روز زمین پاک در استان تهران؛ در سایه نخاله‌ریزی و آلودگی - تسنیم
استان تهران با بحران های عمیق زیست محیطی از تخلیه گسترده نخاله های ساختمانی در حاشیه شهرها گرفته تا نفوذ شیرابه های آرادکوه و آلودگی منابع آب و خاک دست به گریبان و امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند اقدام فوری و قاطع است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از استان تهران، روز زمین پاک، روزی جهانی است که هر ساله در تاریخ 22 آوریل (2 اردیبهشت) برگزار می‌شود تا اهمیت حفاظت از محیط زیست، منابع طبیعی و کره زمین به مردم یادآوری شود.
این روز فرصتی است برای افزایش آگاهی عمومی درباره مشکلات زیست‌محیطی و هدف از گرامیداشت این روز، تشویق جوامع انسانی به مسئولیت‌پذیری بیشتر در قبال زمین، اصلاح الگوهای مصرف، پیشگیری از تخریب محیط زیست و حرکت به سوی توسعه پایدار است؛ اما سوال اینجاست که آیا مسئولان و متولیان این امر؛ دغدغهای نسبت به فجایای زیست محیطی دارند تا زمینه آگاهی مردم را فراهم سازند.
همه‌ساله روز زمین پاک با برنامه‌هایی نمادین مانند جمع‌آوری زباله از سطح شهرها و روستاها برگزار می‌شود؛ اما اکنون، واقعیت‌های تلخ محیط زیست استان تهران ایجاب می‌کند که این مناسبت فراتر از شعار، به میدان اقدام و اصلاح تبدیل شود.
در اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده: در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌شود.
از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است.
همچنین به موجب قانون مدیریت پسماند مصوب سال 1383، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و نهادهای دولتی مکلف به مدیریت صحیح پسماند و جلوگیری از آلودگی‌های زیست‌محیطی هستند.
با این حال، در جنوب، شرق و غرب تهران، به ویژه شهرستان‌های ری، اسلامشهر، پاکدشت و پردیس، شاهد تخلیه گسترده نخاله‌های ساختمانی در حاشیه جاده‌ها و اراضی کشاورزی هستیم.
مرکز آرادکوه به‌عنوان زخم کهنه زیست‌محیطی با نفوذ مستمر شیرابه‌ها به آب و خاک، تهدیدی دائمی برای سلامت انسان و طبیعت باقی مانده است.
قطع 4 هزار اصله درخت توسط پالایشگاه نفت تهران و تخریب کوه‌های جنوب تهران توسط کارخانه سیمان تهران مصداق بارز تخریب منابع طبیعی بر خلاف قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست است.
ورود فاضلاب خام به تالاب بندعلیخان در ورامین و رهاسازی فاضلاب صنعتی در شهرقدس و ورامین، آشکارا ناقض ماده 688 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375) مبنی بر جرم‌انگاری آلودگی منابع آبی است.
وجود بیش از 1000 واحد غیرمجاز تفکیک پلاستیک در روستاهای شهرستان ری و نفوذ آلودگی‌های ناشی از آن به اراضی کشاورزی، فاجعه‌ای خاموش است که بی‌توجهی به آن می‌تواند امنیت غذایی استان را با بحران روبرو کند.
تغییر کاربری‌های غیرمجاز در دماوند، فیروزکوه، ورامین، پردیس و پاکدشت، در تعارض کامل با قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی (مصوب 1374) قرار دارد.
سوءاستفاده گسترده از سموم و کودهای شیمیایی در باغات شمیرانات، بدون پایش مستمر، زمینه‌ساز آلودگی خاک و تهدید سلامت عمومی شده است.
در برابر این حجم از تخریب، آیا طرح‌های نمادین یک‌روزه کفایت می‌کند؟
ما امروز نیازمند یک تغییر بنیادین در سیاست‌های محیط زیستی استان تهران هستیم:
اجرای جدی و بدون تعارف قانون مدیریت پسماند و برخورد قاطع با رهاسازی نخاله‌ها در حاشیه راه‌ها.
تعیین تکلیف فوری مرکز آرادکوه و توقف نفوذ شیرابه‌ها به منابع آب و خاک.
مقابله قانونی با قطع درختان و تخریب کوه‌ها بر اساس قانون مجازات اسلامی و قانون منابع طبیعی.
پایش مستمر خاک‌های کشاورزی و توقف فعالیت واحدهای آلاینده پلاستیک بدون مجوز در شهرستان ری.
بازگرداندن اراضی کشاورزی تغییر کاربری یافته به چرخه تولید و برخورد قاطع با ساخت‌وسازهای غیرمجاز.
مسئولان محترم؛ زمین تهران در آستانه یک بحران تمام‌عیار زیست‌محیطی قرار دارد و نمی‌توان با برگزاری چند همایش یا پاکسازی نمادین، بر روی این زخم‌های عمیق سرپوش گذاشت.
مردم استان تهران، رسانه‌ها و فعالان محیط زیست، چشم‌انتظار اقدام قاطع، شفاف و بدون ملاحظه شما هستند.
روز زمین پاک، روز مطالبه‌گری از مسئولان است؛ نه روز عکس یادگاری گرفتن با کیسه‌های زباله.
یادداشت از مریم باحور
انتهای پیام/
