امام صادق(ع) پرچمدار جهاد تبیین و مبارزه تمدنی؛ الگویی برای امروز

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، تاریخ اسلام شاهد ظهور جریان‌های فکری و سیاسی متعددی شد که بسیاری از آن‌ها با تحریف مفاهیم اصیل اسلامی، به انحراف جامعه مسلمانان دامن زدند.
دوران امام صادق (ع) با تحولات مهم سیاسی چون تضعیف بنی‌امیه و ظهور عباسیان همراه بود؛ فرصتی که آن حضرت با بصیرتی الهی، برای احیای معرفت اسلامی و بنیان‌گذاری یک تمدن فکری بهره گرفتند.
در این دوران، فضای نسبتاً باز سیاسی، امکان گسترش فعالیت‌های علمی، فرهنگی و تبلیغی را برای امام فراهم کرد و ایشان با تربیت هزاران شاگرد برجسته، تأسیس مکتب علمی مدینه و نظام‌مند کردن معارف اهل‌بیت (ع)، نقشی کلیدی در نهادینه سازی دین در بطن جامعه ایفا کردند.
تلاش‌های امام صادق (ع) در آن دوره، نه‌تنها به مبارزه با جهل و بدعت‌ها محدود نماند بلکه پایه‌گذار ساختاری فرهنگی برای مقاومت در برابر تهاجم‌های فکری عصر خود شد.
نظام‌سازی دینی در عصر تحریف رسالت بزرگ امام صادق (ع)
حجت‌الاسلام رضا دیلمی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به جایگاه منحصربه‌فرد امام صادق (ع) در تاریخ اسلام، ایشان را معمار یک گفتمان تمدنی عمیق معرفی کرد و گفت: در مقابل موج تحریف و انحراف، با تدبیر، حکمت و شبکه‌سازی فکری ایستاد و پایه‌های یک جامعه دینی مبتنی بر اسلام ناب محمدی را پی‌ریزی کرد.
وی افزود: امام صادق (ع) با شکستن انحصار تبلیغاتی و فکری جریان‌های انحرافی زمانه خود، نه‌تنها به تبیین و تبلیغ اسلام ناب پرداخت بلکه با تربیت نسل بزرگی از اندیشمندان، توانست دستگاه فکری، معرفتی و تمدنی اسلام را احیا کند؛ دستگاهی که قرن‌ها الهام‌بخش مسلمانان شد.
شبکه‌سازی علمی و تبیینی؛ الگوی بی‌نظیر در تاریخ تشیع
دیلمی با اشاره به تربیت بیش از چهار هزار شاگرد در مکتب امام صادق (ع) اظهار کرد: این شاگردان از اقوام، مذاهب و سرزمین‌های مختلف بودند و بسیاری‌شان با افتخار خود را شاگرد امام صادق (ع) می‌دانستند.
ایشان با تأسیس حلقه‌های متنوع علمی و تبیینی، یک جریان عظیم معرفتی را پدید آورد که در تمام ابعاد فقهی، کلامی، اعتقادی، اجتماعی و سیاسی نفوذ داشت.
وی افزود: امام صادق (ع) نه‌فقط به تعلیم فقه و تفسیر اکتفا نکردند، بلکه الگوی نظام‌مند و هدفمندی برای امت اسلامی طراحی کردند؛ الگویی که بر پایه امامت، عدالت، عقلانیت دینی، وحدت اسلامی و تمدن‌سازی استوار بود.
امام صادق (ع)؛ اسوه بی‌بدیل جهاد تبیین و جهاد فرهنگی
به باور معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی گلستان، یکی از مهم‌ترین ابعاد شخصیتی امام صادق (ع)، رسالت بی‌وقفه ایشان در جهاد تبیین بود.
وی گفت: امام صادق (ع) با قدرت تحلیل بالا، حکمت ژرف و بیانی نافذ، مفاهیم ناب اسلامی را در قالبی مؤثر، دقیق و مخاطب‌محور عرضه می‌کردند.
ایشان نه‌تنها در برابر جریان تحریف ایستادند، بلکه یک نظام تبیینی چندلایه برای امت اسلامی به یادگار گذاشتند.
