یادداشت| در اراک قیمتها از خانه‌ها قدبلندتر می‌شوند - تسنیم
درحالی بازار مسکن در اراک وضعیت گرانی را می گذراند که در اینشهر قیمت ها از خانه ها قدبلندتر می شوند و خانه دار شدن به آرزوی دوردست جوانان بدل شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، اگرچه بهای مسکن در بسیاری از شهرهای کشور بالا رفته اما در برخی از کلانشهرها و شهرهای بزرگ کشورمان با وجود رکود موجود در بازار مسکن، خرید خانه به رویایی دست‌نیافتنی بدل شده است، این درحالی است که بازار مسکن در شهر اراک طی سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده که عمدتاً ناشی از عوامل اقتصادی، مدیریتی و جمعیتی است.
افزایش بی‌رویه قیمتها، کاهش قدرت خرید مردم و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای تولید مسکن متناسب با نیازهای واقعی، مهم‌ترین مشکلات این حوزه را تشکیل می‌دهند.
طبق آمار موجود، کلانشهر اراک یکی از شهر گران‌قیمت کشور از لحاظ مسکن، چنین وضعیتی دارد و بسیاری از جوانان دیگر قادر به خرید خانه نیستند؛ به طوریکه در سبد هزینه‌های خانوار، مدت‌هاست که سهم مسکن بسیار بالاست، طوریکه خانواده ها ناچار هستند بخش قابل توجهی از درآمد خود را صرف هزینه‌های مسکن کنند.
البته با نگاهی به وضعیت اقتصادی موجود، این وضعیت هر روز بدتر می‌شود و دیگر به سادگی نمی‌توان آن را متوقف کرد چراکه خرید خانه که روزگاری با اندکی تلاش میسر بود، حالا تبدیل به آرزویی دور دست برای جوانان شده است.
با این حال، آن چه که منجر به بالا رفتن قیمت مسکن شد، نخست تورم بود؛ به‌طوری که نقدینگی رشد پیدا کرد و از سوی دیگر، ریسک دلالی و سوداگری در این بازار نیز کاهش یافت؛ بنابراین قیمت زمین بالا رفت و هزینه‌های ساخت‌وساز، افزایش پیدا کرد که تمام این مسائل در نهایت منجر به گرانی خانه شد و فشار اصلی را به دوش متقاضیان واقعی مسکن انداخت.
بازار مسکن در گیر و دار نبود زمین کافی
شهر اراک به دلیل صنعتی بودن و وجود کارخانه های فراوان در اطراف خود، یکی از شهرهای پرجمعیت کشور است و افزایش تقاضا برای خانه، در نهایت منجر به گرانی بیش از حد آن شده است.
بررسی آمارها نشان می‌دهد؛ قیمت مسکن در اراک از سال 1384 تا بهار 1400، حدود 39 برابر شروع شده است؛ به این ترتیب بعد از تهران و قم، رتبه سوم گرانی مسکن را به خود اختصاص داده است.
به نظر می‌آید اصلی‌ترین دلیل افزایش قیمت مسکن در این شهر، کمبود تولید مسکن است و در واقع، میزان تقاضا بالا رفته اما تولید مسکن همچنان پایین است و تناسبی با نیاز بازار ندارد.
در این میان، خیلی از مسئولین مربوطه در شهر اراک، از کمبود زمین سخن می‌گویند، از طرف دیگر، نقدینگی در کشور خیلی زیاد شده و همین موضوع تورم را افزایش می‌دهد.
افرادی که تصمیم به خرید مسکن دارند، همیشه چند قدم از تورم عمومی جامعه عقب هستند که به نظر می آید جز دخالت و حمایت دولت هیچ راه دیگری برای افزایش ساخت‌وساز وجود نداشته باشد؛ زیرا دولت می‌تواند زمین کافی در اختیار انبوه‌سازان قرار بدهد تا این معضل برطرف شود زیرا شهر اراک به دلیل شرایط خاص جغرافیایی امکان توسعه ی افقی را ندارد.
