اثر راهبردی «وعده صادق» بر جامعه ایرانی/ عملیات وعده صادق نمایش مکتب امنیتی تهران بود

به گزارش مشرق، در فروردین ۱۴۰۳، حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، ایرانیان را متأثر کرد.
اما عملیات «وعده صادق»، فراتر از یک واکنش نظامی، تجربه‌ای جمعی از بازدارندگی و عزت‌نفس بود.
این عملیات، حس امنیت و غرور را در ایرانیان تقویت کرد که سال‌ها درگیر فشارهای مختلف بودند.
«وعده صادق» به مردم نشان داد که جمهوری اسلامی قادر به پاسخگویی به تهدیدات، بدون ورود به جنگی فراگیر است و نقطه اتکایی برای آرامش و اعتمادبه‌نفس ملی فراهم کرد.
این عملیات، نه‌تنها دشمن را شوکه کرد، بلکه در زندگی روزمره مردم ایران، حس امنیت، غرور و عزت‌نفس را تقویت کرد، به‌گونه‌ای که مردم بعد از انجام این عملیات به‌صورت خودجوش به خیابان‌ها آمدند و حتی در روز ۳۱ فروردین‌ماه سال ۱۴۰۳ به‌صورت رسمی چندین راهپیمایی برای تأیید و تشکر از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سراسر کشور برپا کردند.
به همین مناسبت در ادامه، گفت‌وگویی با مرتضی سیمیاری کارشناس غرب آسیا به واکاوی عمیق‌تر این عملیات می‌پردازیم که فراتر از میدان نبرد، بر ذهن و زندگی ایرانیان اثر گذاشت.
از تحقیر صهیونیست‌ها تا ارتقای عزت ملی، با ما همراه باشید تا به لایه‌های عمیق‌تری از «وعده صادق» دست یابیم.
پس با ما همراه باشید:
این عملیات اعتماد به ‌نفس عمومی ایرانیان را در دفاع ملی بالا برد
*بعد از حمله ددمنشانه رژیم صهیونیستی به سفارت ایران در دمشق و به‌تبع آن انجام «وعده صادق»، انجام چنین عملیات منحصربه‌فردی چه تأثیری در زندگی مردم ایران داشت؟
«وعده صادق» یک عملیات رزم مهندسی باهدف تغییر در رویکردهای جدید دشمن در منطقه بود که در فاز اول و دوم خود به‌تمامی اهداف از پیش تعیین‌شده رسیده است، مرکز مطالعات راهبردی رژیم صهیونیستی که یک سازمان مطالعاتی با گرایش امنیتی است در گزارشی درباره عملیات وعده صادق نوشته است که ایران با اجرای این عملیات توانست خط «کشاندن جنگ به بیرون از سوی رژیم اسرائیل» را مهار کند.
این جمله به آن معنا است که «وعده صادق» نه یک عملیات تاکتیکی نظامی در جهت پاسخ به رفتارهای نامتعارف دشمن، بلکه اقدامی چندجانبه برای کنترل محیطی بوده تا ابتکار عمل اقدامات را به دست مقاومت بدهد، این چنین عملیاتی با طراحی خاص توانست خط عملیات صهیونیست‌ها را شکسته و استراتژی بن‌گورین را ناکارآمد کند تا پیش‌ازاین رژیم صهیونیستی این‌گونه تبلیغات می‌کرد که جنگ را در بیرون از خانه با زدن ضربات سریع و فوری پیس خواهد برد، اما «وعده صادق» به‌عنوان مکمل عملیات طوفان الاقصی نشان داد که این راهبرد به نقطه تاریخ انقضای خود رسیده است.
شبی که عزت نفس ما ایرانیان را دوچندان کرد
در واقع عملیات «وعده صادق» کشش اجتماعی در مناطق اشغالی را پایین آورده و هر میزان که دشمن از درون تضعیف شود به همان میزان بر مؤلفه‌های امنیت ملی کشورمان افزوده خواهد شد، بنابراین عملیات «وعده صادق» اعتمادبه‌نفس عمومی در دفاع ملی از خود را به‌شدت بالا برد.
