سواد هوش مصنوعی از الزامات اساتید است/ جلوگیری از شکاف دیجیتالی در دانشگاه

باشگاه خبرنگاران جوان - به نقل از دانشگاه آزاد اسلامی، محمدمهدی طهرانچی در نشست هم‌اندیشی راهبران گروه‌های آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ با شعار‌های غلط و عدم راهبری درست به جایگاه اشتباهی در علم و فناوری در دنیا رسیده‌ایم.
اظهارداشت:به فرمایش رهبری اگر دست برتر در علم و فناوری را داشتیم، ضاحیه و غزه رخ نمی‌داد.
هرجا کوتاهی کنیم، دیگران بیدارند.
وی ادامه داد: ما امروز در یک مرحله اورژانسی هستیم.
جریانات تحول بین بودن و نبودن با ما سخن می‌گویند.
ما امروز نباید دغدغه‌ای جز باقی ماندن نظام آموزش عالی در ایران بزرگ داشته باشیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه دانشگاه نیازمند سیاست علمی است، گفت: ما تاکنون بیشتر گمان کرده‌ایم که دانشگاه باید علم را برای سیاست تولید کند درحالی که اگر سیاست برای علم نباشد، علم برای سیاست نیز کارا نیست.
سیاست برای علم بخشی از سیاست عمومی کشور است.
طهرانچی تاکید کرد: اگر دانشگاه آزاد اسلامی مدعی است بیش از ۴۰ درصد از بارآموش عالی را بدوش می‌کشد باید سیاست خود را داشته باشد که ذیل آن هدایت و راهبری آموزش انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه آنچه هوش مصنوعی از اساتید به زودی خواهد گرفت، بخش تکراری آموزش است، گفت: بر این اساس دیگر جزوه‌های تکراری کاربردی نخواهند داشت.
ما باید ذیل سیاست علمی، سیاست آموزشی که نوعی آگاهی هوشمندانه در زمینه انتخاب میان دو یا چند راه برای تحقق نظام آموزشی احسن است، را داشته باشیم و توجه کنیم که در این میان فقط یک راه نجات برای پایداری دانشگاه وجود دارد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه گروه‌های آموزشی برخلاف گذشته برای امر اداری آموزش، بسیج نشده‌اند، اظهار داشت: هوش مصنوعی و سامانه‌ها حتما بهتر از افراد از پس امر اداری برخواهند آمد.
گروه‌های آموزشی برای راهبری آموزش ایجاد شده‌اند.
مساله ما اداره آموزش نیست؛ بلکه راهبری آموزش است.
مدیران گروه‌ها راهبر آموزش در حوزه تخصصی خود خواهند بود و دیگر کاری با فرآیند‌های اداری آموزش ندارند.
این فرآیند‌ها از طرق ادارات دیگر پیش خواهد رفت.
طهرانچی ادامه داد: یکی از تغییرات دانشگاه در نظام مکاتبات، علاوه بر معاون آموزشی، مدیران گروه‌های استانی و کشوری دانشی نیز به عنوان بالاسری مدیران گروه وجود دارند.
راهبر آموزشی سوق دهنده آموزش به سمت هدفی معین با اتخاذ سیاست‌های اجرایی و تعامل دو طرفه و تاثیرگذاری در حوزه مخاطبان اعم از استاد و دانشجو است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه آموزش دانشگاه، ارتقای سرمایه انسانی و حفظ هویت ملی کشور را برعهده دارد، گفت: تربیت قوه عاقله امری هوشمندانه، آگاهانه و با هدف است.
دانشگاه در ۱۴۰۴ با ۴ مقوله اصلی اقتصاد ملی، امنیت منطقه‌ای، تحولات فناورانه و ذائقه اجتماعی سر و کار خواهد داشت.
وی خاطر نشان کرد: گروه‌های کشوری راهبر نظام دانایی بخش سازنده جامعه خلاق خواهند بود.
همچنین شکل‌گیری جامعه نوآور برعهده دانشکده‌های موضوعی خواهد بود.
در این میان «سیاست آموزشی دربرگیرنده» شامل رصد چالش‌ها، تعیین راهبرد‌های لازم در غلبه بر چالش‌ها و تحقق تحول در نظام آموزش در حوزه دانشی است.
طهرانچی با بیان اینکه غرب به این نتیجه رسیده است که فرهنگ مقاومت به توپ و تفنگ نیست، بلکه به نظام تعلیم و تربیت است که فرزندان غزه را رشد و نمو می‌دهد، گفت: دانشگاه و مدرسه نهاد‌های برآمده از مدرنیته بودند، اما همین‌ها هم برای آنها کافی به نظر نرسید بلکه بخ دنبال جهانی سازی آن هستند.
تاکنون در هر کشوری متخصصان علوم اجتماعی برنامه درسی آن کشور را تعیین می‌کردند، اما امروز می‌گویند هر فرد خود برنامه درسی‌اش را مشخص کند.
به عبارتی شخصی سازی برنامه درسی در مقابل برنامه درسی هویت‌گرا برای عبور از هویت ملی قرار گرفته است.
وی افزود: امروز ۱۰ درصد دانش‌آموزان ما ریاضی می‌خوانند؛ ۹۰ درصد از ریاضی گریزان‌اند.
