تجارت جهانی در نبود آمریکا چگونه پیش خواهد رفت؟
فایننشال تایمز طی یادداشتی با عنوان «پایان یک عصر: تجارت جهانی چه خواهد شد؟» به بررسی تحولات اخیر در نظام تجارت جهانی پرداخت و نقش سیاستهای دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را در این زمینه تحلیل کرد.

به گزارش مشرق به نقل از فایننشال تایمز، پس از اعلام بسته جدید تعرفهای ترامپ، پیامدهای آن به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت.
در حالی که دولت ترامپ مدعی است، آمریکا همچنان جذابترین بازار تجاری جهان است اما کشورهای مختلف در حال تغییر استراتژیهای تجاری خود و تلاش برای کاهش وابستگی به اقتصاد آمریکا هستند.
دولت ترامپ با تاکید بر جذابیت بازارهای آمریکایی برای کشورهای دیگر، ادعا میکند که جهان همچنان به آمریکا نیاز دارد و این کشور حتی بدون سیاستهای تجاری شفاف و ثابت همچنان قدرت اول اقتصادی باقی خواهد ماند.
در این راستا، سخنگوی کاخ سفید، کارولین لوویت، اظهار داشت که کشورهای مختلف برای گفت وگو با ترامپ و دسترسی به بازارهای آمریکا به واشنگتن مراجعه میکنند.
اما این دیدگاه در سایر پایتختهای جهان به شدت متفاوت است.
از زمان انتخابات نوامبر گذشته، مقامات تجاری از آسیا گرفته تا اروپا و آمریکای جنوبی در تلاش برای تنوع بخشیدن به اقتصادهای خود هستند تا از وابستگی به آمریکا که به نظر میرسد تصمیم دارد نظم تجاری جهانی را تغییر دهد، دور شوند.
این روند پس از اعلام بسته تعرفهای ترامپ در دوم آوریل شدت یافته است.
وزرای اقتصاد کشورهای آسیای جنوب شرقی، پنجشنبه گذشته برای برگزاری مذاکرات اضطراری گرد هم آمدند و اتحادیه اروپا نیز مذاکرات خود با شرکای تجاری از خاورمیانه تا منطقه آسیا-پاسفیک را افزایش داده است.
کارشناسان تجاری و اقتصادی پیشبینی میکنند که شاهد یک تغییر ساختاری بزرگ در تجارت جهانی خواهیم بود.
بسیاری از کشورهای جهان به دنبال تقویت جهانیسازی و تنوع در روابط تجاری هستند در حالی که ایالات متحده، که نقشی اساسی در شکلدهی به سیستم تجاری جهانی پس از جنگ جهانی دوم ایفا کرده بود، به طور فزایندهای از آن فاصله میگیرد.
اما در عین حال، مشکلات داخلی کشورهای مختلف برای دوری از وابستگی به آمریکا و تغییر رویکردهای تجاری خود همچنان ادامه دارد.
بزرگترین چالش پیشرو، تعرفههای شدید ترامپ بر واردات از چین است که ممکن است منجر به سیل محصولات ارزان چینی به سایر بازارها شود و رقابتهای تجاری را پیچیدهتر کند.
در همین راستا، چین نیز به تلافی، تعرفههای ۱۲۵ درصدی بر کالاهای آمریکایی وضع کرده است.
حتی پیش از اعلام تعرفههای جدید ترامپ، وزارتخانههای تجاری در سراسر جهان مذاکرات خود را برای ایجاد روابط تجاری جدید آغاز کرده بودند.
در هفتههای اخیر، مقامات دولتی از کشورهای جنوب شرقی آسیا به کشورهای دوردست مانند نیوزیلند، فرانسه، برزیل و هند سفر کردهاند تا روابط تجاری خود را تقویت کنند.
این تلاشها در راستای قراردادهای تجاری آزاد و منطقهای است که مساحتهای جغرافیایی وسیعی را پوشش میدهند.
مذاکراتی بین ۱۰ کشور عضو انجمن کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن) و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) در حال برنامهریزی است.
این مذاکرات قرار است در ماه مه در کوالالامپور برگزار شود و رئیسجمهور چین، شی جینپینگ نیز به این نشست دعوت شده است.
در این مذاکرات ترامپ حضور نخواهد داشت.
کشورهای جنوب شرق آسیا که بیشترین آسیب را از تعرفههای ایالات متحده دیدهاند، به ویژه آنهایی که اقتصادشان به تولید کالاهایی برای صادرات به غرب وابسته است، اکنون بیشتر از قبل به تنوعبخشی به بازارهای خود فکر میکنند.
اتحادیه اروپا نیز در حال تلاش برای کاهش وابستگی خود به آمریکا است.
این اتحادیه که شبکه وسیعتری از توافقهای تجاری نسبت به سایر نقاط جهان دارد، در حال انجام مذاکرات با کشورهای مختلف برای کاهش وابستگی به بازار آمریکا است.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا طی سخنانی به اهمیت توافقات تجاری با برزیل و آرژانتین اشاره کرد.
مذاکرات با استرالیا که به دلیل مشکلاتی در مورد صادرات گوشت گاو در سال ۲۰۲۳ متوقف شده بود، ممکن است از سر گرفته شود.
همچنین مذاکرات تجاری با امارات متحده عربی نیز آغاز شده است.
امارات به دلیل نارضایتی از عدم توانایی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در دستیابی به توافقات تجاری، در حال امضای توافقهای دوجانبه با کشورهای مختلف است.
با وجود تمام این تلاشها برای تنوع در بازارها، بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که خروج از وابستگی به آمریکا دشوار است.
آمریکا همچنان یکی از بزرگترین مصرفکنندگان محصولات جهانی است و حجم واردات این کشور به شدت بر تجارت جهانی تاثیر میگذارد.
افزایش تعرفهها، بهویژه در جنگ تجاری با چین، ممکن است منجر به ایجاد مشکلات اقتصادی در دیگر کشورها شود.