علاقه یا درآمد؟ انتخاب سخت داوطلبان دندانپزشکی
دندانپزشک و متخصص جراحی دهان، فک و صورت از چالش ها و جذابیت های این رشته گفت و هشدار داد: ورود بی رویه دانشجو به رشته دندانپزشکی و عدم توزیع عادلانه نیروها، آینده این حرفه را با بحران مواجه می کند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، رشته دندانپزشکی، یکی از پرطرفدارترین و جذابترین شاخههای تحصیلی رشته علوم تجربی است.
دانشآموزان علاقهمند به این رشته از سالها قبل برای پذیرفتهشدن در این رشته برنامهریزی میکنند و رؤیابافی میکنند، اما برخی از مسائل نیز وجود دارد که باعث این استقبال شده است.
درآمد دندانپزشکی در ایران، آینده شغلی، مناسبات کاری و وجهه کاری رشتههای پزشکی، مهمترین دلایل آن هستند.
امروزه سلامت دهان و دندان یکی از بخشهای مورد توجه در کشور است، با توجه به وضعیت اقتصادی غالب مردم جامعه، مراجعه به دندانپزشک به تأخیر انداخته می شود.
در مشورت با سازمان نظام پزشکی همدان، علی حیدری دندانپزشک باتجربه که به عنوان پزشک نمونه استان انتخاب شده بود را برای مصاحبه انتخاب کردیم و با او به گفتوگو نشستیم که در ادامه از نظر شما می گذرد:
تسنیم:آقای دکتر!
چه سالی وارد دانشگاه شدید و تحصیلات تکمیلی را چگونه طی کردید؟
دندانپزشک و متخصص جراحی دهان فک و صورت هستم در سال 1372 در کنکور در رشته دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پذیرفته شدم و سال 78 در این رشته فارغ التحصیل شدم.
مجدد در سال 85 در رشته جراحی دهان و فک و صورت به عنوان رزیدنت تخصصی در آزمون در همدان پذیرفته شدم و تا سال 90 مشغول تحصیل بودم، از سال 90 نیز در خدمت مردم خوب و فهیم شهر همدان در کسوت جراح دهان فک و صورت انجام وظیفه می کنم.
تسنیم: چرا دندانپزشکی را انتخاب کردید؟
آیا هیچگاه به شغل دیگری فکر کردید؟
وقتهایی که استرس حرفهای و شغلی بر من غلبه میکند گاها به این فکر کردم که چقدر این شغل استرسزاست و کاش شغل کم استرس تری داشتم.
ولی وقتی در شرایط با ثبات تری فکر میکنم میبینم که هیچ شغلی را بیشتر از حرفه فعلی خودم دوست ندارم و با عشق مراجعه کنندگان خود را درمان میکنم.
تسنیم: چرا دندانپزشکی تا این حد میان داوطلبان کنکور محبوب است؟
شاید یکی از علتهای این امر نیم نگاهی به آینده حرفهای این رشته باشد.
خیلی از دوستان و عزیزانی که میخواهند انتخاب رشته کنند و برای آینده شغلی خود تصمیم بگیرند حتما دقت میکنند که آن رشته بازار کار و درآمد مناسبی داشته باشد.
واقعیت این است که رشته دندانپزشکی از جمله رشته هایی است که اگر فردی حرفه ای، اصولی و اخلاقی کار کند میتواند خودش گلیمش را از آب در بیاورد اما شرایط در حال تغییر است و شاید در آینده حرفه دندانپزشکی مثل امروز نباشد.
بخشی از قضاوت مردم مربوط به این است که شناخت کاملی از بازار کار دندانپزشکی ندارند و در واقع هزینهها و مبالغی که پرداخت میشود را تنها مقیاس قضاوت در نظر میگیرند و این درحالی است که هزینههایی که یک دندانپزشک متقبل میشود را نادیده میگیرند و البته شاید گاهی به اشتباه کل مبالغ را سود یک دندانپزشک در نظر بگیرند.
اما لازم است در این مورد بیشتر تحقیق کنند و توصیه من این است که اگر واقعا به این حرفه علاقه دارید و با شناخت کامل وارد آن میشوید تصمیمی درست است اما اگر صرفاً برای کسب درآمد بالا وارد این رشته میشوید، احتمالاً در آینده ناامید خواهید شد.
تسنیم: مهمترین ویژگی یک دندانپزشک موفق چیست؟
در دندانپزشکی کتاب مرجعی به نام علم و هنر وجود دارد.
ویژگی خاص یک دندانپزشک این است که باید تلفیقی از علم و هنر را در ارائه خدمت به مردم و مراجعه کنندگانش به کار بگیرد و در کنار آن حتماً الزامات حرفهای و اخلاق پزشکی را در حد اعلی رعایت کند، همچنین صبور باشد و ظرافت، دقت و تمرکز را در کار داشته باشد.
