دل و دماغی برای خرید باقی نمی‌ماند.
این شهروند گیلانی با اشاره به رسم تازه پوشی در عید نوروز و دیگر آداب این ایام، افزایش قیمت‌ها را دال بر کمرنگ شدن سنن و حتی دید و بازدیدهای دانست و معتقد است؛ افزایش لحظه‌ای قیمت‌ها از یک سو کاهش توان خرید مردم از طرف دیگر سبب شده تا مردم عید را تجربه نکنند.
صادق‌زاده که از قیمت میلیونی آجیل و خشکبار گلایه‌مند است، ادامه داد: خرید پسته و آجیل کم کم به صف خاطره‌ها می‌رود و به آرزوی دست نیافتنی تبدیل می‌شود.
نه تنها قیمت آجیل و خشکبار روند افزایشی داشته، بلکه از صنوف شیرینی‌فروشان و قنادان خبر می‌رسد، که این بازار هم موج گرانی رفته است.
سوار گرانفروشی روی نظارت
افزایش قیمت‌ها در صنوف مختلف به گونه‌ای است که کسبه‌ها و بازاریان در سایه سستی نظارت‌ها، برای بالا بردن قیمت اجناس با هم رقابت دارند و گویا هر کس جنسش را با قیمت بالاتر بفروشد جایزه می‌گیرد و در این کابوس افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها بازار این مردم و افراد کم درآمد هستند که با دلی شکسته و اندوهی از غم، دست خالی به خانه می‌روند.
این گرانی‌های افسارگسیخته در حالی بازار را قبضه کرده که مسئولان و متولیان حوزه نظارت، از بازرسی‌های میدانی گشت‌های مشترک در بازار خبر می‌دهند.
بازدید از ۳۵۰۰ واحد صنفی و خدماتی
«مرتضی امینی» مدیرکل تعزیرات حکومتی گیلان از طرح نظارتی گشت مشترک ویژه ماه مبارک رمضان و عید نوروز خبر داد و گفت: این طرح در ۲ مرحله با حضور ۱۷ اکیپ گشت مشترک که ۵ اکیپ در مرکز استان و ۱۱ اکیپ در شهرستان‌ها با همراهی ادارات و سازمان‌های کاشف و ضابط از جمله صمت، جهاد کشاورزی، استاندارد، اتاق اصناف، دامپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و پلیس امنیت اقتصادی اجرا می‌شود.
به گفته وی، در این طرح گشت مشترک از همه مراکز خرید کالا شرکت‌های عمده پخش مواد غذایی، صنوف، مراکز فروش عرضه کالاهای پرمصرف این ایام به ویژه میوه، آجیل و خشکبار، کیف و کفش، حلیم و آش، زولبیا و بامیه و نیز رستوران‌ها، هتل‌ها، مراکز اقامتی، پایانه‌ها، نمایندگی‌های فروش خودرو و نیز سایر مراکز عرضه کالا و خدمات بازدید و بازرسی می‌شود.
مدیرکل تعزیرات حکومتی گیلان با اشاره به گزارش ۲۰ روز اخیر گشت‌های نظارتی مشترک بیان کرد: در این ۲۰ روز از حدود ۳۵۰۰ واحد صنفی و خدماتی بازدید شده که ۱۲۰۰ واحد دارای تخلف گرانفروشی، عدم درج قیمت، عدم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی شناسایی شد.
امینی از ورود حدود ۲۵۰۰ پرونده طرح نظارتی خبر داد و اضافه کرد: از این تعداد، بیش از ۱۵۰۰ پرونده تخلف مورد رسیدگی قرار گرفت و متخلفین به پرداخت بیش از ۴۱۵ میلیارد ریال جزای نقدی در حق دولت محکوم شدند و در این راستا مقادیر زیادی شیرینی فاسد، گوشت و مرغ تاریخ مصرف گذشته کشف و ضبط و منهدم شد.
توزیع بیش از ۲۰۰ تن میوه شب عید در گیلان
«صالح محمدی» رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان که بخشی از مسئولیت تنظیم بازار استان را هم بر دوش می‌کشد، از توزیع بیش از ۲۰۰ تن میوه شب عید در گیلان خبر داد و گفت: بر اساس مصوبات ستاد تنظیم بازار استان، ۱۱۱ تن سیب قرمز و زرد و ۱۱۸ تن پرتقال خریداری شده که توزیع آن در سراسر استان آغاز شده است.
به گفته وی، نرخ مصوب برای پرتقال درجه یک، هر کیلوگرم ۳۰ هزار تومان و سیب زرد و قرمز هر کیلوگرم ۴۵ هزار تومان است.
مسئولان جهاد کشاورزی در حالی از نرخ‌گذاری مصوب میوه شب عید می‌گویند، که قیمت این اجناس در برخی فروشگاه‌ها فراتر از این حرف‌ها است، تا جایی که گزارش میدانی نشان می‌دهد قیمت هر کیلو پرتقال ۵۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو سیب به ۶۰ هزار تومان هم می‌رسد، البته تعرفه‌ها در موقعیت مکانی مختلف در نوسان است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به اینکه ۴۸ مرکز در ۱۷ شهرستان برای توزیع میوه شب عید مردم در نظر گرفته شده است، گفت: از این تعداد ۱۳ مرکز در شهرستان رشت واقع است.
محمدی از ثبت ۴۳۱ مورد نظارت در سامانه سیمبا توسط جهاد کشاورزی گیلان خبر داد و بیان کرد: از این تعداد، ۲۴ مورد پرونده‌های تخلف صنفی و تعزیراتی به ارزش ۲۳۴ میلیون ریال به ثبت رسیده است.
دلخوشی به تخفیف‌های ناچیز
متولیان صمت گیلان هم که از برپایی نمایشگاه بهاره در ۱۶ نقطه استان خبر داده بودند، به تخفیف ۵ تا ۱۵ درصدی اجناس در این نمایشگاه‌ها دلخوش کردند، تخفیف‌هایی که در مقابل موج سنگین گرانی و افزایش قیمت‌ها هیچ به حساب نمی‌آید.
آنطور که از وضعیت بازار نوروز که با بازار ماه مبارک رمضان نیز آمیخته شده به نظر می‌رسد افسار گرانی و افزایش قیمت‌ها دیگر دست متولیان امر نیست و چند نرخی با اعداد و ارقام غیرمتعارف در بسیاری از اجناس به وضوح دیده می‌شود و از طرفی دیگر قدرت خرید مردم هم نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است و این ناهماهنگی و بی توازنی قدرت خرید و قیمت اجناس سبب شده تا مردم صورت سیلی سرخ‌شده به استقبال نوروز بروند.