صنعت سینما و تلویزیون روی گسل تعرفه‌ای ترامپ
جهان از جنگ تجاری دونالد ترامپ که توسط رئیس‌جمهور آمریکا به‌عنوان «روز آزادی» مطرح شد، شوکه شده است. اکنون سینما و تلویزیون نیز با نگرانی‌های فزاینده‌ای در مورد تأثیر این جریمه‌ها روبرو شده است.
به گزارش مشرق، تقریباً هیچ کشوری — به‌جز برخی استثناها از جمله روسیه — از این تعرفه‌ها در امان نمانده است.
ترامپ که از زمان بازگشت به کاخ سفید تقریباً هر روز درباره این تعرفه‌ها صحبت کرده، اعلام کرد که نرخ پایه این تعرفه‌ها ۱۰ درصد خواهد بود، اما در برخی موارد — مثل چین — این رقم حتی از ۵۰ درصد نیز فراتر خواهد رفت.باتوجه‌به نقش پُررنگ سینما و تلویزیون آمریکا در رونق این صنعت در بسیاری از کشورهای جهان، نگرانی‌ها درباره تأثیر سیاست‌های تعرفه‌ای جدید بر کشورهایی که به تولیدات آمریکایی وابسته‌اند یا بازار فروش آثارشان به ایالات متحده متصل است، به‌شدت افزایش یافته است.
برخی منابع فعال در بخش بین‌المللی صنعت سرگرمی با رسانه‌ها تماس گرفته‌اند و نگرانی خود را درباره اینکه چه بر سر توانایی آنها در فروش آثارشان در بازار آمریکا خواهد آمد، مطرح کرده‌اند.سؤالاتی نظیر اینکه آیا تولیدات آمریکایی در خارج از ایالات متحده با محدودیت یا مانعی روبه‌رو خواهد شد؟
همچنین آینده تعهدات پلتفرم‌های استریم برای سرمایه‌گذاری در محتوای محلی در کشورهای مختلف — که طی هفته‌های اخیر از سوی دولت ترامپ تحت‌فشار قرار گرفته است — چه خواهد شد؟
هرچند به نظر می‌رسد تعرفه‌های جدید به طور مستقیم شامل تولید یا فروش فیلم و سریال در بازار آمریکا نمی‌شود — این محصولات در دسته‌بندی خدمات قرار می‌گیرند نه کالا — اما همچنان نگرانی در زمینه درآمدهای جانبی از این خدمات وجود دارد.
آلیس اندرز، تحلیلگر سابق شرکت اندرز آنالیزیس و کارشناس تجارت، با اشاره به اینکه «خدمات از این تعرفه‌ها مستثنی هستند» و این مسئله «برای کشورهایی مانند بریتانیا که به صادرات خدمات وابستگی بسیار بیشتری دارند، حیاتی است»، هشدار داد که درآمدهای جهانی تبلیغات ممکن است به‌شدت تحت‌تأثیر قرار گیرند.به گفته او، با اعمال تعرفه‌ها و تأثیرشان بر اقتصادهای محلی، بودجه‌های بازاریابی ممکن است کاهش یابند و همچنین این احتمال وجود دارد که آمریکایی‌ها هزینه کمتری برای تبلیغات در بازارهای خارجی اختصاص دهند.از نظر اندرز، این سناریو می‌تواند کابوسی برای شبکه‌های تلویزیونی تجاری جهان باشد که همین حالا نیز از چندین جبهه با رقابت‌های سخت روبه‌رو هستند.
«به نظر من، اصلی‌ترین تأثیر فوری این تصمیم، روی صنعت تبلیغات خواهد بود.
بدیهی است که این موضوع برای هیچ اقتصادی خوب نیست، مخصوصاً در این مقطع که جهان هنوز از رکود دوران همه‌گیری خارج نشده و چنین شرایطی قطعاً کمکی به بهبود اوضاع نمی‌کند.»
باوجوداینکه از نظر فنی، این تعرفه‌ها نباید شامل فیلم‌ها یا سریال‌های تلویزیونی شوند، اما ترس‌ها از گسترش فضای حمایت از تولید که دولت ترامپ آن را ترویج می‌کند، افزایش یافته است.
