آفریقا نه صرفا یک بازار مصرفی بلکه یک شریک راهبردی برای ایران است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمد حسین نیک‌خوی متین - محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور در سومین اجلاس همکاری‌های ایران و آفریقا در ابتدای سخنان خود با یادآوری حادثه ناگوار بندر شهید رجایی و از دست رفتن جمعی از هموطنان عزیز کشورمان، گفت: از خداوند متعال برای همه مصدومان شفای عاجل و برای خانواده از دست رفتگان، صبر جمیل خواستاریم.
وی در ادامه از تلاش نهاد‌های زیربط در مهار کردن آتش و مدیریت بحران قدردانی و تاکید کرد: دستور رئیس‌جمهور را تکرار می‌کنم که باید هر چه سریعتر باید به درمان مصدومان رسیدگی شود، خوشبختانه اکثریت آنان به خانه‌های خود بازگشتند، همچنین باید برای مهار آتش‌سوزی باید اقدامات عاجلی صورت گیرد.
عارف با بیان اینکه آفریقا را نه صرفا یک بازار مصرفی بلکه یک شریک راهبردی در هندسه نوین قدرت جهانی می‌دانیم، گفت: زمان آن رسیده که ملت‌های جنوب در تاریخ معاصر قواعد بازی را خودشان بنویسند.
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، گفت: ما توانسته‌ایم در مواجهه با چالش‌های سیاسی و اقتصادی الگوی پایدار رشد و پیشرفت را به جهانیان عرضه کنیم و در این بستر، همکاری جمهوری اسلامی ایران با کشور‌های آفریقایی برپایه اصول انسانی، عدالت محوری، کرامت ملت‌ها و اشتراکات تاریخی و تمدنی استوار است.
عارف با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در زمینه ضرورت گسترش همکاری‌های راهبردی با قاره آفریقا، افزود: با الهام از رهنمود‌های رهبر انقلاب و ارزش‌های انقلابی خود، در دولت وفاق ملی خواهان تقویت روابط و گسترش همکاری‌های عمیق و نهادینه با کشور‌های آفریقایی هستیم و در سند چشم انداز و برنامه هفتم توسعه کشور به گسترش همکاری با کشور‌های آفریقایی تاکید ویژه شده است.
معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه ائتلاف جنوب جهانی، ائتلافی برای طراحی نظمی نو و نظمی برخاسته از قلب ملت‌ها است، اظهار کرد: ما در ایران، نه تنها از منابع غنی نفت، گاز و معادن برخورداریم، بلکه اراده، دانش و فناوری لازم را نیز در اختیار داریم.
این توانمندی را نه در جهت سلطه، بلکه در مسیر برادری و هم‌سرنوشتی با آفریقا به کار خواهیم گرفت.
عارف تصریح کرد: ایران در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، صاحب زنجیره کامل فناوری و تولید است.
محصولات پتروشیمی ما، امروز نه فقط برای صادرات، بلکه برای شتاب دادن به جهش صنعتی آفریقا نیز آماده است.
ما، فراتر از فروش، شریک می‌شویم.
در بخش معدن و صنایع معدنی، آماده‌ایم تا تجربه، فناوری و سرمایه خود را با شما به اشتراک بگذاریم، نه برای استخراج بی‌رحمانه، بلکه برای آفرینش ارزش در دل خاک‌های زرین آفریقا.
در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی نیز به دنبال پیوندی تمدنی هستیم؛ کشاورزی دانش‌بنیان، اقلیم پایدار و غذا برای همه و نه فقط برای بازار.
معاون اول رئیس‌جمهور بیان کرد: ایران آماده است تا در طراحی شبکه‌های انرژی پاک و برق منطقه‌ای، با آفریقا به عنوان شریکی راهبردی همکاری کند.
همچنین، برای همکاری‌های فناورانه و انتقال دانش در حوزه‌های زیرساخت‌های پیونددهنده، تسهیل تجارت و همکاری‌های مالی، سلامت و بهداشت، تقویت نهاد‌های هماهنگ‌کننده همکاری‌ها، گردشگری، فرهنگ و سایر زمینه‌ها اعلام آمادگی می‌کنیم.
عارف خاطرنشان کرد: قاره آفریقا، به عنوان یکی از قطب‌های نوظهور اقتصادی با تجارت سالانه بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد دلار و نرخ رشد متوسط ۴ درصدی که انتظار می‌رود در سال جاری به ۴.۵ درصد برسد، با منابع طبیعی غنی و جمعیتی جوان، شریکی راهبردی و ارزشمند برای جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.
عارف بیان کرد: با تشکیل دولت چهاردهم و دولت وفاق ملی، راهبرد توسعه همکاری‌ها با جهان، به‌ویژه با قاره آفریقا، با جدیت بیشتری دنبال شد.
بر اساس مصوبه دولت، دبیرخانه دائمی اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا تاسیس و فعالیت خود را آغاز کرد تا مسیر تعاملات به طور مستمر و هدفمند پیگیری شود.
به عنوان معاون اول رئیس جمهور و رئیس ستاد آفریقا، اطمینان می‌دهم که اراده کشور ما برای بازتعریف و توسعه همه‌جانبه روابط اقتصادی با آفریقا، استوار و راسخ است.
در این راستا، اقدامات عملی متعددی در دستور کار قرار دارد که به اختصار به برخی از آنها اشاره می‌کنم.
عارف، فراهم‌سازی زمینه مشارکت شرکت‌های دولتی و خصوصی ایران در پروژه‌های سرمایه‌گذاری آفریقا، تقویت اتاق‌های مشترک بازرگانی، افزایش مراکز تجاری ایران در قاره آفریقا از ۱۳ مرکز به ۲۰ مرکز و برنامه‌ریزی برای اعزام ۱۲ رایزن اقتصادی جدید تا پایان سال جاری را از دیگر اقدامات عملی دانست.
معاون اول رئیس جمهور با اعلام اینکه جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد تا در تمامی حوزه‌ها، از جمله حوزه‌های ذکر شده، همکاری‌های خود را گسترش داده و با رویکردی بلندمدت، مشارکتی و پایدار، پایه‌گذاری کند، افزود: همچنین، با هدف ارتقای سطح روابط و ایجاد تحولی بنیادین، پیشنهاد می‌کنم اجلاس مشترک سران کشور‌های آفریقایی و ایران در سال ۲۰۲۶ برگزار شود.
وی خطاب به شرکت کنندگان در این اجلاس، گفت: ما امروز در آغاز راهی تازه قرار داریم، راهی که نه از مسیر نگاه‌های پدرسالارانه جهانی، بلکه از دل احترام متقابل، درک مشترک و اراده ملت‌ها آغاز شده است.
این اجلاس باید نقطه‌ی عطف عظیمی باشد برای عبور از سطح مناسبات تجاری به سطح مشارکت راهبردی و تمدنی.