بیل‌گردانی؛ جشنواره‌ای از شکرگزاری و همبستگی در دل طبیعت نیم‌ور
محلات- جشنواره بیل‌گردانی در نیم‌ور،
آیینی سنتی و جذاب ، به عنوان نمادی از پیوند عمیق مردم با طبیعت و منابع آبی،فرصتی برای شکرگزاری و تجدید عهد با طبیعت و همبستگی جامعه است.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: آئین بیل گردانی با سابقه ۲ هزارساله در آغاز فصل کشاورزی به منظور شکرگزاری از نعمت آب و طلب رحمت الهی برگزار می‌شود، نه تنها تلاشی برای پاکسازی جوی‌هاست، بلکه حرکات نمایشی بیل‌گردانان، قدرت و مهارت آن‌ها را به نمایش می‌گذارد و روحیه همدلی و اتحاد اهالی را زنده می‌کند و ریشه در فرهنگ آبیاری و کشاورزی این منطقه دارد.
بیل‌گردانی نمادی از ستایش الهه آب در باورهای کهن مردم نیم‌ور است و بسیاری بر این باورند که اجرای آن، سبب افزایش برکت و نزولات آسمانی در بهار خواهد شد، این آئین چند روز تداوم دارد و با حضور پرشور اهالی و کشاورزان و ورزشکاران محلی برگزار می‌شود.
آئین با رژه لایروبانان آغاز می‌شود که با بیل‌های خود در سطح شهر حرکت می‌کنند و تا سکویی ویژه در مرکز شهر پیش می‌روند و در گذشته، این سنت با هدف لایروبی جوی‌ها و آماده‌سازی مسیر آب در زمان‌هایی که مسیرها با گل و گیاهان بسته می‌شد، برگزار و مردم با مشارکت و همکاری، جوی‌ها را پاکسازی می‌کردند و پس از آن، مراسم اصلی آغاز می‌شد.
در بخش اصلی آئین، بیل‌گردانان که از میان ورزشکاران منطقه هستند، بیل‌هایی به وزن حدود ۳۲ کیلوگرم را به صورت ضربدری و در دو دسته سه و چهار تایی به بالای سر می‌برند و آن‌ها را چندین بار در دو جهت می‌چرخانند.
این حرکت نماد قدرت، مهارت و دعای باران است و برخی از آن‌ها تا ۳۰ بار این بیل‌ها را دور سر می‌چرخانند و با فریادهایی مانند «اگر خسته جانی، بگو یا علی»، به نمایش توان بدنی و روحیه همدلی می‌پردازند.
چرخاندن بیل‌ها به دور سر نشانه حرکت جمعی، اتحاد و همبستگی است و در پایان مراسم نیز به برترین بیل‌گردانان، بازوبند پهلوانی اهدا می‌شود.
پیش بینی حضور ۱۰ هزار نفر جهت حضور در آئین سنتی بیل‌گردانی
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: آئین سنتی بیل‌گردانی با قدمتی بیش از دو هزار سال، یکی از کهن‌ترین آئین‌های سنتی ایران به شمار می‌رود که به ثبت ملی رسیده و سال گذشته نیز به عنوان یک رویداد ملی ثبت شده است که این آئین به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای سنتی استان مرکزی، هرساله با مشارکت خیرین و دستگاه‌های اجرایی برگزار می‌شود.
محمود مرادی نراقی افزود: ثبت، شناسایی و برگزاری آئین‌های سنتی استان مرکزی همچون مراسم بیل‌گردانی نیم‌ور، جشنواره انار ساوه، جشنواره سمنو در آشتیان، جشنواره ریواس راوه دلیجان، جشنواره جوزغند نراق و سایر جشنواره‌های محلی سطح استان، نقش بسزایی در جذب گردشگر و معرفی فرهنگ و آداب و رسوم استان دارد.
وی با اشاره به استقبال گسترده گردشگران از این مراسم گفت: پیش‌بینی می‌شود در روز جمعه ۲۹ فروردین‌ماه، بین ۸ تا ۱۰ هزار نفر برای تماشای این آئین سنتی در نیم‌ور حضور یابند که این مراسم می‌تواند زمینه‌ساز رونق صنعت گردشگری در منطقه باشد.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی با اشاره به مفهوم آئین بیل‌گردانی گفت: آئین بیل‌گردانی تلفیقی از مراسم پهلوانی و شکرگزاری است به طوری که با آغاز فصل کشاورزی و در راستای قدردانی از نعمت باران برگزار می‌شود و به دلیل اقلیم خشک منطقه، آب همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده و همزمان با فصل لایروبی جوی‌های منتهی به بند نیم‌ور، مراسم بیل‌گردانی به عنوان نمادی از همکاری گروهی مردم و اهمیت آب در حفظ اراضی کشاورزی شکل گرفته است.
