توسعه ورزش همگانی و تامین سلامت مردم
ورزش همگانی در ایران میتواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای ارتقاء سلامت عمومی و کاهش بیماریهای ناشی از کمتحرکی عمل کند ولی با این حال این حوزه هنوز با چالشهای متعددی روبهرو است.

به گزارش خبرنگار مهر، ورزش همگانی به مجموعهای از فعالیتهای ورزشی اطلاق میشود که هدف اصلی آن ارتقا سطح سلامت عمومی، تندرستی و بهبود کیفیت زندگی افراد جامعه است.
این نوع ورزش برای تمامی افراد، با هر سن، جنسیت و سطح توانایی طراحی شده و معمولاً به صورت غیررقابتی و در فضایی آرام و بدون استرس انجام میشود.
فعالیتهایی مانند پیادهروی، دوچرخهسواری، شنا، یوگا، تمرینات هوازی، و فعالیتهای گروهی نمونههایی از ورزشهای همگانی هستند که علاوه بر اینکه به بهبود سلامتی کمک میکنند، میتوانند تأثیرات مثبتی بر کاهش استرس و تقویت روحیه اجتماعی افراد بگذارند.
این فعالیتها عمدتاً بر حفظ سلامت و پیشگیری از بیماریها تأکید دارند و میتوانند در تمامی گروههای سنی و جامعهای با هر سطح توانمندی اجرایی شوند.
ورزش همگانی برای نخستین بار در سال ۱۹۲۳ در برزیل شکل گرفت.
با گذشت زمان و در دهه ۱۹۶۰، جنبش ورزش همگانی در سطح جهانی بهطور گستردهتری گسترش یافت و با تأسیس انجمنهای "ترین" (واژهای نروژی به معنای "خوشاندام و با نشاط")، این حرکت به صورت جدیتری در اروپا و سایر نقاط دنیا دنبال شد.
این تغییرات در راستای افزایش آگاهی عمومی نسبت به فواید ورزش در بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از بیماریها صورت گرفت.
در ایران، فدراسیون ورزشهای همگانی در سال ۱۳۶۷ تأسیس شد و در سال ۱۳۷۱ بهطور رسمی از سوی فدراسیون جهانی ورزش به رسمیت شناخته شد.
با این حال، کشورهای پیشرفتهای همچون فنلاند، آمریکا، آلمان، بلغارستان و اتریش سالها قبل از ایران، فدراسیونهای ورزشی همگانی خود را تأسیس کرده و برنامههایی برای گسترش این نوع ورزش در جوامع شان اجرایی کرده بودند.
این تأسیسها و فعالیتها در این کشورها نشاندهنده نگرش اولیه و جدیت در خصوص توسعه ورزش همگانی به عنوان یک بخش مهم از سیاستهای بهداشتی و اجتماعی است.
با وجود این پیشرفتها در ایران، هنوز چالشهای زیادی برای دستیابی به اهداف مطلوب در زمینه ورزش همگانی وجود دارد.
در حال حاضر، سازمانها و نهادهای مختلفی بهطور جدی به توسعه ورزش همگانی پرداختهاند.
وزارت ورزش و جوانان یکی از ارگانهای اصلی در این زمینه است که بهطور مستمر برنامههای مختلفی را برای ارتقای سطح فعالیتهای ورزشی در جامعه طراحی و اجرا میکند.
این وزارتخانه همچنین نقش مهمی در برگزاری کمپینهای تبلیغاتی و آموزشهای عمومی در جهت تشویق مردم به ورزش ایفا میکند.
علاوه بر وزارت ورزش، تمامی فدراسیونهای ورزشی کشور نیز بهطور ویژهای به بخش ورزش همگانی توجه کرده و فعالیتهای ترویجی در این حوزه دارند.
همچنین وزارت آموزش و پرورش با هدف توسعه فرهنگ ورزش همگانی در مدارس، برنامههای خاصی را طراحی کرده است.
