مسجد جامع ارومیه، یادگار قرن هفتم هجری ثبت جهانی می شود
ارومیه - مسجد جامع ارومیه اثری تاریخی یادگار قرن هفتم هجری در آستانه ثبت جهانی قرار دارد و اقدامات مرمتی و حفاظتی برای آماده سازی آن در دست اجراست.
به گزارش خبرنگار مهر، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی عصر روز دوشنبه در جلسه صحن علنی شورای اسلامی شهر ارومیه با اشاره به اینکه مسجد جامع ارومیه که سند هزار ساله هویت مسلمانی این شهر است در حال حاضر یک فرصتی تاریخی برای ثبت جهانی دارد، اظهار کرد: باید از این فرصت نهایت استفاده را کرد و مشکلات بر سر راه این اتفاق تاریخی برای شهر ارومیه را برطرف کرد، چرا که در جلسات قبلی مدیران حوزه علمیه آمادگی خود را برای تعامل مثبت اعلام کرده‌اند.
مرتضی صغری مهمترین چالش در این خصوص را زمان بسیار کم برای این توافقات و اجرایی کردن آن دانست و گفت: در چند روز آینده اولین گروه از ارزیابان وزارت‌خانه به استان سفر خواهند کرد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان‌غربی افزود: تاکنون دو فاز مرمتی در مسجد جامع ارومیه انجام داده‌ایم که در یک فاز ساماندهی اطراف مسجد جامع ارومیه انجام شده و در فاز دوم گنبدخانه مسجد جامع از بیرون و داخل مرمت اساسی شده و در حال حاضر تزئینات مسجد در حال مرمت است و نیز پوشش چوبی الحاقی اطراف ستون‌ها برچیده شده و تمام اقدامات برای تکمیل حجرات آماده شده پایان یافته است و در دو فاز بیش‌از ۱۷ میلیارد تومان هزینه انجام شده است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان‌غربی با بیان اینکه ثبت جهانی مسجد جامع یک فرصت بی‌نظیر برای جهانی شدن ارومیه است، اظهار کرد: وجود ۱۸۳۵ اثر ثبت ملی و ۵ اثر ثبت جهانی ظرفیت گردشگری بزرگی برای آذربایجان غربی است.
وی با بیان اینکه عدم معرفی ظرفیت‌های تاریخی و گردشگری استان و نیز ضعف زیرساخت‌های گردشگری از جمله آسیب‌شناسی‌های ما در دو سال گذشته بوده، که برای هر دو مورد چشم‌انداز و برنامه تعریف کرده‌ایم، تصریح کرد: متأسفانه تاکنون نسبت به ظرفیت حوزه گردشگری به‌عنوان یکی از پیشران‌های توسعه در استان توجه لازم نشده بود که البته توجه به این حوزه در سال‌های اخیر به شکل مناسبی افزایش پیدا کرده است.
ضرورت ساماندهی میدان امام ارومیه
صفری حفاظت از خانه‌ها و بناهای تاریخی ارومیه را یک رسالت همگانی دانست و گفت: ما در حد وسع‌مان تمام تلاش‌مان را کرده‌ایم و احیا و مرمت مدرسه ۲۲ بهمن، مدرسه هدایت، ساختمان صدا و سیمای سابق، خانه انصاری، خانه گردشگری، قلعه بدلبو، موزه باستان‌شناسی و بناهای مختلف دیگر موید این نکته است و این اقدامات باعث شده فضای موزه‌ای استان به ۲.۵ برابر افزایش پیدا کند و انتظار ما از شورای شهر ارومیه در این زمینه بیشتر از وضع موجود است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان‌غربی با تاکید بر لزوم توجه مدیران شهری به موضوع احیای بافت تاریخی ارومیه گفت: مطالعه ویژه بافت تاریخی ارومیه در سطح کشور به‌عنوان اولین شهر در سطح کشور انجام شده که در آن ۱۱ هزار پلاک تاریخی موجود تعیین تکلیف شده‌اند و طبق این طرح قرار است معابر زیر ۴ متر به زیر ۷ درصد کاهش یابد به گونه‌ای که امکان تردد دستگاه‌های خدمات رسان از جمله آتش‌نشانی و اورژانس در معابر بافت تاریخی فراهم شود که این مطالعه با همکاری تنگاتنگ استانداری، اداره‌کل راه و شهرسازی، شهرداری و اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اتفاق افتاده است.