چالش های پیش روی تولید مسکن در شهر اراک
شرایط بغرنج شهر اراک باعث شده که خیلی از سازندگان مسکن به شهرهای دیگری مثل همدان یا قم بروند، به این ترتیب سرمایه‌های لازم برای ساخت خانه از استان خارج می‌شود و در نتیجه کمبود مسکن پیش می‌آید.
هرچند برخلاف صحبت برخی مسئولان، برخی کارشناسان معتقدند در شهر اراک، زمین کافی وجود دارد اما تصمیم‌گیری قاطع برای آن صورت نمی‌گیرد؛ چراکه می‌توان با یک برنامه‌ریزی درست، سرمایه‌گذاری در بخش مسکن را افزایش داد، اما در حال حاضر حلقه‌ای به دور شهر اراک کشیده شده که امکان ساخت‌وساز را نمی‌دهد.
خرید خانه برای جوانان اراکی رؤیا شده است
کافی است سری به آگهی‌های مسکن در شهر اراک بزنید تا متوجه شوید وضعیت چقدر آشفته است، قیمت بیشتر املاک آگهی شده، نجومی است و طبیعتاً هیچ جوانی با کار و تلاش، نمی تواند آن‌ها را خریداری کند.
از سوی دیگر، عملکرد مسئولین در این حوزه نیز قابل دفاع نیست و نتوانسته‌اند از گرانی قیمت، جلوگیری کنند و گرانی‌هایی که حتی به مناطق حاشیه ای شهر اراک نیز کشیده شده است.
در این میان، اصلی‌ترین امید ساکنین این شهر، طرح‌های دولتی مثل طرح نهضت ملی مسکن است، اگرچه وضعیت این طرح در شهر اراک چندان جالب توجه نیست و با وجود اینکه حدود چندسال از آغاز این طرح گذشته، اما 8100 واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن که قرار بود در این شهر ساخته شوند، وضعیت جالب توجهی ندارند و نتوانسته‌اند پیشرفت فیزیکی خوبی داشته باشند.
باوجود تلاش استاندار مرکزی و نمایندگان مجلس برای حل مشکل این پروژه، بنابراین به نظر می‌رسد که خیلی از خانوده‌های اراکی نمی‌توانند دلخوشی چندانی حتی به این طرح داشته باشند و باید به امید آینده و بهبود اوضاع بمانند.
بجای پروژه‌های مسکن، قیمت در اراک بالا می رود و رشد می‌کند
یکی از مهم‌ترین عوامل بحران در بازار مسکن اراک، افزایش نرخ زمین و مصالح ساختمانی است که باعث بالا رفتن هزینه ساخت و در نتیجه قیمت نهایی مسکن شده است.
در عین حال، بسیاری از پروژه‌های ساخت‌وساز به جای تمرکز بر خانه‌های مقرون‌به‌صرفه، به سمت ساخت واحدهای لوکس و تجاری حرکت کرده‌اند که پاسخ‌گوی نیاز اقشار متوسط و ضعیف نیست.
از سوی دیگر، نبود نظارت کافی بر بازار اجاره و خرید و فروش مسکن منجر به فعالیت‌های سوداگرانه و سفته‌بازی شده است.
بسیاری از واحدهای مسکونی خالی، تنها به عنوان ابزار سرمایه‌گذاری نگهداری می‌شوند، در حالی که تقاضا برای مسکن مصرفی به شدت بالاست.
یکی دیگر از معضلات قابل توجه، کمبود طرح‌های توسعه شهری پایدار در اراک است.
این مسأله باعث تمرکز جمعیتی در مناطق خاصی از شهر شده و به افزایش تراکم، کاهش کیفیت زندگی و مشکلات ترافیکی منجر شده است.
بنابراین، برای عبور از این بحران، نیاز به یک برنامه جامع با محوریت ساخت مسکن برای اقشار کم‌درآمد، کنترل و نظارت هوشمند بر بازار و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در کنار حمایت‌های دولتی وجود دارد.
یادداشت از فاطمه ساریخانی
انتهای پیام/711/