در تعریف امنیت اجتماعی گفته می‌شود که اگر جامعه‌ای از امکان دفاع، بروز بیرونی پاسخ به محرک‌ها و نیز از رفع تهدیدها اطمینان خاطر داشته باشد به نقطه «تعادل کنشی» رسیده و به‌اصطلاح آسوده‌خاطر می‌شود، عملیات «وعده صادق» دارای چنین کارکردی از زاویه اجتماعی است و به جامعه ایرانی این پیام را می‌دهد که سناریوهای گسترش جنگ به‌هم‌خورده است، بنابراین «وعده صادق» از چشم مخاطب یک معادله است،
در ریاضی «معادله» برای رخدادهای قابل‌تکرار استفاده می‌شود؛ این تکرارپذیری محصول خاطرجمعی عمومی از امکان دفاع از خود است که بعد روانی آن «عزت‌نفس» نام دارد.
بااین‌وجود در «وعده صادق» جدای از خاصیت‌های فنی و نظامی که جای بحث طولانی دارد، شاهد رشد همه مؤلفه‌های مرتبط با امنیت ملی هستیم، برآوردها نشان می‌دهد که «وعده صادق» یک موازنه منطقی بین امنیت ملی، اصول راهبردی نظام و آرمان‌های انقلابی ایجاد کرده و آن‌ها را به هم پیوند می‌دهد؛ جالب آنکه اتاق عملیات دشمن نیز متوجه شد که نمی‌تواند روی اثرات روانی آن وعده صادق بازی کند که در مفهوم امنیت پس از اجرای عملیات قابل‌تأمل است.
یک اراده و افزایش تصاعدی محبوبیت ایران در منطقه و جهان
*برای مردم ایران، اصل عملیات «وعده صادق» مهم بود یا بازتاب بین‌المللی‌اش؟
عملیات «وعده صادق» ازنظر نظامی در دسته عملیات‌های «تأثیر محور» طبقه‌بندی می‌شود، افزایش تصاعدی محبوبیت ایران در منطقه و جهان پس‌ از این عملیات تنها بخشی از ماجرا است، «وعده صادق» هم ظرف و هم‌ظرفیت جمهوری اسلامی ایران را افزایش داده و واقعیت‌های ژئوپلیتیکی تهران را به نمایش گذاشت.
دشمن بعد از «وعده صادق» با قرائتی از ایران مواجه شد که در کنش با آن مجبور به تغییر فرم استراتژیک خود در منطقه شده است.
همچنین نگاه ایران به «وعده صادق» پرونده محور بوده و به‌صورت مرحله‌ای با عمل تصاعدی با آن برخورد کرده و پیام خود را به‌صورت مستقیم به مبدأ رساند، درحالی‌که برآورد سرویس‌های اطلاعاتی غربی کشاندن جنگ به نقطه سایه یا همان برخوردهای امنیتی بود، تهران قدرت تجمیع خود را اعمال کرده و این اقدام، فراتر از برآوردها و کلیت ملاحظات غافلگیری بوده است.
اتاق عملیات آمریکایی ـ صهیونی بعد از عملیات وعده صادق متوجه شد که تهدید ایران بر اساس آزمون‌وخطا بنا نشده است، بلکه برآمده از کنش‌هایی عاقلانه با درنظرگرفتن محاسبات دقیق از میدان است، کج‌فهمی رژیم صهیونیستی از مدل تهدید ایران باعث شد ازنظر محیطی به ناامن‌ترین شرایط خود برسد، درواقع رژیم اسرائیل درک کرد که موشکی که تا عمق نقب رسیده می‌تواند ۲۵ کیلومتر آن‌سوتر را نیز نشانه رفته و جنگ را به نقطه بدون بازگشت برای تل‌آویو برساند!
نشانه‌ای از برتری استراتژیک ایران بر اسرائیل
*عدم تمایل ایران به جنگ‌طلبی با توجه به پایه‌های اندیشه‌ای و ایدئولوژیکی آن مبتنی بر مبانی اسلامی چگونه با انجام عملیات «وعده صادق» قابل تفسیر است؟
در ابتدا باید به این نکته توجه کرد که شروع حمله توسط رژیم صهیونی بوده و ایران از عامل بازدارندگی خود محافظت کرده است، پس در هیچ تعریفی از دسته عملیات‌های رزمی «وعده صادق» را نمی‌توان جنگ‌طلب تعریف کرد، نکته دوم آنکه «وعده صادق» عملیاتی برای کم‌کردن شعاع جنگ از مرز جغرافیایی خود بوده است؛ اگر «وعده صادق» شکل نمی‌گرفت به طور قطعی پای ایران به یک جنگ فراگیر بازشده که کل منطقه را وارد مرحله ابهام می‌کرد.