نگرانی اصلی این است که استودیوها و پلتفرم‌های بزرگ آمریکایی ممکن است به‌تدریج تولید آثار خود در خارج از کشور را کاهش دهند.این در حالی است که از زمان وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده در لس‌آنجلس، تلاش‌های تازه‌ای برای بازگرداندن تولیدات سینمایی به هالیوود آغاز شده است.
سایت ددلاین اخیراً گزارش داده که گروه کوچکی در حال کار روی طرحی محلی هستند تا فیلم‌های با بودجه متوسط دوباره به این شهر بازگردند.
این طرح شامل کاهش «مقررات سخت‌گیرانه و فرآیندهای پیچیده اخذ مجوز» و همچنین حذف «هزینه‌های غیرضروری و الزامات ایمنی» می‌شود.در همین زمینه، جِی هانت، رئیس مؤسسه فیلم بریتانیا (BFI)، در ماه ژانویه اظهارنظرهای به‌شدت حمایت‌گرایانه درباره هالیوود را «نگران‌کننده» خوانده بود.
هم‌زمان با این موضوع، یکی دیگر از منابع ارشد فعال در یکی از نهادهای صنفی نیز هشدار داد که ممکن است تعرفه‌ها شامل خدمات تولید فیلم و سریال نشوند، اما این به معنای آن نیست که ترامپ فشار نخواهد آورد تا شرکت‌های آمریکایی تولیدات خود را دوباره به داخل خاک کشور منتقل کنند.اکنون نگرانی‌ها روبه‌افزایش است که سیاست‌های اقتصادی ترامپ ممکن است به حوزه تعهدات تولید محتوای محلی نیز سرایت کند؛ تعهداتی که طی سال‌های اخیر در بسیاری از کشورها به ستون اصلی صنعت سینما و تلویزیون در آن مناطق تبدیل شده است.
در اروپا، دستورالعمل خدمات رسانه‌ای صوتی تصویری به کشورهای عضو اتحادیه اجازه می‌دهد تا تعهدات مالی و سهمیه‌های محتوایی را بر سرویس‌های استریم اعمال کنند.
بسیاری از کشورهای جهان، از جمله در اروپا، استرالیا و کانادا، این قوانین را تثبیت کرده‌اند تا مطمئن شوند سرویس‌های استریم که از مراکز تولید ارزان‌تر این مناطق بهره می‌برند، سهم خود را به صنعت محلی پرداخت کنند.اما اجبار شرکت‌های آمریکایی برای تولید محتوا در خارج از کشور، درحالی‌که می‌توانند پول خود را داخل کشور خرج کنند، کاملاً با شعارهای ترامپ در تضاد است.
چند هفته پیش، یک یادداشت داخلی از کاخ سفید این دستورالعمل‌ها را به‌شدت مورد انتقاد قرار داد؛ دستورالعمل‌هایی که به گفته آنها، «سرویس‌های استریم آمریکایی را مجبور به سرمایه‌گذاری در تولیدات محلی می‌کند.»از آن زمان، انجمن سینمایی آمریکا (MPA) نیز به‌طورجدی بر «تعهدات سرمایه‌گذاری نامتناسب در اروپا» تمرکز کرده و شروع به نظرسنجی از اعضای قدرتمند خود درباره این موضوع کرده است.با این اوصاف، جای تعجب نبود که الزامات قانونی برای سرمایه‌گذاری یا تولید محلی یکی از موضوعات اصلی بحث در رویداد سریز مانیا (یکی از جشنواره‌های بین‌المللی سریال در جهان که سالانه در شهر لیل فرانسه برگزار می‌شود) در هفته گذشته بود.
اولیویه هنرار، معاون مدیرکل مرکز ملی سینمای فرانسه، در این زمینه سخنرانی پُرشوری ایراد کرد و هشدار داد که «هالیوود می‌خواهد به عصر طلایی خود بازگردد؛ عصری که ظاهراً به دلیل تولیدات فرّار در کشورهای خارجی و مقرراتی که سرمایه‌گذاری در تولیدات محلی را الزامی می‌کنند، از دست رفته است.»هنرارد در ادامه تأکید کرد: بنابراین ما باید انتظار رویکردی بسیار تهاجمی‌تر نسبت به بخش صوتی تصویری اروپا داشته باشیم.او افزود: در چنین شرایطی، من نسبت به یک موضوع کاملاً اطمینان دارم: «ما اروپایی‌ها باید به‌صورت جمعی واکنش نشان دهیم.»