هنرستان دیگر برای مهارت آموزی نیست، بلکه مسیر فرار از ریاضی شده‌است.
درحالی که ریاضی است که زندگی می‌سازد.
ما تاکنون نظام یاددهی یا روش تدریس داشتیم که غرب روش یادگیری را به جای آن مورد توجه قرار داده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در دانشگاه هویت‌گرا تعلیم و تربیت رسمی مستلزم وجود معلم و شاگرد است، گفت: مفهوم نقش و کنش معلم و شاگرد به دیدگاه فرد نسبت به ماهیت انسان وابسته است.
اما در عصر تحول انسان - ماشین نقش معلم برعهده ماشین قرار می‌گیرد.
وی خاطر نشان کرد: دانشگاه سازمان یاددهنده‌ای است که اولا خود باید یادگیرنده باشد.
ما نباید نگاه ماشینی به آموزش داشته باشیم.
سوال مطرح این است که آهنگ منحنی یادگیری دانشگاه به عنوان سازمان یادگیرنده در دنیای پرشتاب امروز چقدر است؟
ما نمی‌توانیم هیچ کار خود را به فردا بسپاریم.
مشاغل رویه پذیر به ماشین سپرده خواهد شد.
اگر معلمی رویه‌پذیر نباشد، به ماشین سپرده نخواهد شد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه هوش مصنوعی واقعیت امروز ماست، گفت: ما از این ترم تحصیلی در امتحانات گوشی همراه را آزاد خواهیم کرد.
اینکه ما هوش مصنوعی را به رسمیت نمی‌شناسیم و به اتفاقات به هنگام پاسخ نمی‌دهیم؛ در تبدل و تحول موفق نخواهیم بود.
ما باید امروز واقعیت هوش مصنوعی را به عنوان ابزار مکمل آموزشی بپذیریم.
اگر این را بپذیریم، می‌توانیم از جایگزینی آن با خلاقیت دانشجو جلوگیری کنیم و از آن در آموزش بهره‌مند شویم.
طهرانچی ادامه داد: موضوع بعدی لزوم تغییر نقش استاد است.
استاد دیگر صرفا مطرح کننده درس عادی در کلاس نیست.
آیا با روش‌های گذشته دانش و درک تخصصی دانشجو‌ها بالا می‌رود؟
این تغییر کار دشواری است، اما باید آن را در مدت کوتاهی دنبال کرد.
نمی‌توان این تغییر را به زمان سپرد؛ زیرا صحبت از بودن و نبودن است.
وی خاطر نشان کرد: نقش استاد از مداومت در یاددهی به تحریک یادگیری و مراقبت از بروز تنبلی شناختی در دانشجو به لحاظ وابستگی بیش از حد به هوش مصنوعی و دوری از تحلیل عمیق و کاهش مهارت‌های نوشتاری و استدلالی تغییر می‌کند.
راهبران گروه‌های آموزشی سیاست‌های اجرایی خود را آماده اجرا کنند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه دستیار آموزشی در چارچوب تحولی ما نقش اساسی دارد، گفت: ما امروز ۲۰ هزار دستیار آموزشی را در کنار ۲۰ هزار استاد دانشگاه قرار داده‌ایم تا به عنوان پیش‌برنده این تحول نقش ایفا کنند.
دانشگاه باید شکاف دیجیتالی موجود را نیز برطرف کند.
عدالت در دسترسی به ابزار هوش مصنوعی و جلوگیری از شکاف دیجیتالی یکی از وظایف دانشگاه است که ما امروز به جد به دنبال آن هستیم.
البته هوش مصنوعی برخلاف لغت فارسی آن در حقیقت یک فناوری گردآوری، تحلیل، پردازش و قیاس اطلاعات است.
طهرانچی ادامه داد: سوگیری الگوریتیمی امروز در دنیا یک موضوع جدی است لذا سواد هوش مصنوعی از الزامات امروز اساتید ماست که لازم است دوره‌هایی برای آن در دانشگاه تعریف شود.
در جریان این تحول، تربیت انسان‌هایی با اخلاق تقابلی در استفاده از هوش مصنوعی به عنوان ابزار تقلب با تقویت ارزش‌های اخلاقی و طراحی تکالیف خلاقانه‌تر نیز باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.
وی با تاکید بر پذیرفتن تبدیل و تحول در دنیای امروز و دانشگاه‌ها گفت: در شرایط کنونی برخی از مدیران گروه دانشگاه‌ها هستند که هیچ دانشجویی در گروه آموزشی خود ندارند و این یعنی آنها وجود ندارند و باید بپذیریم که جامعه در حال تغییر است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه دانش فردی، رابطه استاد و دانشجو و نتیجه آن که جامعه خلاق خواهد بود برعهده گروه‌های کشوری است، گفت: راهبران گروه‌های آموزشی باید سیاست‌های اجرایی مدون خود را در مدت کوتاهی آماده اجرا کنند.
در این میان دستیاران، دبیران و مجریان به کمک تحقق چرخش‌های تحولی خواهند آمد.
طهرانچی افزود: دانشگاه باید در جریان تبدل و تحول، هم سیاست‌های تدافعی و هم تهاجمی داشته باشد.
ماشین جای انسان نمی‌نشیند.
ما هستیم که بد عمل می‌کنیم و نتیجه مصیبت‌بار این بدعملی را می‌بینیم.