تشخیص زودهنگام گامی طلایی برای درمان سرطان کودکان

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، کنفرانس علمی یک روزه‌‌‌ «تشخیص زودهنگام سرطان کودکان» در بیمارستان گلستان برگزار شد؛ در حاشیه‌ این کنفرانس علمی یک روزه، دکتر عظیم مهرور، مریم تشویقی و جواد صابری‌نژاد به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.
دکتر عظیم مهرور؛ فوق تخصص خون و سرطان اطفال در این نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری که درباره‌ وضعیت ابتلا به سرطان در ایران گفت: در حال حاضر آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد ولی می‌توان حدس زد که از هر 100 هزار کودک 10 تا 12 نفر آنها به انواع سرطان مبتلا باشند.
در این میان سرطان خون با سهم 3 یا 4 موردی در این جمعیت بیشترین جمعیت را دارد و بعد از آن رتبه‌ دوم به تومورهای مغزی می‌رسد.
دکتر مهرور همچنین در پاسخ به سوالی درباره‌ی اینکه روند رشد سرطان در میان کودکان ایران افزایشی است یا کاهشی گفت که قطعا روند ابتلا به سرطان در میان کودکان ایرانی افزایشی است.
البته او دلیل جالبی برای این روند بیان کرد و گفت در پنج دهه‌ی اخیر با افزایش کنترل‌های عفونی مرگ و میر کودکان در بدو تولد کم شده و در نتیجه با بزرگتر شدن جامعه آماری، آمار بیماری‌هایی که به عوامل ژنتیکی مربوط هستند مانند سرطان هم افزایش یافته است.
او می‌گوید در گذشته کودکان حتی با اسهال و استفراغ هم جان خود را از دست می‌دادند اما اکنون به دلیل اقدامات بهداشتی، آمار رشد کودکان و طول عمر آنها افزایش پیدا کرده است.
به همین دلیل برخی بیماری‌های وابسته به ژنتیک خودشان را بیشتر نشان می‌دهند.
او همچنین ابتلا به سرطان در کودکان را به دو عامل فاکتورهای ژنتیکی و فاکتورهای محیطی مرتبط می‌داند و می‌گوید که فاکتورهای ژنتیکی اهمیت بیشتری نسبت به فاکتورهای محیطی دارند.
یکی دیگر از حاضران در این نشست خبری دکتر مریم تشویقی بود.
مریم تشویقی دارای مدرک فوق تخصص خون و سرطان کودکان است و در بخش خون و سرطان اطفال (بخش پروانه) بیمارستان گلستان مشغول فعالیت است.
او در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره‌ دسترسی کودکان در سراسر ایران به درمان‌های مناسب سرطان و تشخیص به هنگام این بیماری گفت: طبیعتا دسترسی‌ها به امکانات بهداشت و درمانی در مناطق گوناگون ایران متفاوت است و قابل پیش‌بینی است که در پایتخت امکانات بیشتر و بهتری در دسترس باشد.
او همچنین در ادامه درباره‌ی وضعیت شهرستان‌ها در دسترسی به امکانات پزشکی و تشخیصی سرطان هم گفت: در بسیاری از شهرستان‌ها و مراکز این امکانات وجود ندارد.
البته نسبت به سال‌های گذشته در وضعیت بهتری قرار داریم و عمده امکانات تشخیصی از جمله روش‌های مختلف برای نمونه‌برداری، انجام آزمایش‌های مختلف تخصصی، ژنتیک، ام‌آرآی، پت‌اسکن و...
در مراکز بزرگ استان‌ها هم در دسترس است.
دکتر مریم تشویقی، فوق تخصص خون و سرطان کودکان گفت که یکی از اهداف برگزاری این کنفرانس یک روزه آگاه سازی والدین، معلم ها، مراکز نگهداری کودکان، پزشکان عمومی و … نسبت به علائم سرطان در کودکان است.
چرا که یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه‌ی درمان سرطان کودکان اطلاع دیرهنگام از بیماری کودکان به دلیل عدم آگاهی نسبت به علائم سرطان یا نادیده گرفتن آن است.
خانواده‌ها در پیگیری سلامت فرزندان‌شان سهل‌انگاری نکنند
چالش اصلی در تشخیص و درمان سرطان به گفته‌ مریم تشویقی زمان درست ارجاع به متخصصین است.
او می‌گوید در این زمینه چه در ایران و چه در کشورهای همسایه با چالش‌های اساسی مواجه هستیم و اغلب دیرتر از زمان لازم کودکان مبتلا به سرطان به متخصصین ارجاع داده می‌شوند.
مریم تشویقی در توضیح چرایی این ماجرا می‌گوید: یکی از دلایل این اتفاق شبیه بودن علائم سرطان با برخی بیماری‌های معمول کودکان است.