صفری با تاکید بر ضرورت ساماندهی میدان امام ارومیه خاطرنشان کرد: بالای ۷۰ درصد ظرفیت اقامتی ارومیه در اطراف میدان ولایت فقیه و ۳۰۰ متری شعاع این میدان قرار دارد و هر گردشگر که به ارومیه سفر می‌کند در وهله اول با مناظر نازیبا و مشاغل کاذب این میدان مواجه می‌شود که شایسته ارومیه نیست و باید هر چه سریع‌تر برای این موضوع چاره‌اندیشی کنیم.
زمینه ثبت جهانی مسجد جامع ارومیه فراهم شود
مظفر عباس‌زاده، رئیس دانشکده معماری، شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه و نیز مشاور پروژه ثبت جهانی مسجد جامع ارومیه نیز در این جلسه گفت: در افق ۱۰ ساله گردشگری ارومیه فرصتی برای جهانی شدن این شهر به اندازه ثبت جهانی مسجد جامع وجود ندارد و ثبت این مسجد ارومیه را در مسیر مقاصد گردشگری خارجی قرار خواهد داد.
وی با بیان اینکه امروزه به دلیل محدودیت در تعداد آثار ثبت جهانی در یونسکو، آثار تاریخی به صورت پرونده‌های چند مجموعه‌ای به ثبت می‌رسند، گفت: اگر مسجد جامع ارومیه در پرونده جهانی مساجد تاریخی ایران به ثبت نرسد دیگر این فرصت تکرار نخواهد شد.
عباس‌زاده گفت: با ثبت جهانی یک بنا، اسم آن در لیست مقاصد گردشگری جهان قرار داده شده و همین امر باعث می‌شود گردشگران به‌صورت موضعی از این مکان‌ها بازدید می‌کنند، برای مثال در حال حاضر به دلیل وجود قره کلیسا در شمال استان و تخت سلیمان تکاب در جنوب استان مسافران از مسیر ارومیه برای بازدید از این مقاصد عبور نمی‌کنند و تنها بازدید موضعی از این مکان‌ها دارند، اما ثبت جهانی مسجد جامع این سه ضلع گردشگری آذربایجان غربی را به یکدیگر مرتبط کرده و ارومیه نیز در مسیر مقاصد گردشگری جهانی قرار خواهد گرفت.
وی تصریح کرد: گنبدخانه مسجد جامع ارومیه قدمت ۸۰۰ سال و مسجد جامع نیز بیش از یک هزار سال داشته قدمت دارد، محراب مسجد جامع بزرگترین محراب گچ‌بری دنیا بوده و یکی از غنی‌ترین محراب‌ها بوده که برای این منظور جزو ۵ مسجد برتر کشور است.
مشاور پروژه ثبت جهانی مسجد جامع ارومیه گفت: از مسئولان شهری درخواست می‌شود تمام سعی خود را برای انتقال حوزه علمیه به کار گیرند با تأمین زمین معوض و هزینه احداث به تحقق این امر کمک کنند و این دانشکده نیز به نوبه خود حاضر است وظیفه طراحی و نظارت ساخت این مدرسه را به‌صورت رایگان برعهده بگیرد.
در پایان جلسه اعضای شورای اسلامی شهر و شهردار ارومیه ضمن تشکر از اقدامات میراث فرهنگی انتظارات خود را در حوزه‌های میراث فرهنگی و گردشگری مطرح کرده وبا اکثریت آرا مصوب کردند تا اقدامات لازم برای ثبت جهانی مسجد جامع را پیگیری کنند.