تسنیم: دندانپزشکی امروز نسبت به گذشته چه تغییراتی کرده است؟
در حرفه دندانپزشکی چون بخش زیادی از کار در ارتباط و مشروط به ابزار و تجهیزات است، علاوه بر توسعه علمی و در واقع رشد علمی، این رشته از نظر تجهیزات و مواد کاربردی در سالهای اخیر بهبود و رشد پیدا کرده و در واقع انجام کار و تکنیک انجام کار تسهیل شده است، البته یک نقطه ضعف هم در این بین وجود دارد که هرچه ما جلوتر میرویم و تکنولوژیهای نوین و مواد جدید اضافه میشود، هزینههای دندانپزشکی هم به نوعی با این پیشرفت و به روز شدن افزایش می یابد و در واقع نقطه ضعف محسوب میشود.
به عنوان مثال شاید در 30 سال گذشته کسی کمتر به درمان ایمپلنت فکر میکرد و یا شناختی نداشت ولی امروزه تقریبا تمام مردم میدانند که درمان ایمپلنت چیست و به راحتی در تمام مراکز درمانی قابل انجام و اجراست.
یا مثال دیگر در واقع نوع مواد دندانپزشکی هست که با تغییراتی که در آنها داده شده هم زیبایی و هم استحکام را توأمان میتوان در حد بالای کیفی تهیه کرد.
تسنیم: مواجهه با افراد غیرمتخصص در حوزه دندانپزشکی چه احساسی در شما ایجاد میکند؟
دیدن فعالیت افراد غیرپزشک در حیطه پزشکی دو حس ناخوشایند برای من ایجاد میکند، در مورد اول ناراحتی برای دریافت کننده این خدمات احساس میکنم و ظلمی که در حق مردم میشود و سلامت آنها به مخاطره انداخته میشود افسوس میخورم.
ما به عنوان متولیان این رشته در آگاهی دادن به مردم و روشن کردن آنها نسبت به خطراتی که از این بخش ممکن است متحمل شوند کوتاهی کردیم و حس ناخوشایند دوم در ارتباط با آن دسته از عزیزانی است که به این اقدام دست میزنند و آگاه نیستند که چقدر دارند با این کار مردم و گاهاً خودشان را به خطر می اندازند و مسئولیتی را به دوش میکشند که هیچ تبحر و تخصصی در آن ندارند.
به نظر یکی از مهمترین یکی از وظایف ما به عنوان متولیان امر سلامت و حاکمیت و سازمان های تصمیم گیرنده در امر دندانپزشکی آگاهی بخشی به جامعه است.
برای اینکه از این بیماری یعنی شیوع بالا و رو به گسترش مداخله افراد غیرتخصص در پزشکی جلوگیری کنیم با آگاهی بخشی به مردم و با دادن اطلاعات درست و معرفی مراکز درمانی مناسب و معرفی افرادی که صلاحیت انجام خدمات پزشکی را ندارند در این بخش نیاز به کار بسیار زیاد است.
تسنیم: چرا مردم ایران کمتر به سلامت دندان توجه میکنند؟
دو دلیل اصلی: عدم آگاهی از اهمیت سلامت دهان و دندان و هزینههای بالای درمان.
باید با اطلاعرسانی گسترده این نگرش را تغییر داد.
تسنیم: علت گرانی خدمات دندانپزشکی چیست؟
خدمت دندانپزشکی دو بخش دارد، یکی کار در واقع حرفهای است که پزشک یا دندانپزشک انجام میدهد که معمولا افزایش قیمت در این بخش یعنی حق الزحمه، در سالهای اخیر کمتر از افزایش تورم کشوری بوده و تقریبا معادل افزایش حقوق ها و درآمدهای بقیه اقشار جامعه بوده است، بنابراین از این لحاظ دندانپزشکان هم به نوعی احساس تضرر میکنند و به هر حال با تورم درآمد آنها بالا نمیرود.
در این بخش بسیاری از همکارانم با نهایت ایثار و سعه صدر سعی میکنند از این بخش کوتاه بیایند و کمک کنند که هزینه دندانپزشکی بالا نرود اما متاسفانه دندانپزشکی بخش دیگری دارد که به هیچ وجه در کنترل همکاران من نیست و آن بخش تجهیزات، مواد و وسایل است.
این بخش که متاسفانه درصد رشد قیمت آن خیلی بالاست یکی از عوامل بالا بودن هزینه خدمات است.
به عنوان مثال پایه ترین موادی که ما استفاده میکنیم داروی بیحسی موضعی هست که در طی چند سال اخیر بیش از 20 برابر افزایش قیمت داشته و اگر این افزایش 20 برابری را کنار افزایش سالانه بین 15 تا 30 درصدی حقالزحمه دندانپزشکان بگذارید خواهید دید که عامل اصلی گرانی خدمات دندانپزشکی درگرانی تجهیزات و ادوات مصرفی است.
اگر بتوان هزینه های تجهیزات و مواد را کاهش داد یا جلوی افزایش مهار گسیخته آن را بگیریم قطعا در کاهش هزینه تمام شده برای مردم نقش خواهد داشت.