برای همین گاهی سهل‌انگاری‌هایی صورت می‌گیرد و کودک مبتلا به سرطان به موقع به پزشک ارجاع داده نمی‌شود.
یکی دیگر از دلایل این اتفاق هم ترس خانواده‌ها است.
ما حتی مواردی را داریم که به خانواده‌ها توصیه شده به متخصصان خون و سرطان مراجعه کنند، اما از ترس این که بیماری در کودک آنها تشخیص داده شود، مراجعه نکرده‌اند.
این افراد زمانی مراجعه می‌کنند که کودک در وضعیت بدحالی قرار می‌گیرد.
دکتر تشویقی در نهایت درباره‌ وضعیت ایران در تشخیص بیماری سرطان کودکان می‌گوید که امکانات در ایران در شرایط مناسبی قرار دارد اما به هر حال تحریم‌ها در این زمینه اثرگذار است و روش‌های تشخیصی به ویژه روش‌های ژنتیکی را تحت تاثیر قرار داده است.
در این زمینه یکی از چالش‌ها این است که داروهای نوین و برند به سختی پیدا می‌شود.
در پایان این بخش دکتر تشویقی بار دیگر با تاکید بر اهمیت زمان در شناخت علائم و ارجاع کودک به پزشک برخی از مهم‌ترین علائم شایع در این زمینه را چنین برشمرد: تب، ضعف، بی‌حالی، رنگ‌پریدگی، احساس خستگی، وجود درد یا توده در قسمتی از بدن، بزرگ شدن غدد لنفاوی یا زیر گردن، بزرگ شدن شکم، تغییر در دفع ادرار یا مدفوع، وجود خون در ادرار، اختلالات رفتاری و...
اشاره کرد.
در کل هر علامتی که بیش از چند هفته پایدار بماند و با درمان‌ها و روش‌های تشخیصی معمول به نتیجه نرسد، لازم است که حتما از نظر بدخیمی‌ها بررسی‌های لازم انجام شود.
بیش از 60 درصد بیماران سرطانی در ایران درمان می‌شوند
دکتر جواد صابری‌نژاد، متخصص اطفال و نوزادان از دیگر شرکت‌کنندگان در این نشست خبری بود.
او در پاسخ به سوالی درباره‌ی تاثیر سبک زندگی مدرن کودکان و ارتباط آن با نرخ ابتلا به سرطان گفت: همانطور که پیشتر هم اشاره شد روند ابتلا به سرطان تحت تاثیر دو فاکتور «ژنتیک» و «عوامل محیطی» است.
اگرچه عامل ژنتیکی همانطور که گفته شد نقش پررنگ‌تری دارد اما نمی‌توان از تاثیر عامل محیطی هم غافل شد.
برای نمونه کودکانی که محل سکونت آنها در نزدیکی دکل‌های فشار قوی برق است با ریسک بیشتری برای ابتلا به سرطان و آنمی مواجه هستند.
استرس، زندگی بی‌تحرک، آلاینده‌ها، نوع تغذیه، استفاده زیاد از موبایل و تبلت و...
هم در بروز سرطان‌های کودکان اثر دارند.
اما نمی‌توان یک فاکتور را در این باره در نظر داشت و تجمیعی از عوامل مختلف می‌توانند منجر به بیماری شود.
دکتر صابری‌نژاد درباره هشدارهایی که برای عدم استفاده کودکان از گوشی‌های موبایل مطرح می‌شود، عنوان کرد: به طور کلی برای گروه سنی زیر 12 سال توصیه می‌شود که موبایل استفاده نشود.
در برخی سرطان‌ها از جمله تومورهای مغزی و سرطان خون در سنی که کودک در رشد سریع قرار داد، این امواج می‌تواند تاثیر بیشتری داشته باشد.
به همین دلیل اگر زمینه ژنتیک و عوامل موثر با این فاکتور تجمیع شود، می‌تواند منجر به بروز سرطان شود.
بهتر است در این سنین استفاده از این وسایل محدود شود.
دکتر مریم تشویقی هم در این بخش درباره‌ی تاثیر استفاده از موبایل و تبلت توسط کودکان و ارتباط آن با ابتلا به سرطان گفت: در افراد زیر 12 سال در زمینه ابتلا به برخی سرطان‌ها موثر است.
او همچنین ادامه داد در این سنین در زمینه ابتلا به تومورهای مغزی و سرطان خون می‌تواند موثر باشد چرا که روی جریان خون در مغز تاثیرگذار است.
البته این عامل در تاثیر گذاری روی عوامل ژنتیک و سایر عوامل همراه می‌تواند تاثیرگذار باشد.
