تاج از کدام VAR صحبت می کنند؟ همان دستگاه دکوری که اشتباهات عجیب می کند؟

کد خبر: 709265 | ۱۴۰۴/۰۲/۰۲ ۱۲:۵۵:۵۳
صحبت‌های مهدی تاج، رییس فدراسیون فوتبال، مبنی بر اینکه ایران تنها کشوری است که با وجود VAR هنوز تیم‌ها در آن اعتراض می‌کنند، قابل تأمل است.
به گزارش روزنامه اعتماد، اول اینکه ادعای «تنها کشور بودن» درست نیست زیرا اعتراض به تصمیمات داوری و VAR در بسیاری از لیگ‌های دنیا وجود دارد، هرچند شاید با شدت و شکل متفاوت است که مسائل دقیق پیرامون آن یک مطلب جداگانه است.
اما در پاسخ به شخص اول فوتبال ایران باید گفت: دلیل ادامه اعتراض‌ها در ایران، با وجود VAR، پیچیده‌تر از صرف وجود سیستم است و ریشه اصلی را باید در نحوه اجرا و کاربری VAR جست‌وجو کرد.
VAR یک ابزار است که اثربخشی آن به‌شدت وابسته به کیفیت اجرا، زیرساخت و توانایی کاربران (داوران اتاق مخصوص و درون زمین و اپراتورها) است.
در لیگ ایران، گزارش‌ها و مشاهدات نشان می‌دهند که زیرساخت‌های VAR (مانند تعداد و کیفیت دوربین‌ها) در همه ورزشگاه‌ها استاندارد و یکسان نیست و مشکلات فنی هنوز هم رایج است.
این نقص‌ها باعث می‌شود سیستم نتواند تصاویر واضح یا زوایای لازم برای بازبینی دقیق را فراهم کند و حتی داوران را هم با مشکل ‌مواجه کرده اما خب طبق قوانین اجازه صحبت در‌ این خصوص را ندارند!
مهم‌تر اینکه آمادگی و آموزش داوران برای استفاده صحیح از پروتکل‌های VAR و قضاوت در صحنه‌های پیچیده کافی به نظر نمی‌رسد.
تفسیر صحنه‌های دشوار نیاز به مهارت و دقت دارد و اگر داور VAR یا داور اصلی در استفاده از سیستم یا ارتباط با یکدیگر دچار مشکل شوند نه تنها خطا اصلاح نمی‌شود، بلکه ممکن است تصمیم اشتباهی تأیید یا حتی خطای جدیدی رخ دهد.
این نشان‌دهنده ضعف در آموزش یا قضاوت است.
مدتی قبل در گفت‌وگویی که در «اعتماد» با محمد فنایی یکی از کارشناسان برجسته داوری داشتیم ‌ایشان به‌طور مفصل به این موضوع پرداخت که علت اصلی که داوری ایران در جام‌جهانی پیش رو نماینده‌ای ندارد همین ضعف‌ها و ناآشنایی داوران ما با VAR است که حتی به همین دلیل در کشورمان هم کلاس آموزشی برگزار نمی‌شود.
ترجمه اظهارات رییس فدراسیون فوتبال خطاب به تیم‌ها به لحن عامیانه این است که «VAR هم آوردیم براتون!
دیگه دردتون چیه؟» اما تنها نگاهی به همین یک ماه گذشته لیگ برتر نشان می‌دهد که اوضاع چقدر در حوزه داوری اسفناک است.
در بازی استقلال مقابل خیبر توپ در محوطه جریمه به دست صالح حردانی خورد و داور و اتاق VAR از کنار آن گذشتند.
بعد از بازی اولین واکنش کارشناسان داوری این بود که چطور داور این توپ را پنالتی نگرفته است؟
و دقیقا اتاق VAR‌چه کار می‌کرده!
چند روز بعد باز در بازی استقلال مقابل فولاد یک پنالتی به ضرر استقلال گرفته شد که باز همه کارشناسان داوری معتقد بودند تصمیم داور اشتباه بوده!
حال مهدی تاج چطور انتظار دارد که تیم‌ها اعتراض نکنند چون صرفا ماکتی به اسم VAR کنار زمین قرار داده شده؟
تازه اگر همه‌چیز درست باشد نباید فراموش کرد که VAR خطای انسانی را کاملا حذف نمی‌کند و داوران VAR نیز ممکن است اشتباه کنند.
گاهی تصمیمات بحث‌برانگیز VAR حتی بیشتر از تصمیمات داور در زمین، اعتراض ایجاد می‌کند، چون انتظار می‌رود VAR قطعیت بیاورد.
علاوه بر این، عدم شفافیت در فرآیند بازبینی و تصمیم‌گیری VAR در ایران، برخلاف بسیاری از لیگ‌های دیگر که صحنه‌ها یا حتی صدای داور پخش می‌شود به بی‌اعتمادی تیم‌ها و تماشاگران دامن می‌زند.
با ورود VAR، انتظارات برای کاهش چشمگیر اشتباهات به‌شدت بالا رفت.
زمانی که با وجود این سیستم باز هم اشتباهات تأثیرگذار رخ می‌دهد یا تصمیمات بحث‌برانگیز گرفته می‌شود، اعتراض افزایش می‌یابد.
این اعتراض در کنار ریشه‌های عمیق بی‌اعتمادی موجود در فوتبال ایران (که دلایل زیادی دارد)، باعث می‌شود هر تصمیم بحث‌برانگیز VAR با واکنش شدید و اعتراض مواجه شود.
بنابراین، اعتراض‌ها در ایران بیشتر نشان‌دهنده ضعف فدراسیون در اجرای یک کار درست است و مشکل در اجرای کارآمد، استاندارد و شفاف VAR است نه صرفا فرهنگ اعتراض یا لجبازی تیم‌ها.
فدراسیون هم باید به جای سرزنش تیم‌ها به خودش و کاری که برای فوتبال انجام داده نگاه کند.
بهتر است مهدی تاج عوض منت گذاشتن سر تیم‌ها بابت انجام کاری که وظیفه‌اش بوده و هنوز هم آن را درست انجام نداده بر کمیته داورانش نظارت بیشتری داشته باشد!