به‌جای کوتاه‌آمدن و عقب‌نشینی، هنرارد خواستار وضع «سهمیه‌های بسیار بلندپروازانه‌تر» نسبت به گذشته شد و ایده تعیین حداقل ۵۰ درصد آثار اروپایی در محتوای پلتفرم‌های استریم برای هر کشور اروپایی را مطرح کرد.در استرالیا نیز، انجمن تهیه‌کنندگان فیلم و تلویزیون خیلی سریع واکنش نشان داد و بیانیه‌ای صادر کرد و در آن از اظهارات آنتونی آلبانیزی، نخست‌وزیر استرالیا، استقبال کرد.
آلبانیزی گفته بود که دولت استرالیا قویاً از قوانین مربوط به محتوای بومی در سرویس‌های استریم حمایت می‌کند تا اطمینان حاصل شود که «داستان‌های استرالیایی روی نمایشگرهای استرالیایی باقی بمانند.»
متیو دینر، مدیرعامل انجمن تهیه‌کنندگان استرالیا (SPA)، دراین‌خصوص اضافه کرد: می‌دانم که دولت استرالیا در این زمینه تحت‌فشار فوق‌العاده‌ای از سوی ایالات متحده قرار داشته؛ چیزی که کاملاً در موضع تهاجمی انجمن سینمایی آمریکا مشهود است.
این انجمن همواره سعی داشته تا در برابر قوانین محتوای بومی مقاومت کند، آنها را به تأخیر انداخته و یا حتی کم‌رنگ کند؛ قوانینی که در عهدنامه تجارت آزاد استرالیا و آمریکا در سال ۲۰۰۴ مورد توافق قرار گرفته بود.دینر تأکید کرد: در حال حاضر، بالاترین اولویت انجمن تهیه‌کنندگان استرالیا این است که چارچوب قانونی محکم و قابل‌اعتمادی برای پلتفرم‌های استریم ایجاد کند.درعین‌حال، بدون شک بسیاری از صنایع محلی همچنان نگران خواهند بود؛ زیرا در بسیاری از این بازارها، ورود پلتفرم‌های استریم باعث افزایش قیمت‌ها شده و در نتیجه تولید محتوا برای تهیه‌کنندگان محلی دشوارتر شده است؛ بنابراین اگر این روند ناگهان متوقف شود یا عقب‌گرد کند، می‌تواند فاجعه‌بار باشد.نکته‌ای که کاملاً روشن است، این است که «شیطان همیشه در جزئیات نهفته است.»
چهره‌ها و نهادهای مختلفی از این صنعت گفته‌اند که هنوز در حال بررسی شرایط ریز و پیچیده این تعرفه‌ها هستند و تنها زمانی پاسخ خواهند داد که تأثیرات احتمالی «روز آزادی» (روزی که رئیس‌جمهور آمریکا تعرفه‌ها را اعلام کرد و به این نام خواند) بر خود را بهتر درک کنند.
منابع مختلف در این صنعت و نهادهای صنفی نیز عنوان کرده‌اند که آنها همچنان در حال بررسی و تحلیل جزئیات این تعرفه‌ها هستند و زمانی واکنش نشان خواهند داد که تصویر روشن‌تری از تأثیرات احتمالی سیاست‌های ترامپ به دست آورند.اِندرز در نگاهی فراتر از صنعت سینما و تلویزیون معتقد است که تعرفه‌های ترامپ نمایانگر یک «تغییر الگوی عظیم» هستند و جهان اشتباه خواهد کرد اگر بخواهد با رئیس‌جمهور آمریکا و روش‌هایش مانند یک معامله عادی و معمولی رفتار کند.او هشدار داد: این تصور غلط وجود دارد که مسئله صرفاً مربوط به «مذاکره و هنر معامله» و امثال آن است، اما چنین نیست؛ ترامپ قصد دارد تولید را به خاک آمریکا بازگرداند، و این امر تنها در صورتی ممکن است که تعرفه‌ها دائمی باشند.