دیلمی ادامه داد: تبلیغ مؤثر معارف فقهی، تبیین نظام امامت، بازتعریف جامعه اسلامی و تلاش برای تقویت هویت دینی، از جمله ویژگی‌های برجسته سیره امام صادق (ع) است که امروز نیز می‌تواند راهگشای ما در مقابله با جنگ نرم دشمن باشد.
اتحاد اسلامی، محور تمدن‌سازی در نگاه امام صادق (ع)
یکی از محوری‌ترین نکاتی که حجت‌الاسلام دیلمی در تحلیل خود به آن پرداخت، تلاش ویژه امام صادق (ع) برای حفظ و تقویت وحدت اسلامی بود.
وی گفت: در جلسات و درس‌های حضرت، شخصیت‌هایی از اقوام، مناطق و مذاهب گوناگون شرکت می‌کردند.
امام صادق (ع) با سعه‌صدر و عقلانیت مثال‌زدنی، فضایی ایجاد کردند که همه در سایه آن بتوانند به شناخت حقیقت نائل شوند و از تفرقه و دشمنی فاصله بگیرند.
وی افزود: در عصر حاضر که دشمن با ابزار رسانه، تفرقه‌افکنی، ایجاد بدبینی و ناامیدی، وحدت امت اسلامی را هدف گرفته است، ما بیش از همیشه نیازمند آن منطق وحدت‌آفرین، تمدن‌ساز و هویت‌بخش امام صادق (ع) هستیم.
نقشه دشمن؛ تصرف ذهن‌ها و شکستن پیوندهای اجتماعی
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی گلستان در ادامه هشدار داد: دشمن امروز با محاسبات دقیق روانی و تبلیغاتی، در تلاش است تا افکار عمومی را در قبضه خود درآورد؛ با ترویج ناامیدی، شکاف‌های اجتماعی، ایجاد شک و شبهه نسبت به دین و حذف پیوندهای هویتی، بدنبال فروپاشی نرم ساختارهای جامعه اسلامی است.
وی گفت: در چنین شرایطی، بی‌تفاوتی مسلمانان در برابر این تهاجم خطرناک، نه‌تنها جایز نیست بلکه خیانت به مسیر اهل‌بیت (ع) است.
مسلمان واقعی کسی است که در برابر تبلیغات دشمن، ساکت نمی‌نشیند و در جبهه تبیین، فعالانه می‌جنگد.
تشکل‌های دینی؛ سنگرهای تمدن‌سازی امروز
دیلمی با اشاره به حرکت‌های گسترده تبلیغی و فرهنگی در ایام سالگرد شهادت امام صادق (ع) گفت: به فضل الهی، در سراسر استان گلستان، تشکل‌های دینی، گروه‌های مردمی و شبکه‌های تبلیغی با همت و تلاش مستمر، در حال برگزاری محافل، مجالس، مواکب و برنامه‌های متنوع برای تبیین شخصیت، سیره، مجاهدت و معارف امام صادق (ع) هستند.
وی تأکید کرد: این برنامه‌ها، علاوه بر یادآوری مقام شامخ حضرت، فرصتی است برای بازتعریف وظایف امروز ما در قبال اسلام ناب.
مهم‌ترین درسی که باید از سیره آن امام همام بگیریم، نقش ما در جهاد تبیین و تشکیل امت اسلامی است.
باید این مأموریت تمدنی را با تمام توان دنبال کنیم.
امروز در شرایطی قرار داریم که دشمنان اسلام، با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین ابزارهای رسانه‌ای و تبلیغاتی، در صدد القای ناامیدی، شکاف اجتماعی و حذف باورهای دینی هستند.
در چنین فضایی، بازخوانی و تبیین سیره امام صادق (ع) نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی فوری است.
آن حضرت با ترکیب عقلانیت دینی، شبکه‌سازی علمی، و وحدت‌گرایی راهبردی، مدلی بی‌بدیل برای تمدن‌سازی اسلامی ارائه کردند.
اگر جامعه امروز بخواهد در برابر جنگ نرم دشمن ایستادگی کند، چاره‌ای جز بازگشت به این الگوی نورانی ندارد.
جهاد تبیین، برخاسته از همین مکتب است؛ مکتبی که ما را به بینش، بصیرت و مسئولیت‌پذیری در قبال جامعه دعوت می‌کند.
بی‌شک، احیای گفتمان امام صادق (ع) می‌تواند چراغ راه نسل امروز در مسیر تمدن نوین اسلامی باشد.