تسنیم: نقش اخلاق در جذب بیماران چقدر است؟
مثل هر رشته دیگری دندانپزشکی هم یک شرط لازم دارد و آن هم رعایت اخلاق و مردممداری است.
هیچ شغلی بدون توجه به جنبههای اخلاقی آن و رعایت حال و احوال مردم شغل موفقی نخواهد بود و آوردهای برای اقدام کننده به آن شغل نخواهد داشت به خصوص در حرفه پزشکی که از دیرباز پزشکان انتظار دارند که چه در بعد مالی و چه در بعد کیفیت ارائه خدمات از مردم داری و حسن اخلاق بالایی برخوردار باشند و امیدوارم که بتوانیم از عهده این وظیفه مهم بر بیاییم.
از دیرباز انتظار بر این بوده که پزشکان در واقع افراد متخلقی باشند و اخلاق حسنه مردمداری چه به لحاظ بعد مالی چه به لحاظ بعد ارائه خدمات احساس وظیفه و مسئولیت بالایی برای آنها انتظار میرود و امیدوارم که همه ما بتونیم از عهده این وظیفه مهم که بر عهده ماست بر آییم.
تسنیم: توصیه شما به علاقهمندان دندانپزشکی چیست؟
توصیه من به دوستانی که میخواهند به شغل دندانپزشکی وارد شوند این است که اساساً انتخاب شغل را بر اساس شناخت و علاقه انجام دهید و حتما مطمئن باشید که به شغلتان و به آینده حرفهای خود علاقمند هستید و دوستش دارید و به اندازه کافی میشناسید اگر اینطور نباشد حتی پردرآمدترین شغلهای دنیا هم برای شما لذت بخش و آسایش آفرین نخواهد بود.
مسئله دوم این است که اگر به این فکر می کنید که دندانپزشکی به خاطر درآمد بالا شغل دوست داشتنی است لازم است که یک مقدار فکرتان را تغییر دهید.
دندانپزشکی به همان اندازه که ورودی درآمدی بالایی دارد به همان اندازه هم هزینه کرد بالایی دارد و مطبهای دندانپزشکی یکی از پرهزینهترین مراکز درمانی هستند و حتما به این نکته دقت کنید که آن چیزی که درآمد روزانه دندانپزشک شما تصور میکنید بخش بسیار زیادی از آن هزینههای دندانپزشکی است.
تسنیم: آینده دندانپزشکی در ایران را چگونه میبینید؟
امروز شرایط یک مقدار تغییر کرده و با توجه به افزایش سطح بهداشت مردم کاهش تعداد بیماریهای پوسیدگی و خرابی های دندان که البته خودش اتفاق بسیار مبارک خوبی است افزایش بیرویه تعداد دانشکده های دندانپزشکی کشور، افزایش تعداد پذیرش دانشجویی دندانپزشکی همه اینها دست به دست هم داده که شرایط نسبت به گذشته تغییر کند و شاید قابل پیش بینی باشد که دندانپزشکی در سالهای آینده برای ایجاد شرایط کاری با مشکل و سختی مواجه شود.
به جای اینکه بیاییم دندانپزشک های موجود را که تعدادشان هم کم نیست با استفاده از ابزار و تصمیمات درست تقسیم مناسب کنیم، یعنی دندانپزشکان در همه شهرها و روستاها و مناطق محروم درست به کار ببریم و درست توزیع کنیم برای جبران این نقص مدیریتی تعداد را بالا میبریم و همه ما می دانیم که مراکز آموزش دندانپزشکی کشور برای تربیت این تعداد از دانشجوی دندانپزشکی در سطح کیفی عالی آمادگی ندارد و متاسفانه چالشهای بزرگی پیدا کرده و در نهایت آن چیزی که در ادامه خواهیم دید فقط افزایش تعداد دندانپزشکان است.
به نظر میرسد که هم از بعد کیفیت آموزشها دچار افت خواهیم شد و هم نیروهایی را که در آینده تربیت خواهیمکرد الزامی برای خدمت در مناطق محروم نخواهند داشت.
به هر حال اگر یک همکار دندانپزشک من قرار است در منطقه محرومی خدمت ارائه کند، به عنوان یک آدم تحصیل کرده انتظاراتی دارد که در واقع باید تصمیمات ارگانهای حکومتی و دولتی این انتظارات را برآورده کند، یعنی یک دندانپزشکی که در یک روستا خدمت میکند باید از سطح زندگی معمولی در شأن یک آدم تحصیل کرده برخوردار شود که پایبند و دلبسته به انجام خدمتش در آن منطقه محروم باشد و اگر این گونه نباشد بعد از گذراندن دوره تعهداتش مجبور میشود که به منطقه ای برود که درآمد بهتری داشته باشد.
در نتیجه با افزایش بیرویه دانشکدهها و دانشجویان، هم کیفیت آموزش افت کرده و هم بازار کار اشباع خواهد شد.
راهحل، توزیع عادلانه نیروها و بهبود شرایط خدمت در مناطق محروم است.
انتهای پیام/