شروط ۵گانه دستیابی ایران و آمریکا به یک توافق موفق به روایت سیدحسین موسویان
سیدحسین موسویان در یادداشتی که برای روزنامه دنیای اقتصاد نوشته شروط ۵گانه موفقیت توافق ایران و آمریکا را برشمرده است.
کد خبر: 708813 | ۱۴۰۴/۰۱/۳۱ ۱۸:۳۰:۰۰
سیدحسین موسویان در یادداشتی که برای روزنامه دنیای اقتصاد نوشته شروط ۵گانه موفقیت توافق ایران و آمریکا را برشمرده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، در بخش‌هایی از این مطالب می‌خوانید:
من باور دارم که راهی برای پیشرفت و موفقیت مذاکرات وجود دارد.
این مذاکرات فرصتی است که می‌تواند نه‌تنها آینده برنامه هسته‌ای ایران، بلکه مسیر کلی خاورمیانه را شکل دهد.
لذا موفقیت این مذاکرات بیش از حد مهم است و نباید این فرصت از دست برود.
توافقی می‌تواند موفق باشد که الف) از جنگ پرهیز کند، ب) مجموعه‌ای جامع از مسائل - نه فقط هسته‌ای - را هدف نهایی قرار دهد و ج) به ایران مصالحه‌ای واقع‌بینانه در مورد برنامه هسته‌ای‌اش ارائه کند.
من باور دارم تیم ترامپ می‌تواند در دیپلماسی با ایران موفق شود، اگر پنج اصل اساسی را بپذیرد:
۱.
دیپلماسی، نه جنگ
جنگ‌های نافرجام آمریکا - از عراق تا افغانستان - میلیاردها دلار هزینه داشته و میلیون‌ها نفر را نابود کرده است.
جنگ با ایران به مراتب فاجعه‌بارتر خواهد بود.
ترامپ باید از سیاست دوگانه «توافق یا جنگ» عبور کرده و به «دیپلماسی» به‌عنوان تنها راه ممکن متعهد شود.
۲.
دستورکار جامع
در چند دهه گذشته، ایران به تمام توافقات تک‌موضوعی با آمریکا پایبند بوده - از آزادی گروگان‌ها گرفته تا همکاری علیه تروریسم در افغانستان پس از ۱۱ سپتامبر و برجام - درحالی‌که آمریکا در تحقق وعده‌هایش ناکام بوده است.
بنابراین، توافقات تک‌موضوعی ناپایدارند.
درعین‌حال رسیدن به یک «توافق جامع» در زمان کوتاه واقع‌بینانه نیست.
لذا آنچه اکنون نیاز است، یک «نقشه راه مرحله‌ای» با اجرای گام به گام با اولویت موضوع هسته‌ای است که زمینه را برای گفت‌وگو در سایر حوزه‌ها فراهم کند.
۳.
یک توافق هسته‌ای واقع‌بینانه
توافق هسته‌ای باید مبتنی بر حقوق و مسوولیت‌هایی باشد که در پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) تعریف شده‌اند.
ایران باید در ازای پذیرش اقدامات راستی‌آزمایی قوی - از جمله اجرای پروتکل الحاقی و کد اصلاح‌شده ۳.۱ - از منافع صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای برخوردار باشد.
همچنین، ایران می‌تواند در نظر بگیرد که سطح غنی‌سازی خود را از ۶۰درصد به زیر ۵درصد کاهش دهد و برخی از مفاد زمانی برجام (غروب آفتاب) را تمدید کند؛ از جمله درمورد بازفرآوری اورانیوم.
برای تامین تمایل ترامپ به یک توافق تاریخی که به نام او ثبت شود، ایالات‌متحده و ایران می‌توانند یک توافق‌نامه دوجانبه امضا کنند که درآن ایران متعهد شود یک «کشور غیرهسته‌ای» باقی بماند.
در مقابل، ایالات‌متحده باید همه تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را لغو کند.
تصویب این توافق توسط کنگره آمریکا و مجلس شورای اسلامی می‌تواند پایداری آن را تضمین کند.
۴.
کاهش تنش‌های منطقه‌ای
ایالات‌متحده و ایران در مسائل منطقه‌ای نیز دو کشور تاثیرگذارند و بنابراین بهتر است وارد تعامل شوند.
آنها باید منافع مشروع یکدیگر را به رسمیت بشناسند، درباره موضوعات مورد اختلاف مذاکره کرده و در زمینه مسائل دارای منافع مشترک همکاری کنند.
علاوه بر این، توقف تنش‌های نظامی بین ایران و اسرائیل، بر مبنای منشور سازمان ملل، اقدامی اساسی خواهد بود.
توافق هسته‌ای باید به‌عنوان سکوی پرتابی برای گفت‌وگوهای امنیتی گسترده‌تر و سودمند برای هر دو طرف عمل کند.
۵.
همگرایی اقتصادی
«صلح پایدار» به منافع اقتصادی متقابل وابسته است.
روابط تجاری میان ایران و آمریکا می‌تواند به صدها میلیارد دلار در سال برسد.
چنین همگرایی‌ای، دستاوردهای دیپلماتیک را تثبیت کرده و به تقویت میانه‌روی در هر دو کشور کمک خواهد کرد.
تحقق هیچ‌کدام از این موارد آسان نخواهد بود.
اما دستیابی به توافق ممکن است، و این توافق می‌تواند به نتایج مثبت دیگری در منطقه منجر شود.
حل چهار دهه تنش بین ایران و همسایگان عرب آن نیز به همان اندازه حیاتی است.
چارچوب امنیتی منطقه‌ای - از طریق گفت‌وگوی هشت کشور حوزه خلیج‌فارس - می‌تواند با میزبانی دبیرکل سازمان ملل و پشتیبانی اعضای دائم شورای امنیت آغاز شود.
تنها از راه دیپلماسی، اعتمادسازی و احترام متقابل می‌توان به یک معماری امنیتی پایدار در منطقه دست یافت.