خرافه‌گرائی در زمان صفویه
به گزارش مشرق،کانال تلگرامی سیاست شناسی در مطلبی با عنوان خرافه‌گرائی در زمان صفویه نوشت:
در دوره صفویه خرافات بیداد می کرد به طوری که در سفرنامه های اروپائی منعکس شده است و گوئی تمامی سرنوشت آدمی را حرکات و اجرام آسمانی تعیین می‌کرده است.منجمین بازارشان برای تعیین ساعت سعد و نحس گرم بود.وقتی شاه صفی بیماریش طول کشید گفتند:«چون او در ساعت نحس تاجگذاری کرده است باید دوباره تاجگذاری کند و اسم خودش را هم عوض کند» بارها هم خلاف گفته منجمان رخ داد اما شاه خرافی دست بردار نبود.
«سفرنامه کمپفر به ایران ص۷۰»«دالساندری» می نویسد:«مردم معتقدند آبی که شاه دست خود را در آن شسته باشد دافع تب است!
«سفرنامه دالساندری...ص۴۷۴»و «بسیاری از بیماران شفای خود را در آب لگن دستشوئی پادشاه می جویند تا دواخانه!»«سفرنامه مسکو و ایران، اولئاریوس ص۳۱۲» اکثرا مردم برای رفع بیماری هایشان به جای مراجعه به پزشک، نزد دعانویسان و رمالان می رفتند.
«آنجللو» در مورد عشق مفرط سپاهیان به شاه اسماعیل می نویسد آن ها عمدا بدون زره برای او می جنگیدند تا کشته شوند چون باور داشتند که شاه اسماعیل همیشه جاوید است.«سفرنامه آنجوللو...ص ۳۴۴»شاردن می نویسد:«بیمارانی را دیده است که به امید یافتن شفا خود را بر قدم شاه می کشیدند و فنجانی پر از آب در دست داشته‌اند و در گذرگاه پادشاه می ایستادند تا وی انگشتانش را در آب فرود کند تا آن را بخورند و از بیماری برهند» «دالساندری، ۱۳۸۱ ص ۴۷۴».
تقدیرگرائی چنان در دوره شاه سلطان حسین قوت گرفته بود که لاکهارت می نویسد: «وقتی در جشنی یکی از ستون های کاخ چهل ستون آتش گرفت شاه اجازه نداد آن را خاموش کنند گفت اگر اراده خدواند بر این گرفته که این تالار سوخته شود با آن مخالفتی نخواهم کرد».«انقراض سلسله صفویه، لاکهارت...ص۳۵»
همین خرافات باعث زوال صفویه شد که ستم بر اهل سنت یعنی افغانان به حدی رسید که سرانجام باعث شورش آنان گشت.
هنگامی که محمود افغان به دروازه های اصفهان رسید این شاه خرافاتی به جای تدابیر نظامی به خرافات پناه برده بود می خواست با دانه ها نخود،اشقیا را شکست دهد!
معتقد بود اگر دو پاچه بز را با ۳۲۵ دانه نخود، پخته و دوشیزه ای ۱۲۰۰ بار لااله الاالله بخواند و بر آن فوت کند و سپاهیان صفوی از طعام بخورند از نظرها غایب خواهند شد و بر دشمن غلبه خواهند یافت!خاوری به نقل از شاه می نویسد«راست است که فتنه افاغنه در کار است،ما هم خود به علاوه تدارک دولتی،تدارک دعائی کرده،امر کرده‌ایم در اندرون که از رجال و نساء سادات موسویه،نخود را لا اله الا الله بخوانند صباحا و مساء در کارند، انشاء الله آش معتبری فراهم کرده به کل خلق می‌خورانیم از باطن سادات موسویه دفن بلا خواهد شد»«تاریخ ذوالقرنین، خاوری...ص۳۱۲»
البته نخود و پاچه های بز نجات بخش نشد و سرانجام شاه سلطان حسین مجبور شد آن تاج شاهی را از سر خود برداشته با دست خود بر سر محمود افغان ۲۱ ساله بگذارد.«ویل دورانت» می گوید:«هیچ خرافه ای از خرافات قدیم نیست که رنگی از آن در زندگی امروز مردم زمین نباشد».یعنی،با تغییر زمان، خرافات نیز لباس کهنه از تن به در می آورند و با لباس و نام جدید ظهور پیدا می کنند بنابراین هر عصری و نسلی خرافات خاص خودش را دارد و سخت ترین کار در جهان عبارت از خانه تکانی ذهن جامعه از خرافات.
چون آن ها مانند شیر مادر به کام ذهن ما و تار و پود روانی ما رسوخ کرده اند.هیچ قدرتی به اندازه خرافات قدرت تخریب ندارد.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.