تأثیر مثبت بند یان‌چشمه بر ذخیره‌سازی آب در چهارمحال و بختیاری
شهرکرد-محقق و پژوهشگر بخش آبخیزداری مرکز تحقیقات کشاوری و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری از تجربه موفق در احداث بند زیرزمینی یان‌چشمه و تأثیر مثبت آن بر ذخیره‌سازی آب در استان خبر داد.
سید نعیم امامی در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: احداث بند زیرزمینی یان‌چشمه در شهرستان بن، تجربه موفقی داشت.
وی افزود: این بند که اولین بند زیرزمینی در استان چهارمحال و بختیاری است، در سال ۱۳۹۴ در حوزه آبخیز یان‌چشمه احداث شد و پس از چهار سال بررسی، تأثیرات مثبت آن بر ذخیره‌سازی و کیفیت آب منطقه به‌وضوح مشاهده شده است.
محقق و پژوهشگر بخش آبخیزداری مرکز تحقیقات کشاوری و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری ادامه داد: بند زیرزمینی یان‌چشمه با مسدود کردن جریان طبیعی آب‌های زیرسطحی، امکان ذخیره‌سازی حدود ۱۷۶ هزار و ۴۰۰ مترمکعب آب را در آبرفت‌های درشت‌دانه پشت بند فراهم کرده است، این حجم آب با توجه به تخلخل ۲۸ درصدی آبرفت، قابلیت برداشت سالانه‌ای معادل ۴۳ هزار ۱۲۰ مترمکعب را دارد که می‌تواند برای مصارف کشاورزی، صنعتی و حتی شرب مورد استفاده قرار گیرد.
امامی در ادامه به کیفیت آب ذخیره شده در پشت بند اشاره کرد و گفت: بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که کیفیت آب در مخزن بند زیرزمینی نه‌تنها کاهش نیافته، بلکه در برخی موارد بهبود نیز یافته است، آب ذخیره شده دارای ماهیت کلسیمی و قلیایی و از نوع بیکربناته است که در رده آب‌های نیمه‌سخت قرار می‌گیرد، این آب برای مصارف شرب خوب تا قابل قبول و برای کشاورزی دارای کیفیت متوسط است.
وی همچنین به کاهش میزان نیترات در آب ذخیره‌شده اشاره و عنوان کرد: مقدار نیترات در مخزن بند زیرزمینی نسبت به منبع تغذیه‌کننده آن کاهش یافته است که این موضوع نشان‌دهنده تأثیر مثبت بند در بهبود کیفیت آب است، این نتیجه با تحقیقات انجام شده در دیگر کشورها نیز هم‌خوانی دارد.
محقق و پژوهشگر بخش آبخیزداری مرکز تحقیقات کشاوری و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: احداث بندهای زیرزمینی در مناطقی با آبرفت‌های درشت‌دانه مانند یان‌چشمه می‌تواند به‌عنوان یک راه‌حل پایدار برای مقابله با کم‌آبی و خشکسالی مورد استفاده قرار گیرد، این پروژه نشان می‌دهد که با مدیریت صحیح، می‌توان هم‌زمان با ذخیره‌سازی آب، کیفیت آن را نیز حفظ و حتی بهبود بخشید.
امامی بیان کرد: این پژوهش با همکاری پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری و مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است، نتایج این تحقیق می‌تواند به توسعه فناوری بندهای زیرزمینی در دیگر مناطق کشور کمک کند.