جشن بیل‌گردانی نیم‌ور نماد همبستگی کشاورزان و پاسداشت میراث فرهنگی است
فرماندار محلات در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به برگزاری یکی از کهن‌ترین آئین‌های سنتی منطقه گفت: جشن بیل‌گردانی نیم‌ور از جمله آئین‌های باستانی و ریشه‌دار این منطقه است که پیوندی عمیق با فرهنگ کشاورزی و آغاز فصل آبیاری مزارع دارد.
حسن خزائی‌پور با اشاره به اینکه آئین بیل‌گردانی همزمان با آغاز زراعت بهاره برگزار می‌شود، افزود: در این مراسم، گروهی از کشاورزان برای لایروبی نهر نیم‌ور تا زمین‌های زراعی اقدام می‌کنند تا آب را به روستا برسانند و به محض رسیدن آب، مردم منطقه با برگزاری جشنی سنتی، شکرانه این نعمت را به‌جای می‌آورند.
وی بیان کرد: این آئین از سال ۱۳۸۹ به‌عنوان میراث معنوی کشور به ثبت رسیده و هر ساله با شور و حال خاصی در منطقه نیم‌ور برگزار می‌شود و باید اذعان کرد که جلسات هماهنگی این رویداد در فرمانداری برگزار شده و تلاش کرده‌ایم برنامه‌ریزی دقیقی برای اجرای هرچه بهتر این مراسم صورت گیرد.
فرماندار شهرستان محلات در ادامه تصریح کرد: امسال در کنار برگزاری مراسم اصلی بیل‌گردانی، ویژه‌برنامه‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های سنتی و جشن‌هایی در حاشیه این آئین پیش‌بینی شده است تا ضمن معرفی بهتر این میراث ارزشمند، فضای نشاط اجتماعی نیز در سطح شهرستان تقویت شود.
۳۰ سال است در آئین بیل گردانی شرکت می‌کنم
سرپرست گروه زورخانه باستانی قمربنی هاشم (ع) نیم‌ور در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص آئین بیل‌گردانی بیان کرد: این مراسم نشان‌دهنده اهمیت لایروبی و شکرگذاری نعمت خداوند و همچنین به نمایش‌گذاشتن قدرت جوانان منطقه در محیطی به دور از بغض و کینه است.
پهلوان علی عباس ابوطالب گفت: طبق رویه قدما و بزرگان منطقه از جمله پدرم که بالغ بر ۵۰ سال، جزو پهلوانان برتر بیل‌گردانی به شمار می‌آمد، از سنین نوجوانی به این آئین سنتی علاقه‌مند شدم و تاکنون نزدیک به ۳۰ سال است که در این ورزش و آئین سنتی شرکت می‌کنم.
وی ادامه داد: هدف اصلی من از این اقدام، حفظ این آئین سنتی است و ما نیز تلاش می‌کنیم همانطور که این رسم کهن را از پدران خود آموخته‌ایم، آن را حفظ کرده و سینه به سینه به نسل‌های بعد منتقل کنیم.
سرپرست گروه زورخانه باستانی قمربنی هاشم (ع) نیم‌ور با بیان اینکه هفت سال است که این آئین به صورت رکوردزنی اجرا می‌شود، گفت: در سال‌های گذشته نوجوانان و جوانان در کنار پهلوانان بیل‌گردانی را انجام می‌دادند، که با فوت بزرگان و پهلوانان به‌نام و سرآمد بیل‌گردانی، امروزه آغاز مراسم با بیل‌گردانی نوجوانان علاقه‌مند شروع شده و در ادامه پهلوانان به قدرت‌نمایی می‌پردازند.
وی افزود: همانطور که در هر منطقه از ایران، یک رسم یا آئین نماد آن منطقه است، بیل‌گردانی نیز مختص به شهر نیم‌ور و معرف فرهنگ مردم است و گردشگران بسیاری برای تماشای این مراسم در شهر حضور پیدا می‌کنند.
سرپرست گروه زورخانه باستانی قمربنی هاشم (ع) نیم‌ور افزود: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای آئین بیل‌گردانی، بنا شده تا پهلوانان زورخانه نیز در برنامه سال جاری روی سکوی بیل‌گردانی به نمایش فعالیت‌های زورخانه‌ای بپردازند.
وی تاکید کرد: در این سال‌ها ارگان‌های مختلف شهر از حمایت معنوی خود کم نگذاشته‌اند، اما هرساله این مراسم با حمایت‌های مالی حاج عباس کربلایی که خود از اهالی نیم‌ور است، برگزار می‌شود.