برای همین بهتر است در سنینی که بچه رشد سریع دارد چندان از این وسایل استفاده نشود.
دکتر مریم تشویقی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نرخ درمان سرطان در ایران در مقایسه با سایر کشورهای دنیا اشاره کرد و گفت که در کشورهای پیشرفته‌ی دنیا بیش از 85 درصد درمان‌ها با موفقیت همراه است و در کشورهایی که سطحی پایین‌تر از ایران دارند این نرخ روی 30 درصد قرار دارد اما در ایران بین 60 تا 70 درصد درمان‌ها با موفقیت همراه است.
دکتر تشویقی بار دیگر فاکتور موفقیت در درمان سرطان‌ها به نوع بیماری و زمان مراجعه بیمار مرتبط دانست.
این فوق تخصص خون و سرطان کودکان درباره‌ی هوش مصنوعی و تاثیر آن در تشخیص سرطان در کودکان هم گفت که پزشکی از هوش مصنوعی بهره و کمک می‌گیرد اما اعتقادی ندارد که این عامل بتواند روی تشخیص بیماری کارکردی داشته باشد و در این زمینه باید روی تجربه‌ی پزشک، بالین بیمار و قضاوت صحیح بر اساس یافته‌های بالینی پزشک حساب ویژه‌ای باز کرد.
وی همچنین در ادامه گفت استفاده نابجا از این فاکتور گاهی با استرس‌های بی‌جایی برای خانواده‌ها همراه است و آنها اغلب چند نشانه را به هوش مصنوعی می‌دهند و در ادامه بر اساس تشخیص آن که فاقد قضاوت‌های بالینی و تجربه‌ی پزشکی است دچار استرس‌های نابجایی می‌شوند.
افزایش قیمت دلار خیلی از خانواده‌ها را از درمان باز داشته است!
در بخشی از این کنفرانس خبری هم به موضوع افزایش قیمت دلار و در نتیجه افزایش هزینه‌های درمان و تاثیر آن بر درمان کودکان مبتلا به سرطان سوالی مطرح شد که دکتر عظیم مهرور، بخش خون و سرطان اطفال (بخش پروانه) بیمارستان گلستان در این زمینه گفت: وقتی دلار 7 هزار تومانی 100 هزار تومان می‌شود چه می‌توانند بکنند؟
دردناک است ولی خیلی از خانواده‌ها با این هزینه‌ها نمی‌توانند فرزندان‌شان را درمان کنند و تنها گریه می‌کنند.
از سوی دیگر این افزایش هزینه‌ها موجب شده تا ما هم قادر به انجام برخی درمان‌های نوین نباشیم.
دکتر مهرور در ادامه گفت: درمان‌های سرطان به سمت ایمونوتراپی، سل‌تراپی، هورمون‌درمانی، تارگت‌تراپی و داروهای جدید بر مبنای تشخیص‌های نوین رفته است.
ما هم می‌دانیم که برخی از کودکان درمان‌ها و داروهای جدید نیاز دارند اما به دلیل هزینه‌های بالا نمی‌توانیم آنها را نسخه کنیم.
هزینه بلیناتوماب برای هر بار درمان 400 میلیون تومان است و نمی‌توانیم با وجود نیاز کودک از آن استفاده کنیم.
نمی‌توان 100درصد انتظارات را هم از خیرین داشت اما وزارت بهداشت هم بودجه ندارد.
شرایط بحرانی است و دلیلش تحریم‌ است و تاثیر خودش را بر حوزه درمان هم گذاشته است.
دکتر مهرو در ادامه می‌گوید که هزینه‌ها در این عرصه چنان زیاد است که واقعا خیریه‌ها هم از پس هزینه‌های درمان همه بیماران بر نمی‌آیند و سوال اصلی اینجاست که «سهم دولت و وزارت‌خانه بهداشت در تأمین دارو چیست؟».
او در ادامه شرایط را بحرانی توصیف می‌کند و می‌گوید که قطعا تحریم‌ها روی درمان سرطان و هزینه‌های آن و دسترسی‌های ما به دارو‌های نوین تاثیر گذاشته است.
کنفرانس علمی یک‌روزه تشخیص سریع و ارجاع بیمار سرطانی به پزشک با هدف ارتقای سطح دانش و آگاهی متخصصان حوزه سلامت در زمینه‌ی تشخیص زودهنگام سرطان کودکان در اول اسفند 1403 در بیمارستان گلستان برگزار شد.
این همایش در سومین سال تاسیس بخش خون و سرطان اطفال (بخش پروانه) که به یاد دکتر پروانه وثوق نامگذاری شده برگزار شد و طی آن از پرستاران و پزشکان و متخصصان درمان سرطان کودکان هم تقدیر به عمل آمد.
انتهای پیام/