بنابراین «وعده صادق» توانست با دادن پاسخ متوازن، معادله ساز و بازدارنده در محاسبات غلط و تثبیت‌شده دشمن تغییر ایجاد کند، از سویی عملیات نیز به‌گونه‌ای تعریف‌شده بود که هم مؤلفه‌های برتری اطلاعاتی و عملیاتی تهران را حفظ کرده و هم کارت‌های دشمن را سوزانده و دچار سردرگمی کند.
پایگاه اسرائیل دیفنس که یک رسانه تخصصی در حوزه امنیتی صهیونیست‌ها است پس از اجرای عملیات وعده صادق با انتقاد از نتانیاهو نوشت که ایران می‌توانست مناطق تجمعی را بزند، اما صرفاً مراکز نظامی را انتخاب کرد که نشانه برتری استراتژیک ایران بر محیط محدود اسرائیل است.
این جمله از سوی رسانه صهیونیستی نشان می‌دهد که وحشت از شکستن سد اجتماعی در مناطق اشغالی حالا به کابوس برای آن‌ها تبدیل‌شده است، «وعده صادق» متغیر ژئوپلیتیک بسیار استراتژیک و گران‌بهایی را در عرصه محیط و فضای راهبردی منطقه و پیرامون آن به رژیم اسرائیل تحمیل کرده است.
عملیاتی که همه پیش‌بینی آمریکایی‌ها را پنبه کرد
*عملیات «وعده صادق» چگونه مردم و دولتمردان آمریکایی را تحت‌تأثیر قرارداد؟
اسکات ریتر از افسران اطلاعاتی رده‌بالای آمریکایی اخیراً در مقاله‌ای نوشته است که «جمهوری اسلامی ایران ارتقای چشمگیری پیدا کرده است»، این جمله را باید ترجمه دقیق کرد.
ما بعد از «وعده صادق» هم آمریکایی‌ها و هم صهیونیست‌ها را از بالای درخت پایین آوردیم، این کار را با قلبی سرد و مغزی گرم انجام داده و مرحله‌به‌مرحله رفتارهای تخاصمی دشمن را از بعد امنیتی وارد دوران «آرام‌سازی» کردیم.
جمهوری اسلامی ایران همواره خواستار خارج‌شدن هژمون ساز خارجی از منطقه بوده و روی ایجاد یک سیستم تعادل منطقه‌ای تأکید دارد، عملیات «وعده صادق» به تئوری اخراج آمریکا از منطقه سرعت بخشیده است و نگاه مقامات سیاسی آمریکا و نیز فرمانده گروهک تروریستی سنتکام به تحولات نیز از همین زاویه است.
در واقع «وعده صادق» پنجره‌ای را بازکرده تا واشنگتن با وضوح بیشتر «مکتب امنیتی تهران» را تماشا کند، در نگاه آمریکایی‌ها وعده صادق عملیاتی بازسازی‌کننده، روحیه‌بخش و شوک دهنده با قابلیت ایجاد شیفت در زمین است که دکترین امنیتی غرب را زیر ضرب برده است.
از نگاه تحلیل‌گران اطلاعاتی در آمریکا «وعده صادق» تنها تور، لاین و زنجیره پدافندی پیوست شده را پاره نکرده است، بلکه با عمل خنثی‌سازی در عمق و زدن ضربه پیشگیرانه را تئوریزه کرده است که خلاف پیش‌بینی قبلی غرب از توان تهران است.
دنیل دیویس از افسران سابق ارتش تروریستی آمریکا اخیراً گفته است که وعده صادق نشان داد که تصاعد تنش با ایران یک طرح شکست‌خورده است.
تفسیر این جمله آن است که جمهوری اسلامی از محیط عملیاتی خود دارای شناخت است و این شناخت دقیق فرصت کنش‌های گرم و دقیق را فراهم کرده است.