چگونه و با چه کارهایی بعد از توبه، اثر گناه را پاک کنیم؟
حجت الاسلام علوی تهرانی گفت: خداوند نسبت به بخشش گناهان دو اسم از اسماء الهی را در کنار هم مطرح میکند یکی بحث توابیت حضرت حق و دیگری هم بحث غفاریت اوست.

به گزارش خبرنگار مهر، ماه رمضان از پرفضیلت ترین ماههای سال و ماه میهمانی خداوند است.
در این ماه درهای فیض و رحمت الهی باز میشود و همگان در ضیافت خداوند از برکات معنوی تنعم میکنند.
رمضان پس از ماههای رجب و شعبان مقدمهای برای خودسازی و زمینه سازی معنوی و دوری از گناهان و نزدیک شدن به خداوند است.
روزه داری که از ابتدا تا انتهای این ماه بر مسلمان واجب شده است نیز زمینه معنوی آمادگی روح برای قرار گرفتن در جایگاه استغفار و پاک شدن از گناهان را فراهم میکند از این رو مسلمانان با شب زنده داری، تلاوت قرآن و اطعام و افطاری دادن، صدقه و روزه داری سعی در بهره مندی هرچی بیشتر از فضائل آن میکنند.
پیامبر گرامی اسلام درباره ماه رمضان و آمرزش گناهان در این ماه میفرمایند: «انما سمی الرمضان لانه یرمض الذنوب، ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را میسوزاند.» ایشان همچنین فرموده اند «ای مردم!
ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماهها برتر و روزهایش بر همه روزها و شبهایش بر همه شبها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفتهاید، نفسهای شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است.
بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت میکند.»
شب قدر از شبهایی که برتر از هزار ماه است و فرشتگان در این شب به اذن خدا فرود میآیند و جمیع مقدرات بندگان را در طول سال تعیین میکنند.
و وجود این شب در این ماه مبارک نعمت و موهبتی الهی بر امت پیامبر گرامی اسلام (ص) است و مقدرات یک سال انسانها (حیات، مرگ، رزق و…) براساس لیاقتها و زمینههایی که خود آنها به وجود آوردهاند تعیین میشود و انسان در چنین شبی با تفکر و تدبر میتواند به خود آید و اعمال یک سال خود را ارزیابی کند و با فراهم آوردن زمینه مناسب بهترین سرنوشت را برای خود رقم زند.
فضائل برشمرده شده در این ماه بی شک از آن کسانی است که حقیقت آن را درک کرده و با عمل و گفتار و کردار خود به آنه توصیه شده جامه عمل بپوشانند و در حالی که تمامی اعضا و جوارح از گناه و حرام به دور است با اخلاص و توکل و توسل به اهل بیت در زمینه عمل به دستورات الهی و احکام قرآن در راه خودسازی گام بردارند.
تأثیر این ماه میتواند چنان باشد که در طول زندگی و دیگر ماهها نیز آثاری از آن را در روح و جان داد.
در راستای بهره مندی هرچه بیشتر از فیوضات این ماه و قدم گذاشتن در مسیر خودسازی و تزکیه نفس حجت الاسلام سید محمدباقر علوی تهرانی در سلسله سخنرانیهایی به آداب ورود به ماه مبارک رمضان اشاره کرده است که خبرگزاری مهر بنا دارد تا در قالب گزارشهایی آن را به خوانندگان عرضه کند.
در ادامه بخش هشتم این سخنرانی را میخوانید.
گفتیم که در درگاه خداوند گناه صغیره وجود ندارد.
این تقسیمبندی از جانب خداوند نیست بلکه از ناحیه انسانها است.
اگر گناهی از ناحیه انسان تکرار و یا عمومی شد نتیجهاش این است که قبح آن گناه ریخته میشود.
به این میگویند گناه صغیره، یعنی گناهی که کوچک شمرده شده است.
چگونه قبح گناه نزد انسان از بین میرود؟
برای این مسئله پنج عامل را ذکر کردهاند، عامل اول، اصرار بر گناه.
عامل دوم، بیاهمیت شمردن گناه.
عامل سوم، شاد شدن بر گناه، عامل چهارم، اظهار گناه و عامل پنجم، اشاعه و ترویج گناه.
اثر گناه از عمل گناه مخربتر است
عرض کردم که ما حتی اگر توبه را با جمیع شرایط آن هم انجام داده باشیم خودمان را تنها از زیر بار عمل گناه خارج کردهایم اما اثر گناه باقیست و باید برای از بین بردن آن کاری کرد.
اثر گناه مانند عفونت در بدن میماند که شما به هر اندازه هم ویتامین مصرف کنید آن را از بین نمیبرد.
خداوند نسبت به بخشش گناهان دو اسم از اسماً إلهی را در کنار هم مطرح میکند یکی بحث توابیت حضرت حق است و دیگری هم بحث غفاریت او.
این دو اسم پیوسته به هم و مکمل یکدیگرند.
اگر کسی موفق به رعایت مراحل و شرایط توبه شده باشد باید در مرحله بعد به دنبال راهکارهایی برای از بین بردن اثر گناه باشد.
خطاب قرآن کریم به اهل ایمان این است که نسبت به عمل گناه توبه کنید.
(تحریم :۸)
درباره اثر گناه هم فرموده است: بیتردید من کسیکه توبه کرده و ایمان آورد و عمل صالح انجام دهد و سپس هدایت شود را میآمرزم.
(طه: ۸۲)
این آیه اشاره به پیوستگی و مکمل بودن توابیت و غفاریت خداوند دارد.
اثر وضعی گناهان عمیقتر از اثر خود گناه است و برای از بین بردن این اثرات باید مرتبه بعد از توابیت خدا که غفاریت است شامل حال تواب بشود.
معنای غفاریت خداوند متعال
بهواسطه توابیت عمل گناه و به واسطه غفاریت اثر گناه از بین میرود.
لذا غفاریت خدا افاضهای نیست که شامل هر توبهکنندهای بشود.
بلکه افاضهایست که در پی عمل خاصی که تائب انجام میدهد شامل حال او میشود.
اثر گناه باعث محرومیت انسان از فیض و نصیب إلهی میشود.
اثر گناه در پرونده تکوینی انسان جریان پیدا میکند، عمل گناه در پرونده عمل انسان ثبت میشود اما اثر گناه در پرونده تکوینی او یعنی در درونش جریان پیدا میکند.
اعمالی که باعث از بین بردن اثر گناه میشوند
از بین حدود ۵۰ روایت، ۲۷ مورد از مواردی که باعث از بین رفتن اثر گناه میشوند را استخراج کردهام.
البته ممکن است بیش از اینها باشد:
۱.
یاد کردن نعمتهای الهی.
نعمتهای الهی را یاد کنید و به دیگران نیز متذکر بشوید.
۲.
خواندن نماز شب.
۳.
سرزنش کردن خود.
۴.
فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد.
۵.
دوستی و پیروی از رسول اکرم و آل ایشان.
۶.
انجام حسنات بعد از توبه.
۷.
سجده زیاد و طولانی.
یعنی هم دفعات سجده زیاد شود و هم طول زمان سجده.