این برنامهها بهویژه در دوران کودکی و نوجوانی تأکید دارند و میتوانند تأثیرات بلندمدت در عادت دادن افراد به فعالیتهای بدنی و ورزش داشته باشند.
اهمیت این مرحله بهویژه در سنین جوانی بسیار بالاست، چرا که تربیت نسلی ورزشکار و علاقهمند به ورزش در آیندهای نزدیک میتواند نتایج مثبت بسیاری به دنبال داشته باشد.
در کنار این نهادها، سایر سازمانها از جمله وزارت بهداشت و درمان، شهرداریها، دانشگاهها و حتی رسانهها نیز نقش خود را در گسترش ورزش همگانی ایفا میکنند.
بسیاری از شهرداریها در شهرهای بزرگ و کوچک با برگزاری رویدادهای ورزشی عمومی مانند مسابقات پیادهروی، دوچرخهسواری، و مسابقات دستهجمعی، به ترویج فرهنگ ورزش در سطح عمومی پرداختهاند.
علاوه بر این، رسانهها نیز از طریق برنامههای تلویزیونی، تبلیغات و برگزاری کمپینهای آموزشی به آگاهیبخشی و تشویق مردم به ورزش همگانی پرداختهاند.
با این حال، علیرغم تمامی این تلاشها و سرمایهگذاریها، آمارها نشان میدهند که ایران هنوز در رسیدن به اهداف مطلوب در زمینه ارتقای ورزش همگانی موفق نبوده است.
طبق گزارشها، تنها حدود ۲۰ درصد از جمعیت ایران تحت پوشش هیئتهای ورزش همگانی قرار دارند که این رقم در مقایسه با بسیاری از کشورهای جهان به شدت پایین است.
این نشاندهنده عدم دسترسی کافی به امکانات ورزشی، نبود زیرساختهای مناسب و کمبود آگاهی عمومی در خصوص اهمیت ورزش همگانی است.
یکی از دلایل این ناکامی، کمبود زیرساختهای مناسب برای انجام فعالیتهای ورزشی در سطح جامعه است.
بسیاری از مناطق کشور، بهویژه در شهرهای کوچک و روستاها، فاقد فضاهای ورزشی استاندارد هستند و مردم به دلیل این کمبودها نمیتوانند به راحتی به فعالیتهای بدنی و ورزشی بپردازند.
علاوه بر این، بسیاری از افراد به دلیل مشغلههای زندگی روزمره، بیاطلاعی از فواید ورزش همگانی و همچنین مشکلات مالی نمیتوانند به طور منظم در فعالیتهای ورزشی شرکت کنند.
برای رسیدن به نتایج مطلوب در زمینه ورزش همگانی، نیاز است که بهطور جدیتر به گسترش زیرساختها، آموزشهای عمومی و افزایش آگاهی در خصوص اهمیت ورزش پرداخته شود.
ایجاد فضاهای ورزشی در محلهها، مدارس و مناطق مختلف کشور، همراه با برنامههای تبلیغاتی گسترده در رسانهها میتواند به جذب بیشتر مردم به این حرکت کمک کند.
همچنین لازم است که سیاستهای دولت و نهادهای مختلف در این راستا هماهنگ و مستمر باشد تا از تأثیرات مثبت ورزش همگانی بهرهمند شویم.
در پایان، اگر سیاستهای مناسب و پایدار در این زمینه پیادهسازی شود و جامعه بهطور جدیتر و گستردهتری درگیر این جریان شود، میتوان امیدوار بود که وضعیت ورزش همگانی در ایران بهبود یابد و در نتیجه، جامعه ایرانی از مزایای آن برخوردار شود.
تنها با همکاری تمامی نهادهای دولتی و غیردولتی و تلاش مستمر میتوان به توسعه پایدار ورزش همگانی در کشور دست یافت و از عواقب منفی کمتحرکی و بیماریهای مرتبط با آن پیشگیری کرد.